Dünyada sizi epey süratli bir halde öldürebilecek pek çok şey olabilir, lakin bunlara ekseriyetle akşam yemeği masasında rastlanmaz.
“Manyok” ismi verilen bu bitki ise 500 milyon insanın temel besin maddesi pozisyonunda ve her yıl neredeyse yüz milyonlarca ton üretiliyor.
Manyok, Güney Amerika’ya has, genelde tropikal iklimlerde yetişen bir bitki, lakin günümüzde dünyada en büyük üreticisi Nijerya.
KİLOGRAM BAŞINA BİN MG SİYANÜR
Manyokun daha tatlı cinsleri kilogram başına 20 mg kadar düşük oranda siyanür içerebilirken, en acı tiplerinde bu oran kilogram başına bin miligrama kadar çıkabiliyor. Bu sebeple, bitkinin köklerini, kabuğunu ve yapraklarını çiğ olarak tüketmek bilhassa tehlikeli.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, manyok zehirlenmesi her yıl yaklaşık 200 kişinin vefatına neden oluyor. Tekrar de, tertipli olarak manyok tüketen ve hiçbir sorun yaşamayan insanların sayısı hayli yüksek.
Bu durum, insanların bu tıp sıhhat risklerini azaltmayı öğrenmiş olmalarından kaynaklanıyor. Örneğin, son derece zehirli bir balığı hazırlamak için özel eğitim alan şefler olduğu üzere, manyokun ölümcül tesirlerini azaltmanın yollarını öğrenmiş lokal topluluklar da mevcut.
VENEZUELA’DA YAŞANANLAR
Manyok tüketimi, vefat dışında öbür sıhhat sıkıntılarına da yol açabiliyor, bunların başında da ataksi ismi verilen bir çeşit nörolojik bozukluk geliyor.
Manyokun tehlikesi, bilhassa kıtlık vakitlerinde artıyor. Çünkü besin meşakkati sırasında beşerler, hidrojen siyanür içeriği daha yüksek olan acı manyoku tüketmek zorunda kalabiliyor.
Örneğin, 2017’de Venezuela’da yaşanan besin kahrı sırasında El Pais gazetesi, insanların açlıktan ölmemek için acı manyok yedikleri için öldüklerini bildirmişti.
