Avrupa genelinde konut sahipliği oranları ülkeden ülkeye farklılık gösterse de, konut satın alınabilirliği sorunu büyük bir zorluk olarak devam ediyor. Konutların büyüklüğü, yapısı ve kalitesi farklılık arz etse de, yüksek fiyatlar birçok ülkede mesken sahipliğini zorlaştırıyor. Bilhassa 2021 yılından itibaren süratle artan enflasyon Türkiye’de de konut fiyatlarının yükselmesine ve mesken sahipliği oranlarının düşmesine yol açtı. Türkiye’de bu gerilemenin sırf son birkaç yılda değil, son 10 yılda da devam ediyor olması dikkat çekiyor.
AVRUPA’DA MESKEN SAHİPLİĞİ ORANI SABİT KALDI
Statista bilgilerini görselleştirerek hazırladığı raporunda, 27 Avrupa ülkesinde mesken sahipliği oranlarının ekseriyetle sabit kaldığını ortaya koydu. Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama mesken sahipliği oranı ise yüzde 69 düzeyinde. Bu oran, konut piyasasının genel durumu ile paralel olarak değişkenlik gösteriyor.
Sıralamanın en üst sırasında yer alan Arnavutluk, yüzde 96 üzere yüksek bir konut sahipliği oranına sahipken, başşehir Tiran’da 100 metrekarelik iki yatak odalı bir dairenin fiyatı 287 bin Euro (yaklaşık 300 bin dolar) düzeylerinde bulunuyor.
İSVİÇRE’DE DURUM ÇOK DAHA FARKLI
Avrupa’daki en düşük konut sahipliği oranları ise İsviçre’de görülüyor. Bu ülkede, insanların sırf yüzde 42’si mesken sahibi olabiliyor. Zürih’te ise 100 metrekarelik bir dairenin fiyatı, yaklaşık 1 milyon 95 bin İsviçre Frangı (yaklaşık 1 milyon 206 bin dolar) düzeyinde. Bu durum, büyük kentlerde artan nüfusla birlikte inşaat maliyetlerinin yükselmesi, konut arzının azalması ve kiraların artması ile birleşiyor.
TÜRKİYE’DE KONUT SAHİPLİĞİ DURUMU
Türkiye de Avrupa’daki en düşük mesken sahipliği oranlarına sahip ülkelerden biri. Türkiye’deki mesken sahipliği oranı yüzde 57 düzeyinde bulunuyor. Yüksek konut fiyatları, faiz oranlarındaki artış ve alım gücündeki düşüş, Türkiye’de mesken sahibi olmayı daha da zorlaştırıyor. Son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve artan maliyetler, konut piyasasında büyük değişimlere yol açtı. Bilhassa İstanbul ve Ankara üzere büyük kentlerde mesken fiyatları süratle yükseldi.
Türkiye, AB ülkeleri içinde İsviçre, Almanya ve Avusturya’nın akabinde en düşük mesken sahipliği oranlarına sahip ülkeler ortasında yer alıyor. Avrupa’daki mesken sahibi olma oranlarının yanı sıra, Türkiye’deki konut piyasası, faiz oranlarındaki artış ve alım gücündeki düşüş üzere faktörlerle de daha zorlayıcı hale geliyor.
ALIM GÜCÜ VE FAİZLER KRİTİK ROL OYNUYOR
Artan faiz oranları, düşük alım gücü ve konut fiyatlarındaki yükseliş, bilhassa gençler ve birinci kere konut alacaklar için önemli bir mani teşkil ediyor. Bu durum, Türkiye’de konut alımını daha ulaşılmaz hale getiren ögeler ortasında yer alıyor. Avrupa’daki birtakım ülkelerde bu sorun daha besbelliyken, Türkiye’deki durumu etkileyen farklı dinamikler kelam konusu. Yüksek enflasyon ve döviz kuru dalgalanmaları, konut piyasasını daha da şiddetli bir hale getiriyor.
