Selçuk Formül üzere bir sanatçıyı anlatmak için nereden başlamak gerekir? Eğitimini aldığı tiyatro sahnesinden inmeyi aklından bile geçirmemiş, başta “Aşk-ı Memnu”, “Kurtlar Vadisi” üzere birçok televizyon dizisinde akıllarda yer eden karakterlere ömür vermiş, en çok izlenen programların sunuculuğuna imza atmış, beyazperdede çok izlenen sinemalarda rol almış ve sesiyle de hafızalara kazınmış bir sanatkardan kelam ediyoruz… Prosedür, şimdiki olarak “Amadeus” ve “Bir Şiir, Bir Şarkı” ile sahneye çıkmaya devam ederken kendisi hakkında dünyanın dört bir yanında çekimleri yapılan belgeselin de son basamaklarına gelindi. Biz de usta sanatkarla bir ortaya gelerek hem eski ve yeni projelerini hem de gündeme ait niyetlerini konuştuk.
* Çok sayıda TV ve sinema projesi teklifi aldığınızı da düşünüyorum fakat bir yandan da sahneyle, tiyatroyla hiç kopmayan bir bağ var. Bu nasıl bir bağ?
Tabii ki tiyatro ile başlayan bir gönül bağı. Tiyatro yaparken de ben çok dizi yaptım. Çok yıprandım, çok yoruldum. Ne tiyatrodan vazgeçebiliyor insan ne dizilerden, sinemalardan vazgeçebiliyor. Hepsi bizim mesleğimiz. Lakin vakit denen kavramı pahalandırmak de pek kolay olmuyor. 2019’da başladık biz “Amadeus”a. Sonra pandemi girince esasen her şey sekteye uğradı; diziler, sinemalar, tiyatrolar… Ondan sonra “Amadeus” birebir şiddetiyle devam edince bir tane dizi yaptım dijital platformlara, o da 8 kısımlık. Onun dışında yapmadım. Bunlar biraz vakit problemi, konsept sıkıntısı, senaryo sıkıntısı, heyecan anlatma sıkıntısı… Onlar bir ortaya gelince neden olmasın?
* Sizi en çok heyecanlandıran şey senaryo mu?
Tabii, senaryo. Âlâ bir senaryo olursa, âlâ bir takımla süslenirse, her şey olması gerektiği üzere olursa neden olmasın? Fakat biraz senaryo sorunu, oluşum problemi. Lakin şu anda tiyatro çok istikrarlı bir halde devam ettiği için uygunum, memnunum. Alışılmış ki uygun bir dizi, yeterli bir sinema de olabilir her vakit.
* Bir yandan “Amadeus”, bir yandan “Bir Şiir, Bir Şarkı”… Çalışma temponuz nasıl? Nasıl program yapıyorsunuz?
Zaten o program tabiatıyla oluşuyor biraz. “Amadeus”un programı yıllık çıkıyor mesela. “Biraz Şiir, Biraz Şarkı”nın programı da bir buçuk, iki ay öncesinden belirli oluyor. O programlar çıktıktan sonra da hayatı ona nazaran dizayn etmeye çalışıyorum, herkesin yaptığı üzere… Biraz da spontane yaşamak gerekiyor birtakım şeyleri. Her şey planlı gitmiyor. İşin dışında dostlarla toplantı, aileyle bir arada olmak, yurtdışı yahut yurtiçi seyahatleri… Hayat akışı içerisinde bir organize yapmaya çabalıyoruz.
* “Bir Şiir, Bir Şarkı” aktüel olarak ilgi gören bir öteki işiniz… Nasıl hayata geçti?
