Özgül fobilerle baş etme yöntemleri: Korkularınız hayatınızı sınırlamasın
Özgül fobi, kişinin makul bir obje, durum ya da canlı karşısında mantık dışı bir endişe yaşaması durumudur. Yükseklik korkusu (akrofobi), uçak korkusu, kapalı alan korkusu (klostrofobi), hayvan korkusu ya da iğne fobisi en sık görülen tiplerdendir. Dehşet karşısında kişi ağır korku, çarpıntı, nefes darlığı, titreme ve panik hissi yaşayabilir.
ÖZGÜL FOBİLERİN HAYATA ETKİSİ
Fobiler, kişinin gündelik ömrünü önemli biçimde kısıtlayabilir. Örneğin uçak fobisi olan biri seyahat etmekten kaçınabilir, kapalı alan fobisi olan biri asansör kullanamayabilir. Bu durum hem iş hem de toplumsal hayatta problemlere yol açar.
ÖZGÜL FOBİLERLE YÜZLEŞMENİN YOLLARI
1. Endişeyi Kabul Etmek
Fobiyi bastırmak yerine varlığını kabul etmek, güzelleşme sürecinde birinci adımdır. “Benim bu türlü bir endişem var” diyebilmek, farkındalık yaratır.
2. Bilgiyle Güçlenmek
Korkunun kaynağı olan obje ya da durum hakkında yanlışsız bilgi edinmek, beynin abartılı tehdit algısını azaltır. Örneğin uçak seyahatinin istatistiksel olarak en inançlı ulaşım yollarından biri olduğunu bilmek, dehşetin şiddetini hafifletebilir.
3. Kademeli Maruz Bırakma
Kaçınmak yerine küçük adımlarla endişeyle yüzleşmek tesirli bir metottur. Örneğin köpek fobisi olan biri evvel köpek fotoğraflarına bakabilir, sonra uzaktan gözlemleyebilir, akabinde denetimli halde yakınlaşabilir.
4. Gevşeme ve Nefes Egzersizleri
Kaygı anında derin nefes almak, kasları gevşetmek ve vücut farkındalığı oluşturmak panik hissini denetim etmeye yardımcı olur. Tertipli yapılan meditasyon ve yoga da tasayı azaltır.
5. Profesyonel Takviye Almak
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Fobilerin en tesirli tedavi sistemlerinden biridir.
EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma): Travmatik kökenli fobilerde epeyce yararlıdır.
İlaç Tedavisi: Şiddetli tasa bozukluklarında doktor kontrolünde kullanılabilir.
