Kırgın ve yorgun şehir Adıyaman

Sabaha karşı 04.17. Soğuk havaya rağmen çoluk çocuk binlerce insan sarsıntının simgesi haline gelen Saat Kulesi’ne yürüyor. Saat tam 04.17’de durmuş. Evvel “sessiz yürüyüş” deniyor lakin tekbir sesleri yükseliyor. Akabinde öteki bir küme da “Sahipsiz kent Adıyaman”, “Sesimi duyan var mı?” diye bağırıyor. Tüm sesleri kesen, başlayan mevlüt oluyor.
Komşu vilayetlerde meydana gelen 7.7 şiddetindeki zelzeleden en çok ziyan gören ikinci kent Adıyaman.
Yapı stokunun üçte birini kaybetmiş. 5 bin 953 bina anında yıkılmış. Bugün depremzedeler hâlâ sayısı 50’nin üzerinde olan konteyner kentlerde yaşıyor. 22 metrekarelik konutlarda ömür çok sıkıntı. Asıl sorun ise toplumsal parçalanma. Kentte boşanmalar, husus bağımlılığı, intiharlar artmış. Ruhsal dayanak yok. Halk kırgın ve kızgın. Yardım gelmediği için göçük altında göz nazaran göre ölen yakınlarının acısı hiç azalmamış.
O nedenle dün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın konut dağıtmak için kente gelmesi nedeniyle dökülen asfaltlar, yapılan makyaj sessiz yansıları artırıyor.
Kent tekrar kuruluyor. Başrolde Etraf Şehircilik ve İklim Bakanlığı var. Boydan boya yıkılan ana caddede Emlak Konut’un yaptığı lüks bir semt doğuyor. Bu konutlarda hak sahibi olanlar ise geleceği bilinmeyen inşaat periyodunun bitmesini bekliyor. İmzaları atmışlar fakat konutlar bittiğinde ne kadar borçlanacaklar meçhul.
Yaşayanlar neden yaşadığını sorguluyor lakin ayakta kalma gayreti, güzelleşme isteği de artıyor günden güne. Bilhassa bayanların yükü ağır. Öyküler hiçbir kelama, tanıma sığmayacak kadar acı. Örneğin, Safiye Kuruş ailesinden 19 kişiyi kaybetmiş, kızı Sıla ile hayata tutunmaya çalışıyor. Sıla açık öğretimde. İşsiz. Davet merkezinde 18 saat çalıştırılınca kulaklarında sorun olmuş. Tek gelirleri yalnızca 4 bin 500 TL’lik yardım kartı.
ACIMIZ BİRİNCİ GÜNKÜ GİBİ
Adıyaman’da bulunmamızın nedeni fevkalade bir proje. Adıyaman Belediye Başkanlığı’nı yıllar sonra CHP’ye geçiren Abdurrahman Tutdere’nin dayanağı ile yapılan bir proje. Tutdere’yle çalışan Selma Kara’nın koordinatörlüğünde, 16-62 yaş ortasında ve daha evvel deneyimi olmayan 19 depremzede bayan bir ortaya gelmiş. Kimi kamera, kimi ışık, kimi röportaj eğitimi almış ve kendileri üzere travmalı bayanlara anlattırmış yaşadıklarını.
“04.17 Belgeseli Sinema Atölyesi” kameramanı Pınar Arslan, iki yıl geçse de her şeyin vilayet günkü üzere olduğunu anlatıyor ve “Belgeselin bilhassa bayanlara yönelik olmasını istedik. Zira ortada yuva yok, daima çadır, konteyner… Süreç bayanlar için çok sıkıntı. Acı hâlâ birinci günkü üzere… Beşerler ‘Ne olmuş konteynerde yaşayabilirler’ diyorlar. Hayır, bayan için çok sıkıntı. Bu acıları herkes bir görsün, orada hayat devam etmiyor” diyor.
22 yaşında otizmli bir çocuğu olan konut hanımı Bedriye Özel. Hem acılara ortak olmak için hem de hayata yine tutunabilmek için bu belgeseli çektiklerini söylüyor.
Gazeteci Armen Korkmaz belgeselde yaşananları anlatırken dayanışmayı da anlatmak istediklerini söylüyor ve “Bu belgesel çalışmasını yapma nedenimiz tarihe miras bırakması ve kolektif bir hafıza projesi oluşturmasıdır. Acılarımız taze lakin sesimiz güçlü. Farkındalık oluşturmak için de belgesel projesine katıldık” diyor. Atölyenin iştirakçilerinden Tülay Açık, Feride Cömert, Zahide Durmaz bayan dayanışmasının kıymetli olduğuna inanmış bayanlar. Adıyaman tekrar doğuyor fakat bayanların omzunda.