Küresel piyasalarda, ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook’u misyondan alma teşebbüsü, Nvidia’nın bilançosu ve ABD’de açıklanan kıymetli makroekonomik dataların öne çıktığı haftada risk iştahı düşük seyrederken, yeni haftada gözler ABD’de açıklanacak tarım dışı istihdam verisi ve ADP istihdam raporuna çevrildi.
JEOPOLİTİK GELİŞMELER TAKİP EDİLİYOR
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın Jackson Hole İktisat Siyaseti Sempozyumu’nda verdiği güvercin iletilerle geçen haftaya olumlu başlayan global piyasalarda, ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeleri takiben cuma gününe yanlışsız yatırımcıların iştahının azaldığı görüldü.
Trump, pazartesi günü Lisa Cook’un bir yahut daha fazla mortgage kontratında yanlış beyanlarda bulunmuş olabileceğine dair kâfi neden olduğunu öne sürerek, Fed yasasının kendisine verdiği yetkilere işaretle vazifeden alındığını duyurdu.
Bu gelişmelerin akabinde Lisa Cook hukuk yoluyla hakkını savunacağını belirterek, Washington’daki federal bölge mahkemesinde dava açtı. Davanın birinci duruşması cuma günü görüldü ve duruşma sonunda Cook’un misyonundan alınmasını süreksiz olarak durdurma talebine ait karar çıkmadı.
Analistler, yatırımcıların mevzuyu yakından takip ettiğini söz ederek, bu istikamette iki farklı görüşün öne çıktığını aktardı. Trump’ın Lisa Cook’u vazifeden alma teşebbüsünü Fed’e yönelik baskı ögesi olduğu istikametinde değerlendirmelerin yapıldığını belirten analistler, başka bir kısmın ise rastgele bir usulsüzlük varsa misyondan almanın yerinde bir karar olarak görüldüğünü aktardı.
FED BAŞKANI ADAYLARI
Öte yandan, gelecek dönem için Fed başkanı adayları şimdiden gündeme gelmeye başladı. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Fed başkanlığı için 11 güçlü adaylarının olduğunu belirterek, Emekçi Bayramı’ndan sonra mülakatlara başlayacaklarını ve Trump’a aday listesinin son halini sunacaklarını kaydetti.
Analistler gelecek yıl mayıs ayında yapılacak bir değişim için hükümetin erken hareket ettiğini söz ederek, mümkün bir adayın öne çıkması durumunda “gölge Fed” fikrinin piyasalardaki risk iştahı üzerinde tesirli olabileceğini söyledi.
Bankanın para siyasetlerinde atacağı adımlara ilişkin belirsizlikler Fed Başkanı Powell’ın açıklamalarının ardından azalırken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in eylül ayında yüzde 86 ihtimalle 25 baz puan bir indirime gideceği öngörülüyor.
TARIM DIŞI İSTİHDAM VERİLERİ
Analistler, ülkede gelecek hafta açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin yatırımcıların odağına yerleştiğini, kelam konusu bilgilerde Fed’in gelecek periyotta atacağı adımlara ait ipucu aranacağını kaydetti.
ABD idaresinin muhafazacı siyasetlerinin ekonomiyi olumsuz etkileyeceğine yönelik telaşlar devam ederken, ülkede perşembe günü açıklanan büyüme bilgileri kelam konusu telaşları bir nebze azalttı. ABD iktisadı yılın ikinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüdü.
Buna nazaran, ABD’de GSYH bu yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3,3 arttı. Geçen ay yayımlanan öncü datada, ABD iktisadının ikinci çeyrekte yüzde 3 büyüdüğü öngörülmüştü. ABD iktisadı yılın birinci çeyreğinde yüzde 0,5’lik daralmıştı.
Analistler, büyüme bilgilerinin ülke iktisadının güçlü kaldığına işaret ettiğini ve bir müddettir geri planda olan resesyon kaygılarının azalmasına katkı sağladığını kaydetti.
Ülkede şahsî tüketim harcamaları, temmuzda yüzde 0,5 ile beklentilere paralel arttı. ABD Merkez Bankasının (Fed) enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, besin ve güç kalemlerinin hesaplama dışı tutulduğu çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi de temmuzda aylık bazda yüzde 0,3 yükseldi.
Çekirdek ferdî tüketim harcamaları fiyat endeksi yıllık bazda ise yüzde 2,9 ile son 5 ayın en süratli artışını gösterdi. ABD’de mal ticareti açığı temmuz ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 22,1 artarak 103,6 milyar dolara ulaştı. 4 ayın en yüksek düzeyine çıkan mal ticareti açığı, beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
ABD’de Michigan Üniversitesi’nce ölçülen tüketici inanç endeksi, ağustosta aşağı taraflı revizyonla 58,2 oldu.
TARİFELERİN BORSAYA ETKİSİ
Öte yandan, ABD’nin uyguladığı tarifelerin iktisat üzerindeki tesirleri açıklanan makroekonomik dataların yanı sıra şirket bilançolarında ölçümlenmeye çalışıyor. Bu noktada piyasa kıymeti açısından dünyanın en büyük şirketi Nvidia’nın ikinci çeyrek finansal sonuçları yakından izlendi.
California merkezli çip üreticisi Nvidia’nın geliri, üç aylık devirde yıllık bazda yüzde 56 artışla 46,7 milyar dolara yükselerek piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Şirket gelirini bir evvelki çeyreğe nazaran de yüzde 6 artırdı. Çip üreticisi, içinde bulunulan çeyreğe ait gelir beklentisini ise 54 milyar dolar olarak açıkladı. Nvidia’nın data merkezlerinden sağladığı gelir de yıllık bazda yüzde 56 artışla 41,1 milyar dolara çıksa da beklentilerin altında kaldı.
Bu gelişmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında geçen hafta alıcılı seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,23 düzeyinde tamamladı.
EMTİA FİYATLARI
Emtia tarafında ise altının ons fiyatı artan faiz indirimi beklentileriyle geçen hafta yüzde 2,2 artışla 3 bin 448 dolara çıktı. Gümüşün ons fiyatı da yüzde 2,2 yükselişle 39,74 dolara, Brent petrolün varili ise yüzde 0,1 paha yararıyla 67,4 dolara yükselerek haftayı tamamladı.
Dolar endeksi de haftayı yüzde 0,1 artışla 97,8 düzeyinden kapattı.
NEW YORK BORSASI DÜŞTÜ
New York borsasında geçen hafta satıcılı bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,1, Nasdaq endeksi yüzde 0,35 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,19 bedel kaybetti.
İkinci çeyrek finansal sonuçlarını açıklayan Nvidia’nın payları haftalık bazda yüzde 2,1 gerileme kaydetti.
1 Eylül ile başlayacak haftada salı S&P Küresel ve ISM imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), inşaat harcamaları, çarşamba Fed Bej Kitap raporu, sağlam mal siparişleri, fabrika siparişleri, perşembe ADP istihdam raporu, dış ticaret istikrarı, haftalık işsizlik maaşı müracaatları, cuma tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı bilgileri takip edilecek.
New York borsası, pazartesi günü Emekçi Bayramı hasebiyle sürece kapalı olacak.
