Deprem davalarında bilirkişi krizi: Adalet Peşinde Aileleri Platformu’ndan tepki

6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen sarsıntılarının üzerinden 29 ay geçti. Zelzelede en az 53 bin 725 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı.

Depremler sırasında 11 vilayette binlerce konut yıkıldı. Yıkılan binaların üretiminde sorumluluğu bulunanlar hakkındaki yargılamalar; yakınlarını kaybedenlerin ise adalet arayışları sürüyor…

Hatay’da 269 bireye mezar olan Rönesans Rezidans’a ait dördüncü eksper raporu, duruşmadan iki gün evvel tamamlandı.

Altı üniversiteden 12 akademisyenin hazırladığı raporda, kısa mühlet evvel Sırbistan’da hayatını kaybeden müteahhit, statik ve mimari proje sorumlusu ile şantiye şefi Hüseyin Yalçın Coşkun “asli kusurlu” bulundu.

Diğer sanıklar ise “tali kusurlu” ya da “kusursuz” olarak değerlendirildi. Müşteki ve avukatları rapora itiraz ederken, mahkeme yeni bir uzman raporu hazırlanmasına karar vererek duruşmayı erteledi.

“RAPOR GELİNCE YÜREK EDİP TUTUKLAYABİLECEK MİSİNİZ?”

Adıyaman’da, KKTC’li atletler ve çeşit rehberlerinin de ortalarında bulunduğu 72 kişinin hayatını yitirdiği Grand İsias Oteli davasında, yapı ruhsatında imzası bulunan devrin belediye yetkilileri 24 Nisan’da birinci kere hakim karşısına çıktı.

Mahkeme, uzman raporu talep etti; lakin rapor evraka ulaşmadığı için duruşma 6 Kasım’a ertelendi. Duruşma sonrası açıklama yapan Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği Başkanı Ruşen Yücesoylu Karakaya, “O uzman raporu geldiğinde o cüreti gösterip bu sanıkları tutuklayabilecekler mi? Cezaevine gönderebilecekler mi?” diye sordu.

Kahramanmaraş’ta 29 kişinin hayatını kaybettiği Hasret Bayraktar Apartmanı’na ait ikinci uzman raporu hazırlandı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden 7 akademisyen tarafından hazırlanan raporda, müteahhit, statik proje müellifi, şantiye şefi ve yapı kontrol firması yetkilileri “asli kusurlu”, belediyedeki ilgili ünite yetkilileri ise “tali kusurlu” bulundu.

Sanıkların itirazı üzerine mahkeme, belgenin yeni bir eksper heyetine gönderilmesine ve duruşmanın ertelenmesine karar verdi.

“RAPOR VAKTİNDE GELMEZSE HEYETİ ŞİKAYET EDECEĞİZ”

Gaziantep’te 30 kişinin ömrünü yitirdiği Güven Apartmanı davası, uzman raporu gelmediği için bir defa daha ertelendi. Mahkeme, Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden beklenen raporun acilen sunulması için eksper heyetine muhtıra gönderilmesine karar verdi. Raporun vaktinde iletilmemesi halinde, heyetin eksper bölge konseyine şikayet edileceği belirtildi.

Kahramanmaraş’ta 19 kişinin hayatını kaybettiği Fazilet Apartmanı ile ilgili üçüncü uzman raporu, Pamukkale Üniversitesi’nden 7 akademisyen tarafından hazırlandı. Raporda, müteahhit, statik proje müellifi, fenni mesul ve belediyenin yapı denetim ünitesi çalışanlarının “asli kusurlu” olduğu tespit edildi.

Ancak, binanın taban katındaki fırında yöntemsiz tadilat yaptığı sav edilen Akın Yağcı ve eşi Ferihan Yağcı hakkında rastgele bir “kusur” değerlendirmesi yapılmadı.

