Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zirai Don Olayını Araştırma Komitesi, saha ziyaretlerinin akabinde hazırlık ve kıymetlendirme toplantısı gerçekleştirdi. Toplantı, Komisyon Başkanı ve AKP Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında yapıldı.
Korkmaz, komitenin çalışmalarının üç başka boyutta sürdüğünü belirtti. Teknik ve akademik bilgilendirme sürecinin akabinde, 25 vilayette saha çalışmaları yürüttüklerini lisana getiren Korkmaz, “Bu vilayetler, zirai donla en çok etkilenen bölgelerin yaklaşık yüzde 70’ini oluşturuyor. Ayrıyeten bilimsel bilgilere dayanan iki çalıştay düzenledik. Tüm bu bulgular, rapora hiçbir ekleme yahut çıkarma yapılmadan yansıtılacak” dedi.
TARSİM TARTIŞILDI
Toplantıda kelam alan AKP Denizli Milletvekili Nilgün Ök, TARSİM’in zirai don poliçeleriyle ilgili mevcut uygulamalarını eleştirerek, “Tüm çiftçilere ziyanların tazmini noktasında eşit ödeme yapılmalıdır. Poliçe bedelinin üreticiye yüklenmesi hakikat değil. TARSİM poliçesi varsa ve don ziyanı öngörülüyorsa, çiftçi yalnız bırakılmamalı” dedi.
“YETKİLİLERİ GÖREMEDİK”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise ziyaret edilen kimi vilayetlerde valiliklerin katkı sağlamadığını, Ziraat Odası Lideri’nin dahi toplantılara katılmadığını belirtti. Gürer, ayrıyeten mevsimlik ve sabit tarım personellerinin süreçten nasıl etkilendiğine dair ayrıntılı bir çalışma yapılmadığını vurgulayarak, bu eksikliğin rapora da yansıyacağını söyledi:
“Bu süreçte neler oldu? Bu süreçte sizin ben uğraşınıza tanıklık ettiğim için söylüyorum, valileri uyardığımız halde istenilen biçimde birtakım vilayetlerde çalışmada bizi bilgilendirilecek yetkilileri göremedik. Birçoklarında yeterliydi ancak birkaçında olmadı. Örneğin, ziraat mühendisleri odalarını şubesi bulunan yerlerde çağırmadılar. Vali Bey’e, ‘Şunlar bizim için olumsuz beyanda bulunabilir’ duygusu verilmiş olacak ki bunlar olmadı. İkincisi, Ziraat Odasının Genel Başkanı dahi Komisyona gelme gereği duymadı, teknik bir grup gönderdi. Meğer onun burada olması lazım çünkü Ziraat Odası Başkanı, Zirai Don Komisyonuna gelmeyecekse nereye gelecek? Üçüncüsü, yeniden, sendikalar, tarım sendikaları yoktu ve bu Zirai Don Kurulunun bence en değerli atladığı mevzulardan biri, lisana getirmemize karşın, tarım alanlarında çalışan mevsimlik tarım emekçileri ve sabit çalışanların durumuyla ilgili ayrıntılı, kapsamlı ne kadar onlardan, bu olaydan etkilenecek, ziyan görecek insan var; onu göremedik. O beşerler için ne yapılacak, o mevzuda şu anda raporumuza neyi, nasıl belirteceğimizi bilemiyorum. Lakin söz olarak kesinlikle tarım çalışanlarının, ‘Sabit olarak’ dediğimiz örneğin, soğuk hava deposunda çalışan mühendisin, yetkilinin, muhasebecinin durumları; bunların iş kayıpları, ziraî hasılanın düşmesi ve bölgesel olarak eser yetersizliğinden ortaya çıkabilecek göçleri de kapsayacak bir çalışma bizim komitede şu ana kadar gerçekleşmeyen bir alan oldu.”
“TARSİM’İN KAPSAMI GENİŞLETİLMELİ”
Komisyon Başkanı Korkmaz, toplantının sonunda TARSİM’e resmi yazı gönderilerek, poliçesi olmasına karşın ödeme alamayan çiftçilerin durumunun yine kıymetlendirilmesi gerektiğini tabir etti. Ayrıyeten, mevcut raporun Tarım Bakanlığı’na revize formda tekrar gönderileceğini bildirdi.
Korkmaz, “TARSİM yüzde 15 oranında ödeme yaparak bile 22 milyar TL’lik dayanak sağladı. Şayet bu oran yüzde 50 olsaydı, üreticilere 60 milyar TL ödenirdi. Bu da hem üreticinin hem devletin yükünü hafifletirdi. Sigorta sistemi güçlendikçe tarım üretimi de sürdürülebilir hale gelir” diye konuştu.
Komisyon, iklim değişikliği doğrultusunda yeni tarım siyasetleri için ayrıyeten bir araştırma kurulunun kurulmasını da gündeme almayı planlıyor. Korkmaz, mevcut komitenin misyon müddetinin uzatılmasına gerek olmadığını, raporun kısa müddette tamamlanarak kamuoyuyla paylaşılacağını da kelamlarına ekledi.