Biz temelinde “Caz ve Şiir” olarak onu birinci 2017’de Viyana’da yaptık. Akabinde Almanya’da turneye çıktık altı yedi kentte. “Amadeus” başlayınca biraz orta verildi. Daha sonra Londra’da dünya prömiyeri oldu. Türkiye prömiyerini Şiddetli PSM’de yaptık… Sırada Ankara’da yapacağımız şov var ve nisanda da İzmir’de, Ahmed Adnan Saygun’da olacak. Ben iki tane şiir CD’si yaptım. Bunların ikincisi hem müzik hem şiir dinletisiydi. Buradan yola çıktık. Birincisini 2013’te Vedat Sakman’la yaptık. Daha sonra 2016-17’de Aykut Gürel’le. Çok da hoş bir tepki aldı. Sahnede de değişik bir konsept oluyor. Hem şiir, şiirlerin yorumları, şiirlerin üzerine konuşmak, sonra onun müzikle süslemek. His Soylu da çok hoş müzikler söylüyor, eşlik ediyor. Efe Turumtay orkestra şefimiz, Viyana’da yaşıyor, bütün orkestra uygulamalarını o yapıyor. Hepimizi memnun eden bir iş. Seyirci de keyifli olduğunu söylüyor.
* Hayranlarınızın sizin için yaptığı toplumsal medyadaki kurgu görüntüleri takip ediyor musunuz?
Evet, beni keyifli ediyor. Çok da hoş yapıyor bir kardeşim. Gençlerle, yani o kuşakla bağ kurmak da çok değerli. Demek ki sizde bir şeyler buluyorlar ki değerlendirmeye çalışıyorlar. Beni çok memnun ediyor bu. Toplumsal medyanın faydalı noktalarını kıymetlendirmek bütün insanlara, bütün toplumlara yararlı. O faydasının dozajını aştığın vakit iş abartı ve saçma sapan bir hale geliyor. Herkes bu bahiste disiplinli ve ölçülü olmak zorunda bence.
“FANUSTA YAŞAMAYA BAŞLIYORSUN”
* Artık felaket haberleriyle her gün karşılaşıyoruz üzere… Burada yoksa da ABD’de ya da Avustralya’da bir yangın oluyor ve bunu anında öğreniyoruz. Daima bir olay, bir felaket… Bunlarla siz nasıl başa çıkıyorsunuz?
* Haberleri nasıl, nereden almayı tercih ediyorsunuz pekala?
Tabii ki güvendiğim, ciddiyetine inandığım yerlerden haber almaya çalışıyorum. Onları seyrediyorum fakat çok fazla da boğulmak istemiyorum. Zira bir şey yapamıyorsun. Bir tepki gösteremiyorsun. Yapacağın en ufak bir şey öbür türlü bir yasal yorumlamaya uğratılıp çok zahmete girebiliyorsun. Onun için daralmaya, küçülmeye başlıyorsun. Hepimizin kendimizi müdafaa yollarını bulmamız gerekiyor. O üslubu yaratmamız gerekiyor. Ben de elimden geldiğince onu yaratmaya çalışıyorum. Lakin bu âlâ bir şey değil… “Yolun bozuksa, şikayet et. Lamba yanmıyorsa, şikayet et.” Biz bu türlü bir tesir reaksiyon olayını kaybettik. Ferdî sorumluluğumuzu, toplumsal sorumluluğumuzu kaybettik. Hiç o denli ismimizi duyurup sıkıntıları çözemiyoruz. Yani devlet, insan için vardır. Toplumsal hayatı uygunlaştırmak için vardır. Bir yerlerde yanlışı varsa toplum onu ikaz eder, düzelirler. Bu türlü yaşamak varken her şeyi çok tek taraflı ve saygısız bir biçimde yaşamaya başladık.
“AŞK-I MEMNU’ DENK GELDİKÇE İZLİYORUM”
* Pekala, televizyon izlerken yer aldığınız üretimlerden denk geldiğinizde izlemeden geçemedikleriniz var mı?
Aşk-ı Memnu… Hâlâ denk geldikçe izliyorum. Geçenlerde Kurtlar Vadisi’nin birinci kısmını izledim, çok hoşuma gitti.
* Şu an önünüzde yeni proje olarak ne duruyor?
