Uzay kirliliği dünyanın sonunu getirebilir: Kessler Sendromu felaketin ana nedeni olabilir!
2021 Kasım ayında, bir kesim uzay çöpü Milletlerarası Uzay İstasyonu’na tehlikeli bir formda yaklaştı. Rusya’ya ilişkin bir uzay aracı, motorlarını çalıştırarak İstasyon’un yörünğesinde küçük bir değişiklik yaptı ve çöpten uzaklaştı. Lakin bu olay, yörünge trafiği kaynaklı risklerin ne kadar yaygın hale geldiğinin altını çiziyor.
KESSLER SENDROMU NEDİR?
1978’de Amerikalı astrofizikçi Donald Kessler tarafından ortaya atılan “Kessler Sendromu”, uzayda zincirleme bir çarpışma senaryosunu tanımlar. Bir patlama ya da çarpışma sonucu oluşan enkaz, başka uydu ve cisimlere ziyan vererek yeni enkazlar yaratabilir. Bu durum, yörüngeyi çöp yığınına çevirip hem astronotların güvenliğini hem de uydu teknolojilerini tehdit edebilir.
Avrupa Uzay Ajansı’na (ESA) nazaran, 1957’den bu yana 650’den fazla parçalanma, patlama yahut çarpışma olayı kayıtlara geçti. Bu olaylar yüz binlerce izlenebilir ve izlenemeyen enkaz kesimi oluşturdu. 2009 yılında, ölmüş bir Rus askeri uydusu ile bir Amerikan haberleşme uydusunun çarpışması sonucu binlerce kesim uzaya saçıldı.
KESSLER SENDROMU ESASEN BAŞLADI MI?
Bilim insanları, zincirleme bir yörünge felaketinin şimdiden başlamış olabileceğini tartışmaya devam ediyor. Bu durum, yeni roket fırlatmaları dursa bile çarpışmaların artarak yörüngeyi daha fazla kirletebileceği manasına geliyor. Lakin uzmanlar, bu senaryonun vakte yayılacağı ve tesirlerinin yıllar hatta on yıllar boyunca hissedileceğine dikkat çekiyor.
UZAY TRAFİĞİNİN GELECEĞİ
Uzay enkazını temizlemek için yeni teknolojiler geliştiriliyor. Avrupa Uzay Ajansı’nın “ADEO” yelken sistemi üzere projeler, uydu enkazını atmosferde yaktırmak için pasif tahliller sunuyor. Lakin bu teknolojiler şu anda kıymetli ve sonlu kapsama alanına sahip.
Ayrıca, milletlerarası düzenlemeler ve ulusal yasalar aracılığıyla sorunun kökten çözülmesi hedefleniyor. ABD’nin bu hususta liderlik yapması gerektiği uzmanlar tarafından vurgulanıyor.
