ABD’nin seçilmiş lideri Donald Trump’ın Dışişleri Bakanı adayı Marco Rubio, Senato Dış Münasebetler Komitesindeki onay oturumunda Orta Doğu ile ilgili soruları yanıtladı.
Çin ile münasebetler başta olmak üzere ABD’nin dış siyasette karşılaştığı zorluklara değinen Rubio, “yabancı güçlere bağımlılığı” azaltma muhtaçlığını vurguladı ve Çin’i “gelişmekte olan statüsünü berbata kullanmakla” eleştirdi.
Rubio, “İhtiyacımız olan ham hususlar, ilaç üretme, iktisadımızı besleme, kendimizi yahut halkımızı besleme yeteneği için yabancı güçlere bağımlı hale gelen bir ülke olmayacağız” biçiminde konuştu.
“Felaketle sonuçlanacak global çatışmayı önlemek için Çin ile direkt ve dürüst diplomasinin önemini” vurgulayan Rubio, Çin’le ilgili dış politikayı ABD ulusal çıkarlarıyla uyumlu hale getirme gayesinden bahsetti.
Çin’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulundaki konumuyla ilgili de değerlendirmede bulunan Rubio, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunu düşünün ki bu açıkça global çatışmayı tedbire gayesiyle oluşturulmuştu. Ne yazık ki bugün dünyadaki en büyük istikrarsızlık itici güçlerinden ikisi Güvenlik Kurulunda veto oyu kullanıyor, bu, Güvenlik Kurulunu neredeyse fonksiyonsuz hale getirdi” tabirlerini kullandı.
İRAN
Marco Rubio, konuşmasında İran’ı, İsrail’e karşı tavrı ve bölgedeki gayeleri konusunda eleştirirken, yaptırımlarla zayıflatılsa da Tahran idaresinin Ortadoğu’daki gayelerinden vazgeçmediği tezinde bulundu.
İran’ın Rusya ile birlikte Güney Amerika’daki kimi ülkelerle olan münasebetine atıfta bulunan Rubio, şunları kaydetti:
“Venezuela’da Rus varlığınız var, çok güçlü bir İran varlığınız var. İranlılar aslında, kendi yarım küremizde İran insansız hava araçlarının üretimi için insansız hava aracı fabrikaları inşa etmeye başlıyorlar. Venezuela rejiminin kendi yarım küremizdeki Hizbullah çalışanlarına gerçek lakin gayrimeşru pasaportlar sağlama konusundaki uzun uygulamasından bahsetmiyorum bile.”
İsrail’in “tarihsel olarak, kuzeyde Hizbullah, batıda Hamas, daha kuzeyde ise daima nükleer silahlara sahip olmak isteyen İran üzere düşmanlarla çevrili” olduğunu söyleyen Rubio, Tel Aviv idaresinin ABD’nin dayanağına muhtaçlığı olduğunu vurguladı.
Rubio bu mevzuda, “Başkan (Donald) Trump idaresinin, Amerikan tarihindeki en İsrail yanlısı idare olmaya devam edeceğinden eminim” diye konuştu.
SURİYE
Marco Rubio, Suriye’de Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin çok değerli ve bunun, hem Suriye hem de bölge için bir “fırsat” olduğunu söyledi.
İran ile Rusya’nın Suriye’deki tesirinin azaldığı bir devirde Suriye’deki geçiş sürecini ve idaresi yakından izlediklerini belirten Rubio, Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) geçmişinin kendilerine pek inanç vermediğini lakin ABD’nin ulusal çıkarlarına nazaran hareket edeceklerini aktardı.
“Suriye’de ‘IŞİD’e karşı bir arada uğraş ettikleri’ terör örgütü PKK/YPG’ye dayanak vermeye devam edip etmeyecekleri” sorusuna, “Evet, kesinlikle” cevabını veren Rubio, IŞİD’in geçiş sürecinde tekrar canlanmaması için PKK/YPG ile çalışmaya devam edeceklerini belirtti.
Suriye konusunda tıpkı vakitte Türkiye’nin sürece bakışının da değerli olduğunu vurgulayan Rubio, “Şu anda Kürtler (PKK/YPG) konusunda epey hassas bir ateşkes durumu kelam konusu ve bunun sürdürülmesi değerli. Erdoğan’a, en süratli formda, ABD’deki yetki evresi sürecini, mevcut mutabakatları ihlal etmek için bir fırsat olarak görmemesi gerektiği istikametinde bildiri vermek önemli” diye konuştu.
