Hatay Depremzede Derneği’nden 2 yıl raporu: ‘Kalıcı konut, adalet ve şeffaflık istiyoruz’
Hatay Depremzede Derneği, 6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların ikinci yılı hasebiyle hazırladığı kapsamlı raporu kamuoyuna açıkladı.
Raporda, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin büyük bir yıkıma yol açtığı ve resmi sayılara nazaran 50 binden fazla insanın hayatını kaybettiği hatırlatıldı.
İlk yıl raporlarını “Orada kimse var mı?” sorusuyla başlattıklarını belirten dernek yetkilileri, ikinci yıl raporuna “Dışarıda kimse var mı?” sorusuyla başladıklarını tabir etti.
Raporda şu tabirler kullanıldı:
“Depremin ikinci yılı nedeniyle hazırladığımız Raporumuza da ‘Dışarıda kimse var mı?’ sorusuyla başlamak istiyoruz.
Ülkemizde ve dünyada çoklu bir kriz ortamında olduğumuzun ve bir avuç ‘tuzu kurunun’ dışındaki insanların ayakta kalma gayreti içinde bunaldıklarının farkındayız. Bu nedenle sorumuzun muhatapları, buldukları her imkan ve fırsatı bizimle dayanışmak için kullanan ve bizlere ‘yalnız değilsiniz’ hissini yaşatan istekli karagün dostlarımız değil; kocaman kocaman kelamlar verip de ortalıkta görünmeyen muktedirlerdir. “
“FELAKETİN SORUMLUSU RANT NİZAMI VE DENETİMSİZLİK”
“6 Şubat 2023 zelzeleleri, yalnızca tabiatın değil, yıllardır süregelen rant sisteminin, denetimsizliğin ve ihmalkârlığın yarattığı bir felaket olarak tarihe geçmiştir. Bu sarsıntı, insan hayatını hiçe sayan bir idare anlayışının bedelini halkın ödediği büyük bir toplumsal yıkımdır. Ortadan geçen iki yıl, bu felaketin temel sorumlusunun siyasi iktidar ve merkezi idarenin yıllardır süregelen plansızlıkları, rant odaklı siyasetleri ve halkın güvenliğini hiçe sayan uygulamaları olduğunu açıkça göstermiştir. Yıkılan binalar, enkaz altında kalan hayatlar, çöken umutlar; hepsi, insan eliyle yaratılmış bir trajedinin sonucudur.
Hâlâ tek bir yetkilinin dahi istifa etmediği, hesap sormanın ve vermenin yerini cezasızlığın aldığı bu süreçte, yaşanan ölümlerin baht değil, siyasi tercihlerin sonucu olduğu açıktır. Merkezi idare, afet idaresinde tam manasıyla sınıfta kalmış, kriz anında bizleri yalnız bırakmıştır. Yardım davetlerinin bürokrasiye takılması ve uyum eksikliği günlerce enkaz altından kurtarılmayı beklememize sebep olmuştur.”
KONTEYNER KENTLER KALICI HALE GELDİ
Raporda, Hatay’da kalıcı konutların sağlanmadığı ve depremzedelerin süreksiz konteyner kentlerde yaşamaya mahkûm edildiği belirtilerek, “Deprem sonrası verilen kelamların yerine getirilmemesi ve kalıcı konutların sağlanmaması bizleri insani olmayan şartlarda konteyner kentlerde yaşamaya mahkûm etmiştir. Barınma hakkımız görmezden gelinmiş, süreksiz konteyner kentler bizler için bir ömür biçimi haline getirilmiştir” tabirleri kullanıldı.
DEPREMZEDELERİN TALEPLERİ
Hatay Depremzede Derneği, hazırladığı raporda hükümetten ve yetkililerden şu taleplerde bulundu:
Yıkılan aile sıhhati merkezlerinin yenilenmesi ve erişilebilir sıhhat hizmetlerinin sağlanması,
Depremzedeler için sistemli ve sürdürülebilir psikososyal takviye sağlanması,
Okul binalarının eğitim dışı hedeflerle kullanılmasının önüne geçilmesi,
Rezerv ve riskli alan dönüşümlerinde halkın görüşlerinin dikkate alınması,
Hatay için devlet hazinesinden özel bütçe ayrılması,
Deprem sonrası kaybolan vatandaşların akıbetinin açıklanması,
Depremde yaşanan ihmallerin sorumlularının yargılanması,
Deprem vergilerinin nasıl kullanıldığının şeffaf bir biçimde açıklanması,
Halkın süreksiz konteyner kentlerde yaşamaya mahkûm edilmemesi, kalıcı ve inançlı konutlara fiyatsız erişimin sağlanması.
“MÜCADELEMİZ SÜRECEK”
Raporda, son olarak şu tabirlere yer verildi:
“Bu rapor, sırf yaşanan yıkımı ve ihmalleri belgelemek için değil, tıpkı vakitte Hatay halkının haklı taleplerini duyurmak için hazırlanmıştır. Hatay halkı olarak, insanca yaşama hakkımızı savunmaya devam edeceğimizi, kalıcı konutlarımızı, sıhhat ve eğitim hizmetlerimize erişimi, adaletin sağlanmasını talep ettiğimizi bir sefer daha vurguluyoruz. Verilen kelamların takipçisi olmaktan, hesap sormaktan ve gayret etmekten vazgeçmeyeceğiz. Hatay Depremzede Derneği olarak Hatay’ı birlikte tekrar kurma irademiz, birinci günkü kararlılığıyla devam etmektedir.”