Don Kişot’u yapacağız. Fakat ayrıntı veremeyeceğim artık… Müzikal olacak.
* Son yıllarda büyük yapımlı tiyatro üretimleri artmaya başladı. Nasıl değerlendiriyorsunuz bunu?
Çok olumlu değerlendiriyorum. Zira sanatta da büyük oynamalı. Büyük oynadığın vakit büyük kitlelere ulaşırsın. Batıda 10 tane yapıp 10 tanesi de başarılı olurken bizde 10 tane yapınca bir tanesi başarılı oluyor. Ancak vazgeçmemek lazım. Pahalandırmak lazım. Hem az sayıdaki tiyatro oyunları hem güldürüler hem draması kuvvetli olan oyunlar ve de müzikaller daima değerlendirilmeli bence. Zira kitlelerin buna gereksinimi var.
* Daima tartışma hususudur, “Tiyatroya ilgi artıyor mu azalıyor mu” diye. Sizce?
Tiyatroya ilgi asla kaybolmuyor. Giderek artıyor bence. Dediğim üzere, his gereksinmesi var toplumlarda. Canlı performansla bağlantıya geçme isteği, güdüsü var. Tiyatro onun için hiçbir vakit bayatlamaz. Doğal yeterli tiyatrodan kelam ediyorum. Uygun tiyatroyu gerçek değerlendirdiğiniz vakit yağmur, çamur, fark etmez, halk kesinlikle masraf seyreder.
SANATÇI SESİNİ DURUP DURURKEN ÇIKARMAZ
* Geçen günlerde söylediğiniz çok hoş bir kelam vardı: “Sesine, kelamına, rengine, haline ipotek konan hiçbir sanatkarla bir daha sanat yapamazsınız. Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür jenerasyonlar; iradesi zapturapt altına alınamayan zihinlerden ürer.” Sanatkarlar üzerindeki son zamanlardaki baskı hakkında neler söylemek istersiniz?
Sanatçılar toplumların moral yapısını pahalandıran varlıklardır. Sanat bütün toplumlar için geçerlidir ve sanat yapan beşerler tüm insanları, onlara insanca anlatmak için uğraş gösterirler. Bütün geçmiş toplumlarda böyledir. Hukuk her şeyin temelidir. Hukuk ne gerektiriyorsa o olsun. Bu kâfi. Lakin haksızlıklara uğramaması gereken insanların başında sanatkarlar gelir. Bütün dünyada da böyledir. Cürmü olan, isimli hadiseleri olan insanlardan kelam etmiyorum. Hatası varsa gereken yapılır. Çok öteki, düşünsel, kendi hayat ideolojisine nazaran ömrü pahalandırmak isteyen beşerler biraz daha itinayla değerlendirilmelidirler.
* Biraz da sanatkarlar sesini çıkarmasın isteniyor üzere…
Olmaz ki! Hiçbir işe yaramaz ki. Sanatçı sesini durup dururken çıkarmaz ki. Haksızlığa, hukuksuzluğa, adaletsizliğe karşı oldukları için çıkarır. Durup dururken bela çıkartmak için ses çıkaran sanatçı gördünüz mü dünyada? Zira sanatın temelinde sevgi vardır. Paylaşmak vardır. Üretmek vardır, insan için. Sanatkarın sesinin çıkmasının nedeni toplumların daha güzele gitmesi için, adaletin daha güzel gitmesi içindir.
BELGESELDE SONA YAKLAŞILDI
* Belgeselinizin çekimleri sona yaklaştı. Öncelikle nasıl bir his? Sonra ne vakit izleyebileceğiz?
İnsan kendisiyle yapılan bir şey hakkında pek konuşmamalı… Sevgili İlker Savaşkurt yönetiyor. İki yıl evvel konusu açılmıştı. Berlin’de, Köln’de, Londra’da, Ankara’da, Bodrum’da, İstanbul’da çekimler yapıldı, çok hareketli bir süreç oldu. Nasıl olacak ben de merak ediyorum.
