“SABRETMEKTEN DİĞER DERMANIMIZ YOK”
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi: Finansman şartları, talepteki örselenme, ihracat kanallarının tıkalı olması, enflasyonla gayret üzere faktörlerle 2024 yılında sıkıntı bir sene geçirdik. 2024 yılına girerken maksadımız mevcudu korumaktı ve “ayakta kalma” yılıydı. 2025 yılından itibaren faiz indirimleriyle ihracatçının finansmana erişebildiği bir yıl olmasını temenni ediyoruz. Orta vadeli programa nazaran döviz kurlarındaki artış 2025 yılında da enflasyon sayılarının altında kalacak görünüyor. Enflasyonu yenmek için ne gerekiyorsa onu yapmamız lazım. Biraz dişimizi sıkacağız. Maalesef sabretmekten öbür dermanımız yok. 2024 yılı sonu enflasyon beklentimiz yüzde 44 bandında. Önümüzdeki sene yüzde 20-25 olacağını varsayım ediyoruz. Dövizin rekabet edilebilir düzeylere gelmesini umut ediyoruz.
“SANAYİCİLERİMİZE GEREKEN TAKVİYE SAĞLANMALI”
Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Lideri Seçkin Yorgancılar: 2024 yılı gerek global ve gerekse ulusal manada enflasyonla uğraş ile geçen, gerçek dalın yüksek maliyetle, halkın pahalılıkla baş etmek zorunda kaldığı sıcak savaşların devam ettiği bir yıl oldu. Krizler karşısında her vakit başarılı performans sergileyerek ülke iktisadına paha katan sanayicilerimize gereken takviyenin sağlanması, mevzuatların mani değil, kolaylık yaratması, yatırım ortamının uygunlaştırılması 2025 yılındaki muhtemel makûs sürprizlere karşı daha güçlü olmamızı sağlayacaktır. Yeni yılda da üyelerimizin tahlil ortağı olmaya ve her türlü dayanağı vermeye devam edeceğiz. Riskleri ve fırsatları ile ulusal ve memleketler arası arenada; siyasi-sosyal ve ekonomik açıdan epeyce hareketli geçmesi beklenen 2025 yılının, ülkemiz, iş dünyamız ve halkımız için huzurlu geçmesini diliyor, sağlıklı ve keyifli bir yıl temenni ediyorum.
“ANA HUSUS YENİDEN ENFLASYON OLACAK”
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Lideri Mahmut Özgener: 2024 yılı, enflasyon ve tesirlerinin ortadan kaldırılması emeliyle başlatılan faiz artışlarının sona ererek düşüş trendine girdiği; jeopolitik gelişmeler, savaşlar, sistemsiz göç ve denetimsiz globalleşme sürecine reaksiyon olarak ortaya çıkan çoklu kriz ortamının deneyim edildiği bir yıl oldu. 2025’in ana konusunun da yeniden enflasyon olması gerektiğini düşünüyor, enflasyonla gayretin odunsuz devam edeceğine inanıyoruz. Buna bağlı olarak yıl boyunca, 2024’te uygulanan sıkı para siyaseti kazanımlarımızı da takip ediyor olacağız. 2025 yılında, üreten ve katma paha yaratan tüm kesimlerin destekleneceği, gerçek büyümeyi önceleyen, hasebiyle istihdamı artıran siyasetlere daha fazla yer verileceğine inanıyoruz.
“KAMUDA TASARRUF GÜÇLÜ BİR HALDE UYGULANMALI”
Batı Anadolu Endüstrici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (BASİFED) Yönetım Kurulu Lideri Semiha Güneş: 2025 yılında Türkiye’de ana gündem enflasyonla uğraş olmaya devam edecektir. Fakat 2024 yılında bu gayret yalnızca para siyasetleriyle yürütülürken, geldiğimiz noktada bunun kâfi olmadığını görüyoruz. Kamu harcamalarının denetim altında tutulması ve daha fazla kamuda tasarruf önleminin hayata geçirilmesi gerekiyor. Piyasanın yavaşladığı ve faiz indiriminin başlayacağı bir ortamda kamuda tasarrufun güçlü bir biçimde devreye girmesi, enflasyonda gözle görülür ve hissedilir bir düşüş için temel koşul haline geldiğini düşünüyorum. Özel bölüm olarak maliyet baskılarını yönetmekte zorlanıyoruz. Bu noktada, finansmana erişimin kolaylaştırılması ve sürdürülebilir kredi düzeneklerinin oluşturulması değerli. İhracatçıyı destekleyecek bir kur siyasetinin da hayata geçirilmesini bekliyorum.
