Sincan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Atakan Savrun, karbonmonoksit zehirlenmesine karşı alınabilecek tedbirlere ait açıklamalarda bulundu.
Karbonmonoksitin, kokusuz ve tatsız olduğu için ortama salındığında hissedilmesinin sıkıntı olduğunu vurgulayan Savrun, bu nedenle buna bağlı zehirlenmenin halk ortasında “sessiz ölüm” diye isimlendirildiğini belirterek “Özellikle 5 duyu organımızla, gözümüzle, kulağımızla fark edemeyebiliyoruz” dedi.
Karbonmonoksit zehirlenmesinin esas belirtilerine ait bilgi veren Savrun, “Zehirlenme durumunda şahıslarda bulantı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi hatta bayılma ve komaya kadar gidebilen bir tablo olabilir. Kendimizde ve birebir meskende kalan diğer şahıslarda de bulantı, kusma, baş dönmesi yahut benzeri semptomlar varsa, bunların olabileceğini düşünmemiz lazım.” ihtarında bulundu.
Savrun, zehirlenmeye dair bulguların olması halinde çabucak ortamın havalandırılması gerektiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Böyle bir durumda evvel konutumuzu havalandıralım, pencereleri, kapıyı açalım, konutta hava sirkülasyonunun olmasını sağlayalım. Şayet doğal gaz kullanıyorsak gazı kapatalım ve eş vakitli olarak apartman yahut toplu olan bir yerde yaşıyorsak o bireyleri de uyaralım. Semptom vermeyen şahısların de zehirlenmiş olabileceğini unutmayalım. Bunu yaparken de süratlice 112’yi arayarak durumu bildirelim ve sıhhat yardımı isteyelim.”
“DOĞAL GAZ MENFEZLERİ KAPATILMAMALI”
Doğal gaz kullanılan yerlerde “havalandırma penceresi” olarak bilinen menfez kullanımına ait de ihtarlarda bulunan Savrun, “Doğal gaz kullanılan konutlarda menfezler kapatılmamalı. Doğalgaz kullanılan kimi meskenlerde menfezleri kapatarak ısınmadan tasarruf etmeye çalışılıyor. Lakin bu büyük bir risk faktörü oluşturmaktadır” dedi.
Savrun, lodoslu havalarda karbonmonoksit zehirlenmelerinde artış yaşandığını belirterek, şöyle devam etti:
“Soba kurarken meskenin içerisindeki ısı artsın diye çok fazla borunun uç uca bağlanmasını önermiyoruz. Boruların bağlam yerlerinde, gaz kaçağını engelleyici yapıştırıcı bantlar kullanılmasını tavsiye edebiliyoruz. Kışa girmeden evvel hatta kışın birkaç sefer baca paklığı yapılması gerekiyor. Ülkemizde en çok karbonmonoksit zehirlenmeleri lodosun olduğu devirde oluyor. Kimi insanlarda, soba tüterse yahut zehirlenme riski olursa ben anlarım durumu var. Altını çizmek istiyorum, karbonmonoksit kokusuz ve renksiz bir gazdır. Bu ne demek? Kokuyu alamayacağız, göremeyeceğiz. Sobanın tütmesi yahut tütme potansiyeli vardır üzere bir algı, bizim için büyük bir yanlışa sebep olabilir. Zira karbonmonoksit zehirlenmesi halk ortasında da ‘sessiz ölüm’ diye bilinebilir, en çok da uyku anında olur.”
Önlemler kapsamında, meskenlerde karbonmonoksit dedektörünün bulundurulması, bilhassa sobaya yatmadan evvel kömür ek edilmemesi ve sobanın söndürülmesi gerektiğini anlatan Savrun, tüm bu önlemlerin hayat kurtarıcı olduğunun altını çizdi.
Savrun, “Özellikle dedektör kullanılmasını öneriyoruz. Dedektör seçimi yaparken o bölgede tescilli gaz dağıtım firmalarının onayladığı aygıtların ve marka dedektörlerin kullanılması değerli. Zira, hastaların sıhhatini koruyabilmeleri için en ufak bir risk olduğu vakit erken ihtarın saptanabilmesi değer taşıyor” değerlendirmesini yaptı.
