Yerel Islahat Teşebbüsü Derneği (YRGD) tarafından, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Mülkiyeliler Birliği İzmir Şubesi’nin katkıları ile “Başka Bir Kent Ömrü Mümkün” sloganıyla düzenlenen Mahallî Islahat Buluşmaları’nın ikincisi, Ahmed Adnan Saygın Sanat Merkezi’nde (AASSM) yapıldı. “Merkezi Yönetim ve Mahallî İdareler Yetki Paylaşımında İdari ve Mali Özerklik” temalı buluşmaya; İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, eski Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mahallî Islahat Girişimi Derneği Kurucu Başkanı Murat Karayalçın, İzmir Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Aziz Kocaoğlu ile ilçe belediye liderleri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve yurttaşlar katıldı.
TUGAY: ANTİDEMOKRATİK DEVRİN TEPESİNİ YAŞIYORUZ
Programın açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, her geçen yılın belediyeleri idari ve mali özerklik konusunda ileriye değil geriye götürdüğünü belirterek, bilhassa Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş ile birlikte gitgide artan bir vesayetin belediyeler üzerinde hakimiyet kurduğuna dikkat çekti. Tugay, “Bu sistemde çeşitli kanun ve düzenlemeler gücü merkezi hükümetin daha fazla yetkisine vermeye başladı. Neredeyse bütün bakanlıklar, bu bakanlıklara bağlı kurumlar, heyetler, lokal idarelerin yetki alanlarına daha fazla müdahale etmeye başladı. Şu anda da bu uğraşlar sürüyor. Bu periyotta gitgide daha kolay uygulanır hale gelen kayyum atamaları ile antidemokratik periyodun doruğunu yaşıyoruz. 31 Mart lokal seçimlerinde CHP’nin birinci parti olması, Türkiye’nin kıymetli büyükşehir, ilçe belediyelerini kazanmasının akabinde CHP’nin bilhassa halka direkt temas eden toplumsal belediyecilik uygulamaları engellenmeye çalışılıyor, farklı baskı ve kısıtlama tekniklerini de yaşıyoruz” halinde konuştu.
“HEDEFİMİZ BAŞARILI MAHALLÎ İDARE UYGULAMALARINI HAYATA GEÇİRMEK”
Kentlerin gelişiminde iştirakçi demokrasinin kıymetine değinen Lider Tugay, “CHP’li belediyeler olarak iştirakçi lokal demokrasi uygulamalarını geliştirmek için pek çok yol ve sistemi deniyoruz. Sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ile irtibat içerisinde birlikte kenti yönetmek için gayret gösteriyoruz. Bir taraftan da toplumun yaşadığı ağır sosyo ekonomik duruma karşı toplumu hami siyasetler uygulamaya çalışıyoruz. İzmir 157 yıllık bir belediyecilik tarihine sahip. Bu topraklar ise yaklaşık 200 yıllık bir mahallî idare tecrübesine sahip. Bu mühlet içerisinde İzmir her vakit demokraside savlı bir kent oldu. Sosyo kültürel düzeyini her vakit yükseklerde tutmayı başarmış bir kent oldu. Lakin daha düzgününü sağlayabileceğimizi biliyoruz. En değerli gayemiz demokrasi şuurunu artırmak, demokrasinin konfor konusu olmadığını, tam bilakis mecburilik olduğunu insanlarımıza yanlışsız yollardan anlatmak ve onların iştiraki ile başarılı mahallî idare uygulamalarını gerçekleştirmek. CHP’li belediyeler olarak bizler daima bunun arayışı içerisindeyiz” dedi.
“BELEDİYELERE DAHA FAZLA SORUMLULUK VERİLMELİ”
Yerel idareler olarak idari ve mali açıdan daha özgür olmak istediklerini vurgulayan Lider Tugay, konuşmasını şöyle tamamladı: “Mali açıdan belediyelerin kendi kaynaklarını kendi oluşturacak alanlara gereksinimi olduğunu kesin bir formda söyleyebilirim. İdari açıdan da belediyelere daha fazla sorumluluk yüklenmesi gerektiğine inanıyorum. Bir doktor olarak söylüyorum. Sıhhat hizmetinde belediyelerin daha fazla rolü olmalı. Merkezi hükümetin yürüttüğü sıhhat sistemi, ben ve benim üzere düşünen pek çok doktorun gözünde ağır yanılgılarla dolu. İnsanlarımız eşit, adil sıhhat hizmeti alamıyor. Özelikle gözetici hekimlik, halk sıhhati alanında çok büyük sıkıntılar yaşanıyor. Lokal idarelere bu bahiste daha fazla sorumluluk verilmesi muhakkak toplumumuzun daha sağlıklı olmasını sağlayacak. Gibisi talebi birçok bahis için de söyleyebilirim.”
