Ukrayna’da yolsuzluklarla uğraştan sorumlu iki kurumun özerkliklerini kaldıran düzenlemelerin kabul edilmesi, Rusya ile 24 Şubat 2022’ta patlak veren savaşın başından bu yana ülkede görülmemiş seviyede protesto şovlarının başlamasına neden oldu. Karar ayrıyeten Zelenski idaresine Batılı ortaklarından da tenkit getirdi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, önceki gün başlayan protestoların akabinde geri adım atarak bu kurumların özerkliğini koruyan yeni bir yasa tasarısı hazırlayacağını açıkladı.
Düzenlemeye gidilen bahse mevzu iki organ, Ukrayna’daki Batı yanlılarının 2014 ihtilalinden çabucak sonra Batılı ülkelerin inisiyatifiyle kurulmuş olan Ukrayna Ulusal Yolsuzluklarla Çaba Ofisi ve Özel Yolsuzluklarla Uğraş Savcılığı. Bu kurumlar, yakın devirlerde Zelenski’nin yakın grubundan çeşitli şahıslara de yolsuzluk suçlamasında bulunmaya başladı. Ayrıyeten bu kurumların suçladığı bireyler ortasında İçişleri Bakanlığı’na bağlı olan ve Ukrayna ordusunun bir kesimini oluşturan Ulusal Muhafız Birliği’nden bir komutanın yer alması, silahlı kuvvetler ortasında da karışıklığa neden oldu. Ukrayna Güvenlik Servisi, “Ulusal Muhafız Birliği’ndeki askerlerin yarısının silah bırakarak Rusya’ya karşı savaşmayı reddettikleri” kaydetti.
Dolayısıyla Rusya’nın saldırısına karşı esasen asker yetersizliği yaşayan Ukrayna, kendisini büyük bir ikilemin içinde buldu. Ukrayna istihbaratının geçen hafta bu kurumlardan üst seviye bir ismi “Rusya faydasına çalışmak” suçlamasıyla gözaltına alması, ülkedeki kimi bölümlerce “iktidarın savaş koşullarından yararlanarak otoriterleşmesi” diye yorumlandı. Parlamentonun bu kurumların özerkliğini kaldıran tasarıyı kabul etmesi ise Kiev idaresine yönelik yolsuzluk suçlamalarının artmasına yol açtı.
BATI’DAN KOPUŞ KAYGISI
Öte yandan Ukrayna’nın mali ve ekonomik alanda hala büsbütün Batılı ülkelere muhtaç durumda olması ve Avrupa’nın ise gönderdiği dayanaklarda Kiev’in yolsuzlukla çabasını kural koşması bu düzenleme nedeniyle ülkenin ekonomik yardımlardan yoksun kalacağı tasasını tetikledi. Zelenski’nin de tasarıyı yürürlüğe koymasıyla Ukrayna’nın farklı kentlerinde, binlerce kişi sokaklara döküldü. O denli ki ortaya çıkan tablo, 2014’teki ihtilal öncesindeki durumu andırmaya başladı.
Nitekim Ukrayna lideri, dünkü açıklamasında, Avrupa’dan yansılar karşısında yeni bir tasarısı hazırlayarak bu kurumların özerkliğini koruyacağını duyurdu.
Son gelişmeler, Zelenski hükümetinin yalnızca dışta değil, iç siyasette da bir kriz içine girdiğini gösteriyor. Savaşın ne formda ilerleyeceği de bu krizin geleceği konusunda tesirli olacaktır.
