Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Yoksulluk ve Ömür Şartları İstatistikleri 2024 datalarında, Türkiye’de mesken sahipliğinin giderek azaldığı görülüyor. Konut fiyatlarındaki artış, bilhassa 2021 sonrası hızlanan yükselişle birlikte konut sahibi olmayı birçok kişi için zorlaştırdı.
DÜŞÜK GELİRLİ DAHA ÇOK ETKİLENİYOR
Ev sahipliği oranı son 10 yıldır azalmaya devam ediyor. Gelir düzeylerine nazaran bakıldığında, medyan gelirin yüzde 60’ının altında kalan vatandaşların konut sahibi olma oranının daha süratli düştüğü dikkat çekiyor. Toplamda, konut sahipliği oranı yüzde 61,1’den yüzde 56,1’e gerilerken, bu oran düşük gelirli kesimde yüzde 57,8’den yüzde 45,8’e indi. Orta gelir kümesinde yüzde 58,6’dan yüzde 56,3’e, yüksek gelir kümesinde ise yüzde 65,4’ten yüzde 61,4’e düşüş yaşandı.
NÜFUS ARTIYOR, MESKEN SAHİPLİĞİ DÜŞÜYOR
TÜİK bilgilerine nazaran, kurumsal olmayan nüfus 2014’ten 2024’e yüzde 10 arttı. Bu periyotta konut sahibi sayısı yüzde 2 artış gösterse de nüfus artışı nedeniyle oransal olarak azalma yaşandı. Son 10 yılda nüfus 7 milyon 799 bin kişi artarken, sırf 1 milyon kişi konut sahibi oldu. Düşük gelirli kesimde ise mesken sahibi sayısı 10 yılda 630 bin 758 kişi azaldı.
KİRACI SAYISI SÜRATLE ARTIYOR
Türkiye’de kiracı sayısı, nüfus artış suratının çok üzerinde bir yükseliş gösterdi. Son 10 yılda kurumsal olmayan nüfus yüzde 10 artarken, kiracı sayısı yüzde 36 oranında arttı. Düşük gelir kümesinde kiracılık oranı yüzde 24,5’ten yüzde 36,7’ye çıktı. Orta gelir kümesinde bu oran yüzde 23’ten yüzde 27’ye, yüksek gelir kümesinde ise yüzde 19,7’den yüzde 24,4’e yükseldi.
ORTA VE ÜST GELİR MESKEN ALIYOR
Son 5 yılda dar gelirli kesimde kiracılık oranı yüzde 21 artarken, orta gelir kümesinde sadece yüzde 1 arttı. Son 1 yılda ise orta ve üst gelir kümelerinin yine konut alımına yöneldiği görülüyor. Bu süreçte, dar gelirli vatandaşların mesken sahipliği oranı yüzde 5 azalırken, orta ve üst gelir kümelerinin konut sahipliği yüzde 1 arttı.
