1933’te Adolf Hitler’in Almanya’da iktidara gelişiyle birlikte ülkede tüm kurumlar Nazilerin kontrolü altına girdi. Lakin bu hâkimiyet sadece polis gücüyle değil, çok daha tesirli bir prosedürle sağlandı: propaganda. Nazi rejimi, halkın kanılarını yönlendirmek, sorgulamayı ortadan kaldırmak ve bir “tek adam” kültü yaratmak için dev bir propaganda makinesi kurdu.
Bu makinenin başında ise Joseph Goebbels vardı. Goebbels’in kurduğu “Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı”, Almanya’daki basın, radyo, sinema, eğitim ve kültür alanlarını büsbütün denetim altına aldı. Maksat, Nazi ideolojisinin tek ses olarak her yerden duyulmasıydı.
UCUZ RADYOYLA FÜHRER HER EVDEYDİ
Nazi rejiminin en tesirli araçlarından biri radyo oldu. Halkın basitçe ulaşabilmesi için “Volksempfänger” ismi verilen ucuz radyolar üretildi. Bu sayede her konutta Hitler’in konuşmaları dinlenebildi. Almanya’daki hanelerin yüzde 70’inde bu radyolardan vardı. Radyo, halkı daima bilgilendiren değil, tek bir görüşü tekrar eden bir araçtı.
SİNEMA, MİTİNGLER VE ESTETİK BÜYÜ
Nazi Almanyası’nda sinema da propaganda için kullanıldı. En bilinen örneklerden biri, Leni Riefenstahl’ın yönettiği “İradenin Zaferi” (Triumph des Willens) isimli belgeseldi. Bu sinemada dev mitingler, disiplinli kalabalıklar, bayraklar ve ışık şovlarıyla büyüleyici bir atmosfer yaratıldı. Hitler bu biçimde bir önder değil, adeta bir kurtarıcı üzere sunuldu.
GAZETELER TEK SES OLDU
1933’ten sonra ülkedeki tüm gazeteler Nazi denetimine alındı. Muhalif yayınlar yasaklandı. En çok dikkat çeken propaganda yayınlarından biri Der Stürmer isimli gazeteydi. Bu gazete, Musevilere yönelik ağır nefret telaffuzları içeriyordu. Toplumun farklı kısımları, bu halde maksat haline getirildi.
ÇOCUKLARA DA PROPAGANDA YAPILDI
Naziler sırf yetişkinleri değil, çocukları da unutmamıştı. Okul kitaplarında Nazi ideolojisi yer aldı. Yahudi düşmanlığı ders kitaplarında bile işlendi. Ayrıyeten Hitler Gençliği ismiyle kurulan çocuk ve gençlik örgütleriyle sadakat ve itaate dayalı bir jenerasyon yetiştirildi.
MİTİNGLERLE COŞKU, MADDELERLE KORKU
Nazi mitingleri adeta bir tiyatro üzere hazırlanıyordu. Büyük meydanlar, dev bayraklar, tek tip kıyafetli kalabalıklar ve alkışlarla halkın coşkusu canlı tutuluyordu. Birebir anda çıkarılan maddelerle muhalif sesler bastırılıyor, sorgulayanlar susturuluyordu. Propaganda bir yandan umut vaat ediyor, bir yandan da endişe yayıyordu.
YAHUDİLER GÜNAH KEÇİSİ İLAN EDİLDİ
Nazi propagandasının en karanlık istikameti ise Yahudi düşmanlığıydı. Tüm ekonomik ve toplumsal problemler Musevilere bağlandı. 1935’te çıkarılan Nürnberg Maddeleri, Musevilerin vatandaşlık haklarını elinden aldı. 1938’de Kristal Gece ile birlikte Musevilere yönelik şiddet sokağa taştı. Tüm bu sürecin tabanı yıllarca yürütülen sistematik propaganda ile hazırlandı.
BİR HALK NASIL İKNA EDİLDİ?
Nazilerin propaganda başarısı, Alman halkının çoğunluğunu uzun mühlet boyunca gerçekleri sorgulamaktan alıkoydu. Hitler’in söyledikleri yanlışsız kabul edildi. Düşmanlar yaratıldı, sadakat ödüllendirildi. Kitleler, adeta hipnotize oldu.
