Gürdeniz, Ankara-Şam deniz yetki anlaşmasının Türkiye’nin tezleri için önemli olduğunu söyledi
Suriye’de yaşanan gelişmelerin akabinde Ankara’nın Şam’daki yeni idareyle deniz yetki alanı mutabakatı imzalanabileceğini açıklaması başta Yunanistan olmak üzere Doğu Akdeniz ülkelerini alarma geçirdi. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis dün üçlü tepe için Kahire’ye giderek Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis ile bir ortaya geldi. Ankara ve Şam’ın yaşama geçirmeyi öngördüğü mutabakat ile Suriye, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) teklif ettiği Sevilla haritasında belirtilen alandan yaklaşık yüzde 20 daha fazla deniz alanı kazanmış olacak. Türkiye’nin ise yaklaşık 7 bin 660 kilometrekarelik deniz alanı kazanması öngörülüyor. GKRY, Ankara ile Şam ortasında muhtemel rastgele bir deniz muahedesinin memleketler arası hukuka, bilhassa Birleşmiş Milletler (BM) Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne (UNCLOS) uyması ve “Kıbrıs’ın egemenliğine” hürmet göstermesi gerektiğini, aksi takdirde karşılık vereceklerini söylüyor. Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un da bugün GKRY’ye ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor.
‘ÖNEMLİ BİR HAMLE’
Kamuoyunda, “Mavi Vatan” stratejisinin ideoloğu olarak tanınan Emekli Tümamiral Cem Gürdeniz, Ankara ile Şam ortasındaki mümkün deniz yetki mutabakatına ve Doğu Akdeniz gündemine ait Cumhuriyet’e değerlendirmede bulundu. Kelam konusu deniz yetki sonlandırma muahedesinin Doğu Akdeniz’de Türkiye tezleri açısından son derece değerli bir gelişme olduğunu kaydeden Gürdeniz, mutabakatın gerçekleşmesi halinde GKRY’nin 2003’ten sonra Mısır, Lübnan ve İsrail ile KKTC ve Türkiye çıkarları aleyhine ilan etmiş olduğu Sevilla haritası temelli Münhasır Ekonomik Bölgeye karşı önemli bir atılım olarak görüleceğini aktardı. Gürdeniz, Mavi Vatan tatbikatının da başladığını belirterek “Bu da değerli bir atılım. Türkiye’nin önemli ekonomik kriz ve darboğaz içerisindeyken dahi böylesine büyük çaplı bir tatbikatı birkaç yıl ortadan sonra Mavi Vatan ismi altında yapması önemli bir gövde gösterisidir. Lakin bu atılım sonunda deniz gücü üzerinden caydırmanın somut sonuçlarını da görmemiz, bunun için de öncelikle Kasım 2020 sonrası sismik ve sondaj faaliyetlerini terk ettiğimiz Akdeniz’e geri dönmemiz gerekir” dedi.
‘CAYDIRMA SAĞLAMIYOR’
Gürdeniz, “Türkiye’nin Suriye ile deniz yetki alanı muahedesini gündemde tutarken bir yandan da Mavi Vatan tatbikatını devam ettirmesi GKRY tarafında duraksama yahut irade değişikliği yaratması gerekirdi. Lakin bunu görmüyoruz. Demek ki karşı tarafta bir caydırma sağlamıyor. Türkiye’nin mutabakat gündemdeyken Doğu Akdeniz’de sismik ve sondaj faaliyetlerine geri dönmesinin, tatbikatların yarattığı caydırıcılığa çok daha büyük kuvvet çarpan tesiri yaratacağını düşünüyorum” sözlerini kullandı.
İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM ÇAĞRISI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Birleşmiş Milletler’in Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) önderlerini bir ortaya getireceği gayri resmi görüşme öncesi temaslarda bulunmak üzere dün iki günlüğüne Lefkoşa’ya gitti. Fidan, KKTC’li mevkidaşı Tahsin Ertuğruloğlu ile görüştükten sonra Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından kabul edildi. Fidan, ikili görüşmenin akabinde yaptığı açıklamada, Yunanistan ile Türkiye ortasında cereyan eden olumlu siyasi havanın Ada’da yankı bulmasını istediklerini belirterek “Yunanistan’ın, Türkiye’nin, KKTC’nin ve GKRY’nin daima birlikte bir ortaya gelerek daha düzgün bir geleceği bölgemizde inşa etmesi mümkün” dedi.
Fidan, bu formülü hayata geçirmek için davet yaparak “Dört kesim bir ortaya gelelim. Bölgemizde, hem Ege’de hem Akdeniz’de birlikte barış dolu, huzur dolu bir geleceği inşa edelim. Bu yalnızca kendi halklarımıza değil, bölgeye de muazzam bir refah ve barış getirecek” diye konuştu.
Ada’nın iki devletli tahlille yoluna devam etmesi gerektiğini vurgulayan Fidan, “Bunun bölgeye, kendi halklarına, global barışa yapacağı katkı inanılmaz derecede büyük olacak. Hasebiyle biz memleketler arası toplumu bu bahiste durum almaya, bu konuya takviye vermeye davet ediyoruz” tabirlerini kullandı.