“KOBİ’LERİN YAPAY ZEKÂ ADAPTASYONU TEŞVİK EDİLMELİ”
İzmir İş Bayanları Derneği (İZİKAD) Yönetim Kurulu Lideri Özden Erten: Türkiye, yapay zekâ çağında iktisadı güçlü bir ülke olmak için gereken adımları süratlice planlamalı ve uygulamaya başlamalı. KOBİ’ler Türkiye iktisadının belkemiği ve devlet dayanaklı teşviklere çok muhtaçlık duyulan bir periyoda giriyoruz. Yapay zekâ teknolojilerine ahenk sağlayarak dijital dönüşüme adapte olmak kritik ehemmiyette. Eğitim sisteminin yine yapılandırılması, Ar-Ge yatırımlarının artırılması, KOBİ’lerin yapay zekâ adaptasyonunun teşvik edilmesi, bahis ile ilgili yatırımlar için vergi indirimleri ve teşvikleri sunulması gerekiyor. 2025 yılı da 2024 yılından daha kolay geçmeyecek. Satışların düşeceği ve nakit çevriminin güç olacağı bir devir bizi bekliyor.
“KADINLARIN İŞTİRAK ORANI ARTIRILMALI”
Ege İş Bayanları Derneği (EGİKAD) Yönetim Kurulu Lideri Şahika Aşkıner: 2025 yılı Türkiye iktisadının enflasyonla çaba ve sürdürülebilir büyüme ekseninde şekilleneceğine inanıyorum. Döviz kurunun baskılanması ihracatçının elini kolunu bağlarken 2025 yılında bu siyasetin sürmesi durumunda ihracat ayağında gerilemenin sürmesi güçlü bir mümkünlük üzere duruyor. Türkiye’nin büyüme potansiyelini gerçekleştirebilmesi için üretim ve ihracat odaklı bir ekonomik modele geçmesi kural. Bayan istihdamı, 2025 yılı için ülkemizin ekonomik ve toplumsal kalkınmasında öncelikli mevzular ortasında yer almalıdır. Bayanların işgücüne iştirak oranının artırılması, sırf ekonomik büyümeye değil, tıpkı vakitte toplumsal eşitliğe de katkı sağlayacaktır. Patronların, bayan çalışanların meslek gelişimlerini destekleyecek siyasetler benimsemesi gerekiyor. 2025 yılında bu istikamette atılacak adımları takip edeceğiz ve desteklemeyi sürdüreceğiz.
“EKONOMİ İDARESİ YENİ BİR ATAK YAPMALI”
Kemalpaşa Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (KESİAD) Yönetim Kurulu Lideri Yeşim Işıklı: 2025 yılının kolay geçeceğini düşünmüyorum. En sonda söylenecek cümleyi başta söylemek isterim. Yalnızca para siyasetleri ile yürüttüğümüz enflasyon ile çabada bu enstrümanın kullanımının sonuna geldiğimizi görüyoruz. Faiz indiriminin başlaması ile sıkı para siyasetinden geri adımların atılacağı ortamda iktisat idaresinin yeni bir atılım yapması gerekmektedir. Kamunun kâfi tasarruf yapmadığı bu enflasyonla uğraşta 2025 yılında bu silahın devreye alınmasından diğer bir deva bulunmamaktadır. Tıpkı vakitte, döviz kurundaki baskılama hem dış ticaret istikrarımızı hem de ihracatçıyı olumsuz etkilediği bir gerçek. İktisat idaresinin bugüne kadar yürüttüğü uğraşların ışığında 2025 yılında yeni atakların gelmesi gerektiği, bu ataklar geldiği takdirde görece daha olumlu bir ekonomik seyir görebileceğimizi düşünüyorum.
“LAİK EĞİTİM İÇİN HAREKETE GEÇİLMELİ”
KESK İzmir Periyot Sözcüsü Nafiz Ceylan: Eğitim sistemimiz giderek dinselleşiyor ve ticarileşiyor. 2024 yılı boyunca açıklanan müfredat değişiklikleri, dini pahaların eğitimdeki yükünü artırırken fen bilimleri, ideoloji ve tarih üzere derslerin değerini azalttı. Ayrıyeten okullarda paklık işçisi sayısı azaltıldı. Hijyen problemleri nedeniyle öğrenciler ve öğretmenler sıhhatsiz şartlarda eğitim görmeye devam ediyor. Velilerden alınan kayıt parası üzere uygulamalarla eğitim maliyetleri ailelerin omuzlarına yükleniyor. Eğitim artık herkes için eşit ve erişilebilir olmaktan uzaklaştı. KPSS kaldırıldı ve yerine getirilen Akademi Giriş Sınavı, atanamayan öğretmenlerimizin önündeki pürüzleri daha da artırdı.”
“İŞÇİNİN ÖRGÜTLENDİĞİ BİR YIL OLSUN”
TÜRK-İŞ İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak: 2024 yılının bilhassa savaşlar, enflasyon ve alım gücünün düşmesi üzere olumsuz ekonomik gelişmelerle geçti. İnşallah 2025 yılı, alım gücümüzün arttığı, personel sınıfının örgütlendiği bir yıl olur. Temennimiz 2025 yılının ülkemiz ve personel sınıfı ismine hayırlara vesile olmasını, başarılı bir yıl olmasını diliyorum.
