‘Üretici kâr etse tarlası boş kalmaz, keyfi müdahale anayasaya takılacak’: Tarlaya çare destekte
Türkiye’de birinci defa, iki yıl üst üste ekilmeyen tarım yerlerinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kiraya verilmesi kararına üreticinin reaksiyonu sürüyor. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Çiftçi kâr etse tarlasını boş bırakmaz. Sorun, yüksek girdi maliyetleri ve düşük taban fiyatlarda” dedi. CHP Genel Lider Yardımcısı Erhan Adem ise kararın çiftçiyi yok saydığını ve Anayasa Mahkemesi’nden döneceğini belirtti.
Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, ekilmeyen tarım topraklarının kiraya verilmesine ait düzenlemeyi kıymetlendirerek, uygulamanın çiftçiyi üretime teşvik etmek yerine yeni problemler yaratabileceğini söyledi. “Girdi maliyetleri yüksek, taban fiyatlar düşük, ithalat baskısı yoğun” dedi. Tarlaların yalnızca 2024 tespitine dayanarak 2025’te kiraya verilemeyeceğini lisana getiren Demirtaş, “İkinci yıl tespiti yıl sonuna kadar tamamlanacağı söyleniyor. Bu sonuç önemli” diyerek şöyle devam etti:
“Eskiden alan bazlı dayanaklar tapu sahibine veriliyordu. Artık kim kiralarsa takviye ona ödenecek. Kâğıt üzerinde hedef gerçek: toprak boş kalmasın. Ancak uygulamada soru işaretleri var. Bakanlığın il/ilçe tarım müdürlüklerinde kurullar kuruldu. Kira bedelleri ve şartnameler hazırlanıyor. Bazısını kaymakamlık, bazısını il/ilçe tarım belirliyor; kime, neye nazaran tespit yapıldığı, fiyatın nasıl oluştuğu netleşmeyebiliyor.”
‘MÜLKİYET HAKKI TEHLİKEDE’
“Kırdan kente göç, yaşlanan nüfus. Lakin asıl sorun çok yükselen girdi maliyetleri” diyen Demirtaş, “Gübre ve tarım ilaçları büyük ölçüde ithal; tedarik savaşları ve bölgesel krizlerle aksıyor. Gübrenin tonu 30 bin liranın altında değil. Çiftçi bir dönüm tarla satsa bir ton gübre alamaz hale geldi.”
Erhan Adem ise Danıştay 10. Daire Başkanlığı’nın, tarım topraklarının kiralanmasına yönelik yönetmelik ve uygulamanın anayasaya karşıt olduğu kanaatine vardığını hatırlatarak mevcut düzenlemelerin çiftçiyi yok saydığını, yönetime sınırsız ve keyfi takdir yetkisi tanıdığını belirtti. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın aldığı bu kararın hukuken geri döneceğine inandığını söyleyen Adem, “Bu düzenleme Anayasa Mahkemesi’nde de iptal edilecektir. Zira çiftçinin mülkiyet hakkına direkt dokunmaktadır” diye konuştu. l