“KAMU İDARESİNİN BİR BÜTÜN OLARAK TEKRAR DÜZENLENMESİ GEREKİYOR”
Yerel Islahat Girişimi Derneği Kurucu Başkanı Murat Karayalçın da Mahallî Islahat Teşebbüsü Derneği’ni 6 ay evvel kurduklarını, hedeflerinin mahallî idarelerin bir ıslahata tabi tutulması, yine düzenlenmesi üzere mevzulara katkı sunmak olduğunu söyledi. Anayasanın 123. hususunun Türkiye’de kamu idaresinin merkezi idare ve mahallî idarelerle bir bütün olduğunu söylediğini aktaran Karayalçın, “O bütünün birlikte ıslahata tutulması gerekiyor. Türkiye’de kamu idaresinin bir bütün olarak gözden geçirilmesi ve yine düzenlenmesi gerekiyor. Lokal Islahat Teşebbüsü Derneği olarak, Türkiye’de merkezi idarenin yine düzenlenmesi konusunu daima Türkiye’nin gündeminde tutmak istiyoruz. İnsanlarımızın daha hoş bir gelecek yaşaması için bir gereklilik olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
KARAYALÇIN: LOKAL İDARELERDE İDARİ VE MALİ ÖZERKLİK TALEBİ
Özerkliğin Türkiye’de mahallî idarelerin temeli olduğunu da tabir eden Murat Karayalçın, şunları söyledi: “Özerk bir idare yoksa belediyelerin ve öteki lokal idare ünitelerinin, merkezi yönetimin bir şubesinden rastgele bir farkı olmayacak. Belediye lakin özerk ise belediyedir. Özerkliğe sahipse başı dik hemşehrilerine hizmet verecektir Aksi takdirde memurlaştırılmış bir yapının kelam konusu olacağını düşünüyorum. Mahallî idarelerin idari ve mali özerkliğinden yanayız. Tartışılmasını istediğimiz bahis bu değil. Tartışılmasını istediğimiz mevzu bunun karşısında olan karanlık vesayet kurumudur. Vesayet kurumunun tartışılmasını istiyoruz” dedi.
“YEREL İDARELER GÜÇLÜ OLMALI”
Üniter devletin güçlü olması için mahallî idarelerin güçlü olması gerektiğine dikkat çeken Karayalçın şunları söyledi:
“Anayasanın 123. Maddesi’ne nazaran merkezi idare ile mahallî idare bir bütündür. Merkezi idare de belediye liderlerimiz da kamu faydası gözeterek çalışıyor. Her ikisi de kamu hizmeti üretiyor. Bir bütünün iki kesimi lakin Anayasanın 127. Hususu bu ikisinin kamu idarenin bütünlüğünü oluşturmasına rağmen, merkezi idarenin, lokal idareler üzerinde bir vesayet yetkisine sahip olduğunu, kamu hizmetinin bütünlüğünü sağlamak gerekçesiyle açıklıyor. Bu türlü bir şey olur mu? Genel olarak vesayet yetkisi siyasi iktidarlar tarafından bir tehdit aracı olarak kullanıldı. Sigorta primlerini ödemeyenlerin sadece yüzde 5’i CHP’li belediyeler ve infaz ediliyor. Geri kalanlara dokunulmuyor.”
“TÜRKİYE MAHALLÎ İDARELERE ARTIK FARKLI BİÇİMDE BAKMAYA BAŞLAMALI”
Pandemi, sarsıntı ve artan yoksulluk karşısına CHP’li belediyelerin parti ayrımı yapmadan başarılı bir imtihan verdiğini söyleyen Karayalçın, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Kendilerini kutlamak gerekiyor. Yoksulluğun derinleştiği bu periyotta belediye liderlerimiz bana nazaran yeniden çok başarılı bir imtihan veriyor. Türkiye’de lokal idareler ismine kıymetli bir durum. Halkımız mahallî idarelere artık farklı biçimde bakmaya başlamalı. Lokal Islahat Teşebbüsü Derneği olarak biz bu farklı bakışa katkıda bulunmak istiyoruz.”
Program, YRGD Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nazlı Kayı’nın kolaylaştırıcılığında Prof. Dr Levent Köker, Bülent Baratalı ve Dr. Aydın Arı’nın katıldığı oturumla sona erdi.
