İktidar ihracattaki artışla övünüyor ancak Türkiye’nin ürettiği ürünlerde ithalat artıyor: Üretimden kaçış alarmı
Türkiye son yıllarda ürettiğinden daha çok tüketir hale geldi. Düşük kur nedeniyle yüksek maliyet kıskacına giren ayakkabıdan dokumacılığa birçok kesimde ithalat artıyor. Ticaret Bakanlığı’nın datalarına nazaran 2024 yılı ocak-aralık periyodunda geçen yılın birebir periyoduna nazaran ihracat yüzde 2.5 oranında artarak 261 milyar 925 milyon dolar, ithalat ise yüzde 4.9 oranında azalarak 344 milyar 85 milyon dolar olarak kaydedildi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 6.3 puan azalarak yüzde 72.7 olarak hesaplandı. Ekonomik programın tüketimi kısma siyasetlerine rağmen aralık ayında tüketim ithalatı ise yüzde 27.1 artış yaparak 5 milyar 425 milyon dolar oldu.
AYAKKABI İTHALATA DÖNDÜ
İthalatın tesirinin arttığı kesimlerden biri ayakkabı oldu. Üretim maliyetlerinde geçen yıldan bu yana meydana gelen artışa karşılık baskılanan kur, yıllık 1 milyar doların üzerinde ihracata bahis olan ayakkabı bölümünde taşları yerinden oynattı. Rekabet gücünü kaybederek yurtdışında fiyat tutturamayan ayakkabı endüstrisinde ihracatta düşüş hızlanırken ithalatta ise adeta patlama yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran 9 aylık ayakkabı ve aksamları ithalatı, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 18.2 artış göstererek 1 milyar 167 milyon dolara çıktı.
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Lideri Berke İçten, ayakkabı fabrikalarının 1-2 yıldır kapandığını yahut küçülmeye gittiğini vurgulayarak 350 bin çalışanın 260 binlere düştüğünü varsayım ettiklerini söyledi.
Enflasyonist ve rekabetçi ortamda üreticinin desteklenmesi gerektiğini vurgulayan İçten, şöyle devam etti:
“Sanayi Bakanlığı detayları belli olmamakla birlikte emek ağır dallarda çalışan başına 2 bin 500 liralık takviye olacağını açıkladı. Enflasyonun da süratli bir biçimde makul düzeylere indirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde döviz kuruyla enflasyon ortasındaki makasın açılması kelam konusu olur böylece ayakkabıyı ithal getirmek Türkiye’de üretmekten daha ucuz hale gelir.”
Ekonomist Prof. Dr. Evren Bolgün, “Türkiye’deki üreticiler maliyet-fiyat ayarlamasını tutturamadığı için son 2-3 yıldır sıkıntı durumda. Üretimin Mısır ve etraf ülkelere kaymaya başlamasıyla bir arada Türkiye’de üretim istenilen ölçüde ve fiyatta oluşmamaya başladı. Bu nedenle yurtdışı daha ucuza geldiği için üretimi oradan sağlıyorlar” dedi.
