OMÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Türk Nöroloji Derneği Lideri Prof. Dr. Murat Terzi, inme ve beyin hastalıklarında istikrarsız beslenmenin de önemli sıhhat sorunları oluşturabileceğini belirterek, “Bu kadar ölümcül ve engellilik yaratan bir hastalık aslında önlenebilir. Yaş yahut genetik yatkınlık üzere önleyemediğimiz faktörler elbette var. Lakin denetim altına alabileceğimiz risk faktörleri de mevcut. Bunların başında beslenme geliyor. Tuzlu ve yağlı besinlerden uzak durmak, zerzevat ve meyve yüklü Akdeniz tipi beslenmeyi tercih etmek bilhassa 60 yaş ve sonrasında çok daha değerli hale geliyor. Tertipli antrenman de kritik bir esirgeyici öge. Haftada iki-üç gün yürüyüş yapmak yahut fizikî aktivitede bulunmak inme riskini önemli oranda azaltabiliyor. Bunun yanında sigara ve alkol üzere alışkanlıklardan uzak durmak gerekiyor” diye konuştu.
‘ARAŞTIRLAMAR HER 6 BİREYDEN BİRİNİN İNME GEÇİRME RİSKİ TAŞIDIĞINI GÖSTERİYOR’
İnme ve felç hastalıklarında risk faktörlerinin kesinlikle denetim altına alınması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Murat Terzi, “Beyin damar hastalıkları, dünyada olduğu üzere Türkiye’de de en sık görülen nörolojik rahatsızlıklardan biri. Bu hastalıklar kıymetli bir özürlülük ve mevt nedeni olarak karşımıza çıkıyor. Genel olarak beyin damar hastalıklarını iki kümede kıymetlendiriyoruz; Beyin damar tıkanıklıkları ve beyin kanamaları. En sık rastladığımız durum ise beyin damar tıkanıklıkları. Bunlara halk ortasında inme ya da felç diyoruz. Kalp hastalıklarından sonra ikinci vefat nedeni olan bu hastalıklar, Türkiye’de her yıl yaklaşık 45 bin kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor. Denetim altına alınabilen öbür risk faktörleri ortasında yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet yer alıyor. Bunların tedavi edilmesi, inmeyi önlemede büyük rol oynuyor. Araştırmalar, bilhassa belirli bir yaş kümesinde her 6 bireyden birinin inme geçirme riski taşıdığını gösteriyor. Bu nedenle risk faktörlerinin kesinlikle denetim altına alınması şart” sözlerini kullandı.
‘HIZLI HALDE HASTANEYE ULAŞMAK ÇOK KRİTİK’
Felç durumunda birinci 6-8 saatin hayati kıymet taşıdığını belirten Prof. Dr. Terzi, şöyle konuştu:
“Türkiye’de sıhhat sistemi bu bahiste kıymetli bir entegrasyona sahip. 112 Acil sınırı, acil servisler ve nöroloji klinikleri sayesinde hastaların süratli bir formda uygun merkezlere yönlendirilmesi sağlanıyor. Birinci 6-8 saat hayati kıymet taşıyor. Erken devirde damardan verilen ilaçlar ya da anjiyo teknikleriyle tıkalı damarın açılması hastanın ömür kalitesini büyük ölçüde etkileyebiliyor. Bu yüzden süratli bir formda hastaneye ulaşmak çok kritik. Bununla birlikte hastalara kan sulandırıcılar, kolesterol düşürücüler, tansiyon ve diyabet ilaçları da veriliyor. Ayrıyeten felce yol açan nedenlerin araştırılması için beyin tomografisi, şah damarlarının görüntülenmesi ve kalp incelemeleri yapılıyor. Şayet kalpte ritim bozukluğu ya da farklı bir sorun varsa bunun da tedavi edilmesi gerekiyor. Beyne giden damarlarda önemli bir tıkanıklık varsa, stent takma ya da cerrahi müdahaleler de kelam konusu olabiliyor. İnme sonrası süreçte ise rehabilitasyon büyük kıymet taşıyor. Hastalarda güçsüzlük, dengesizlik, konuşma bozuklukları üzere tablolar gelişebiliyor. Bu noktada fizik tedavi, rehabilitasyon ve dil-konuşma terapileriyle hem fizikî hem de bilişsel işlevlerin uygunlaştırılması hedefleniyor.” (DHA)
