11 Ocak 1995’te düzenlenen bombalı akının akabinde 59 yaşında hayatını kaybeden Onat Kutlar anısına düzenlenen aktiflik, gazeteci ve müellif Zeynep Oral’ın moderatörlüğünde gerçekleşti. Programa, muharrir Adnan Özyalçıner ve gazeteci Zeynep Avcı konuşmacı olarak katıldı. Aktiflikte Onat Kutlar’ın eşi Filiz Kutlar ve Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney de yer aldı.
Sanatçılar Nazan Kesal, Halil Ergün ve Tayfun Erarslan’ın metin okumaları ve şiir dinletileriyle katkı sunduğu aktiflikte genç yetenek Balkız Mercan Eruluğ’un müzik dinletisi de büyük beğeni topladı.
Programda bir konuşma yapan Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, “Yitip gidenler diyoruz, lakin biz onları anmaktan vazgeçmeyeceğiz. Anmak, demokratlığımızın bize yüklediği bir vazife. Aslında onları anmak demek, yalnızca o şahsiyeti anmak demek değil, onun fikrini yaşatmaktır. Bu manada Onat Kutlar’ın savunduğu fikri, hoş ve aydınlık günler için gayretten vazgeçmemeyi biz onun satırlarında okuyarak öğrendik. Bu nedenle onları anmayı ve bunu daima kılmayı çok önemsiyorum. Ve 30 yıl sonra Beyoğlu Belediyesi’nin bu anmaya mesken sahipliği yapıyor olması beni hem duygulandırdı hem de öbür türlü de keyifli etti. Natürel Onat Kutlar Beyoğlu’nu çok seviyordu. Son 1,5 yılında Beyoğlu’nda yaşamış, Beyoğlu’nda üretmiş ve Beyoğlu’nun tahminen de bütün sokaklarını ezbere biliyordu desek yanlış olmaz. Tıpkı formda ülkesini çok seviyordu. 12 Eylül’ün o karanlık günlerinde bile ülkesinin aydınlık günlerine inanıyordu, demokrasiye inanıyordu ve Aydınlar Bildirgesi’nin mimarlarından birisiydi Onat Kutlar” biçiminde konuştu.
ONAT KUTLAR KİMDİR?
Türk edebiyatının ve sinemasının kıymetli isimlerinden Mehmet Arif Onat Kutlar, 25 Ocak 1936 tarihinde Alanya’da doğdu. Aslen Gaziantepli olan Kutlar, hâkim olan babası Ali İstek Kutlar ve annesi Meliha Kutlar’ın oğluydu. Ailesinin misyonu nedeniyle Malatya ve İzmir’de kısa mühlet kalan Kutlar, 6 yaşında Gaziantep’e taşındı. Birinci ve orta tahsilini Gaziantep’te tamamlayan Kutlar, lise yıllarında yazdığı hikayeleri “İlke” isimli okul mecmuasında yayımladı.
1954 yılında Gaziantep Lisesi’nden mezun olduktan sonra ideoloji eğitimi almak için İstanbul’a giden Kutlar, bir yıl Hoş Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü’nde okudu. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne geçti, ancak mezun olmadan okulu bıraktı ve 1961 yılında ideoloji eğitimi için Paris’e gitti. 1963 yılında Türkiye’ye döndükten sonra bir müddet Doğan Kardeş Dergisi’nde çalıştı.
Sanat ve Edebiyat Alanındaki Çalışmaları
1952’de yayımlanan şiir ve kıssalarıyla tanınmaya başlayan Kutlar, 1959’da çıkardığı İshak isimli hikaye kitabıyla 1960 Türk Dil Kurumu Ödülü’nü kazandı. İstanbul Üniversitesi’nde öğrenciyken arkadaşları Erdal Öz, Kemal Özer, Hilmi Yavuz ve başka isimlerle birlikte a Dergisi’ni kurdu.
Kutlar, Türk Sinematek Derneği’ni 1965 yılında kurarak dünya sinemasının Türkiye’de tanınmasına öncülük etti. 1976 yılına kadar bu derneğin başkanlığını yürüttü. Ayrıyeten, “Yusuf ile Kenan”, “Hazal” ve “Hakkâri’de Bir Mevsim” üzere senaryolar yazdı ve bu yapıtlarla ulusal ve milletlerarası mükafatlar kazandı.
Uluslararası Muvaffakiyetler ve Ödüller
1975 yılında Polonya tarafından Kültür Madalyası ile ödüllendirilen Kutlar, 1985’te Berlin Sinema Festivali’nde heyet üyeliği yaptı. Fransız hükümeti tarafından 1994’te L’Ordre des Arts et des Lettres nişanına layık görüldü.
30 Aralık 1994’te İstanbul The Marmara Oteli’nin pastane katında düzenlenen bombalı taarruzda ağır yaralanan Onat Kutlar, 11 Ocak 1995 tarihinde hayatını kaybetti.
Ölümünden sonra yazıları Gündemdeki Konu ve Gündemdeki Sanatçı isimli kitaplarda toplandı. Ayrıyeten Sinema Bir Şenliktir isimli kitabında sinema yazılarına yer verdi. Kutlar’ın İranlı şair Füruğ Ferruhzad’ın şiirlerinden yaptığı çeviriler, Sonsuz Günbatımı ismiyle yayımlandı.
