Seyahat tutkunlarına özel: Seyahat sırasında okuyabileceğiniz yol temalı 5 kitap

Çoğumuz için uzun süren seyahatlerin en âlâ eşlikçilerinden biri, zihinsel seyahatlere da kapı aralayan kitaplar olmuştur. Bazen bir tren ya da otobüs penceresinden akan görünüme eşlik eder, bazen gökyüzünde bulutlara karışırak zihnimizde farklı rotalar oluştururlar. İşte, yolculuk boyunca hayallerinize eşlik edecek; tahminen ilham ya da rehber olacak seyahat temalı 5 kitap önerisi…

1. Seyahatin ideolojisiyle başlamak isteyenler için “Seyahat Sanatı – Alain de Botton” düzgün bir seçim olacaktır.
Alain de Botton’ın Seyahat Sanatı, sadece bir yolculuk kitabı değil, birebir vakitte bir dünyayı keşif ve içsel dönüşüm rehberi. Muharrir, ortalarında Flaubert, Edward Hooper, Wordsworth ve Van Gogh’un da bulunduğu bir dizi sanatçı, müellif ve düşünürün de yardımıyla seyahatin hoş görünümler görmekle ilgili olmadığını, tıpkı vakitte ruhsal ve şahsî bir seyahat olduğunu ortaya koyuyor. Anekdotları, ideolojiyi ve sanatı ustalıkla bir ortaya getirerek seyahatin dönüştürücü tabiatına dair pahalı bakış açıları sunan Botton, zeki ve samimi üslubuyla okurları seyahat sanatını yine keşfetmeye ve seyahatlerinde daha derin manalar aramaya davet ediyor.

“Dikkati yolcunun içine dönük, seyahatin dışına değil. Şuurun içine yapılan bir gezinti. Seyahat Sanatı’na rehberlik eden bir hayalet varsa bu Marco Polo’nun değil, Marcel Proust’un hayaletidir. Başkalarına benzemeyen, şık ve incelikli bir eser.”
–Colin Thubron, The Times

2. Bir ilham kaynağı arayanlara ve Beat kuşağı’nı merak edenlere teklifimiz; “Yolda – Jack Kerouac” olur.
Yolda (İngilizce özgün ismi On the Road), Beat nesli müelliflerinden Jack Kerouac’ın 1951’de yazdığı ve Viking Press tarafından 1957’de yayımlanan romanıdır. Büyük ölçüde otobiyografik olan ve birden fazla ögesi gerçek hayattan alınan romanda Kerouac ve arkadaşlarının yüzyılın ortasında ABD’yi baştan başa dolaştığı seyahatler ve daha sonra Beat Jenerasyonu olarak isimlendirilecek yakın arkadaş etrafı anlatılır. Savaş sonrası Amerikan gençliğini en fazla etkileyen ve Beat neslini tanıtan eser kabul edilir.

Yolda; ortalarında Bob Dylan, Jim Morrison, Hunter S. Thompson olmak üzere pek çok şair, müellif, oyuncu ve müzisyen üzerinde büyük tesir bıraktı. Dylan yıllar sonra “Herkes üzere benim de hayatımı değiştirmişti.” diyecekti. Tom Waitsde, Jack ve Neal’i bir müziğinde anar ve Beatlerden “atalar” diye bahseder. Tanınmış fotoğrafçı Robert Frank ve Stephen Shore da 1970’lerde Kerouac’ın kitabını rehber alarak, Amerikan yol seyahatleri yaptılar. Hunter S. Thompson’ın yol romanı Fear and Loathing in Las Vegas üzere, Easy Rider, Paris, Texas ve hatta Thelma ve Louise üzere sinemaları de, Kerouac’ın romanı olmadan düşünmek çok zordur.

3. Seyahati bir macera olarak görenler; “80 Günde Parasız Evresi Alem – Muammer Yılmaz”ı kesinlikle okumalı.
Jules Verne’in ölümsüz yapıtından ilham alan 80 Günde Parasız Zamanı Alem, direktör ve fotoğrafçı Muammer Yılmaz ve Alman arkadaşı Milan Bilhmann’ın dünyada güzel insanların da olduğunu kanıtlamak için çıktıkları, 4 kıta ve 19 ülkeyi kapsayan dünya tipine odaklanıyor. Birinci baskısını Fransızca yapan, akabinde İngilizce olarak da yayımlanan kitapta, ceplerinde beş kuruş olmadan dünyayı gezmeye çalışan ikilinin, başlarından geçen enteresan olaylara değiniliyor.
İnsanlığa ve hayata dair iletileriyle bu anlatı, yediden yetmişe herkesin severek okuyacağı bir kitap.

4. Eğlenceli bir yeryüzü rehberi isteyenler için; “Bir Dinozorun Seyahatleri – Mina Urgan”ın sıcak, samimi anlatımında çok şey bulabilir.
Mina Urgan Bir Dinozorun Anıları’nı yazarken kitabının bu kadar çok okunacağını hiç beklemiyor, “Benim üzere bir kocakarının hayatını kim merak eder ki…” diyordu. Fakat o denli olmadı. Yüzbinlerce kişi bu ufak tefek, beyaz saçlı, sigara içen, yiğit, komünist ve ateist olduğunu televizyon ekranlarında söyleyen İngiliz Edebiyatı profesörünün anılarını okudu ve kendiyle alay etmeyi bilen bu zeki bayanı çok sevdi. Zira o, Türkiye aydınının sıcak ve zeki lisanıdır. Samimi bir fikir sahibinin, muhalif da olsa, tüm kısımlar tarafından kucaklanacağının delilidir. Türkiye yazarın diğer kitabı Bir Dinozorun Seyahatleri ile yeryüzünde keyifli ve uygar bir seyahat yapacak. “Dinozorca” yani az parayla, tadını çıkarmayı ve insanları tanımayı hedefleyerek yapılmış bu seyahatleri gülümseyerek okuyacak, okurken düşünecek, yeryüzünü ve kendini tanıyıp öğrenecek, sevecek.

5. “Doğu Avrupa’ya Seyahat – Gabriel Garcia Marquez”in büyülü anlatımıyla politik gerçekçi bir seyahat öyküsü.
Sınıfların ortadan kalkması hayret verici bir şey. Herkes eşit, herkes birebir seviyede, herkes makûs dikilmiş eski püskü giysiler içinde, ayaklarında kalitesiz ayakkabılar var. Hiç çabuk etmiyorlar, telaş yok, güya yaşamak için her şeyi ağırdan alıp tüm vakitlerini kullanıyorlar. Burada da köylerdeki birebir saf, âlâ kalpli ve sağlıklı kalabalık kitleler var lakin devasa boyutlarda.
Doğu Avrupa’da Seyahat Gabriel Garcia Marquez’in 1950’lerde gazeteci olarak Doğu Avrupa’daki sosyalist ülkelere yaptığı seyahatin bir güncesi. Doğu Almanya’dan başlayıp Çekoslovakya, Polonya, Macaristan ve Sovyetler Birliği’ne uzanan bu serüven boyunca okurlar Marquez’in hem yol arkadaşları ve tanıştığı bireylere dair müşahedelerini hem de periyodun toplumsal ve siyasi gelişmeleriyle ilgili yorumlarını bulacaklar, elbette hepsi müellifin kendine has renkli anlatımıyla.