Ölüm sarkıtı, çoklukla kutup bölgelerindeki donmuş okyanuslarda ve buz mağaralarında oluşan tehlikeli buz yapılarıdır. İngilizce’de “brinicle” olarak bilinen bu tabiat olayı, “brine” (tuzlu su) ve “icicle” (buz sarkıtı) sözlerinin birleşimiyle isimlendirilmiştir.
Ölüm Sarkıtı Nasıl Oluşur?
Ölüm sarkıtları, çok soğuk hava şartlarında deniz suyunun donması ve ağır tuzlu suyun tabana çökmesi sonucu oluşur:
Deniz buzları oluşurken tuzlu su ayrışır ve yoğunluğu yüksek bir solüsyon meydana gelir.
Bu ağır ve çok soğuk tuzlu su, etrafındaki suya nazaran daha ağır olduğu için aşağı yanlışsız akar.
Dibindeki daha sıcak suyla temas ettiğinde, etrafında süratle donan bir buz tüpü oluşturur.
Böylece, denizin derinliklerine hakikat inen ve temas ettiği her canlıyı donduran ölümcül bir buz sarkıtı meydana gelir.
Deniz Hayatı Üzerindeki Etkisi
Ölüm sarkıtları, okyanusun tabanına ulaştığında oradaki deniz yıldızları, deniz kestaneleri ve öbür küçük deniz canlılarını anında dondurabilir. Bu nedenle bilim insanları, vefat sarkıtlarını “su altındaki donmuş mevt tuzakları” olarak tanımlar.
Ölüm Sarkıtları Nerelerde Görülür?
Ölüm sarkıtları bilhassa Antarktika ve Arktik Okyanusu üzere çok soğuk sularda oluşur. NASA ve bilim insanları, bu doğal olayın Jüpiter’in Europa uydusu ve Satürn’ün Enceladus uydusundaki buzlu okyanuslarda da oluşabileceğini düşünüyor.
Ölüm sarkıtları, tabiatın en etkileyici lakin en ölümcül oluşumlarından biridir. Bu az görülen tabiat olayları, bilim beşerlerine ekstrem şartlarda ömür ve donma süreçleri hakkında kıymetli bilgiler sunmaktadır.
