Üniversite mezunlarının geliri eriyor: Gelir ve cinsiyet eşitsizliği artıyor!
TÜİK’in 2024 gelir dağılımı istatistiklerine nazaran, Türkiye’deki gelir adaletsizliği sırf dar gelirli yahut orta sınıfı etkilemekle kalmıyor; eğitimli kesim de gelir kaybı yaşıyor. Son 10 yılda, eğitim düzeyi yüksek bireylerin gelirleri büyük oranda eridi ve cinsiyetler ortasındaki fark daha da açıldı. Bilhassa yöneticiler ile çalışanlar ortasındaki gelir farkı süratle büyümeye devam ediyor.
ÜNİVERSİTE MEZUNLARI EN FAZLA GERİLEYEN KESİM
Eğitim düzeyine nazaran yapılan tahlillerde, yükseköğretim mezunlarının gelir artışının, lise ve dengi okullardan mezunlara oranla daha düşük kaldığı görülüyor. Üniversite mezunları, 18 yıl evvelki datalarla karşılaştırıldığında en düşük gelir artışını gösteren küme olarak öne çıkarken, okuma yazma bilmeyenlerin gelir artışları daha yüksek oldu.
YÖNETİCİLER EN YÜKSEK GELİR ARTIŞINI SAĞLADI
Ekonomim’den alınan habere nazaran son 10 yılda yöneticilerin gelirlerinde önemli bir artış yaşandı. 2014 yılından bu yana yöneticilerin maaşları yüzde 1315 oranında arttı. Profesyonel meslek kümelerindeki gelir artışı ise daha düşük kalırken, “beyaz yaka” çalışanlarının maaş artışları profesyonellerin gerisinde kaldı. Bu süreçte, en büyük gelir artışını sağlayan küme ise vasıfsız çalışanlar oldu.
YÖNETİCİLER TABAN FİYATA YAKLAŞIYOR
2012 yılında taban fiyata nazaran yöneticilerin maaşı 3,23 kat iken, 2024 yılında bu oran 2,98’e geriledi. 2023’te ise bu oran 2,37’ydi. Yöneticilerin gelir artışı, taban fiyat artışlarının gerisinde kaldı.
CİNSİYET FARKI DERİNLEŞİYOR
Kadınların yükseköğretim mezunu gelirleri, erkeklerin gelirlerinin %72’sine ulaşmış durumda, lakin ortadaki fark hâlâ 18 yıl öncesine nazaran daha geniş. Yükseköğretim mezunu erkeklerin gelirleri, 18 yılda yüzde 2058 oranında artarken, bayanların gelir artışı yüzde 1834’te kaldı.
HİZMET DALINDA MAAŞLAR ARTMADI
İnşaat, sanayi ve tarım dallarında gelir artışları yüksekken, hizmet bölümü bu artışlardan en az hissesi aldı. İnşaat dalı yüzde 1288, sanayi yüzde 1222, tarım ise yüzde 1133 oranında gelir artışı yaşarken, hizmet kesimindeki artış sırf yüzde 1035 oldu.