Hatay’da 14 kişinin ömrünü yitirdiği MCG Tower’a ait ikinci uzman raporu, 340 gün sonra belgeye girdi. Raporda, yer güzelleştirmesi yapılmadığı, projede öngörülen kesişen fore kazıklar yerine düşük çaplı ve kısa kazıklar kullanıldığı belirtildi.

Müteahhit Muhammed Coşkun Gökkan’ın kar hırsıyla kalitesiz imalat yaptığı vurgulandı; ayrıyeten 17 katlı yapılaşmaya müsaade verilmesinin de kusur olduğu kaydedildi. Müteahhit, şantiye şefi, yapı kontrol firması ve öteki sanıklar “asli kusurlu” bulundu. Sanıkların itirazı üzerine mahkeme, evrakın yeni bir uzman heyetine gönderilmesine ve duruşmanın ertelenmesine karar verdi.

Yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği onlarca apartmanla ilgili davalarda eksper raporları bekleniyor.

“BİZ AİLELER YILMIYORUZ, ADALET GELENE KADAR GAYRET EDECEĞİZ”

6 Şubat sarsıntılarında yakınlarını kaybedenlerin bir ortaya gelerek oluşturduğu Adalet Peşinde Aileleri Platformu, sarsıntı davalarında yaşanan uzman raporu gecikmelerine reaksiyon gösterdi.

Platform ismine ANKA Haber Ajansı’na konuşan Döne Kaya, “6 Şubat sarsıntısının üzerinden 29 ay geçti. Kimimiz konutumuzu kaybettik, kimimiz ise en sevdiklerimizi… Ve biz tam 29 aydır adalet arıyoruz. Lakin bu adalet talebimiz hala karşılanmış değil. Bunun en büyük sebeplerinden biri, dava belgelerimizde daima eksper raporlarının bekleniyor olması. Şayet bu bir yıldırma politikasıysa, şunu açıkça söylemeliyim: Biz aileler yılmıyoruz. Adalet gelene kadar çaba edeceğiz” dedi.

Kaya, birçok dava belgesinde eksper raporlarının ya eksik ya da geç geldiğini vurgulayarak, “Güven Apartmanı, Rönesans Rezidans, Grand İsias Otel, Hasret Bayraktar Apartmanı… Bu binaların ortak noktası, eksper raporlarının ya hala bekleniyor ya da rapora itiraz edilmiş durumda olmasıdır” sözlerini kullandı.

DEPREMZEDELERDEN BİLİM BEŞERLERİNE ÇAĞRI

Bazı raporların duruşmalara sırf iki gün kala belgeye eklendiğini, kimilerinden ise aylarca haber alınamadığını belirten Döne Kaya, birtakım eksper raporlarının ise bilimsel destekten uzak, “kopyala-yapıştır” prosedürleriyle hazırlandığını söz etti.

Kaya, bu raporları hazırlayan bilim beşerlerine da açık davette bulunarak şunları söyledi:

“Bu gayret yalnızca bizim çabamız değil. Bu, toplumumuzun bir daha benzeri acılar yaşamaması için verilen bir gayrettir. Bu raporları hazırlayan bilim beşerlerine açık davetimizdir: Hazırladığınız eksper raporları sırf bir davayı değil, tüm toplumu etkiliyor. Gelecekte emsal acıların yaşanıp yaşanmayacağının kararını verecek olan da bu raporlardır. Bu nedenle, raporlarınızı bir aydın sorumluluğuyla hazırlamanız bu ülkenin sizden beklediği tek şeydir.

Çünkü bugün biz bu adaleti sağlayamazsak, yarın misal acılarla, benzeri ölümlerle tekrar karşılaşacağız. Bu dava yalnızca bizim davamız değil; bu, toplumun vicdan imtihanıdır. Adalet hepimiz için gereklidir. Bugün bizim başımıza geldi, yarın diğerinin gelmemesi için bu adaletin tecelli etmesi kural. Bu nedenle, eksper raporlarının şeffaf, bilimsel ve tüm kriterleri karşılayan halde hazırlanmasını talep ediyoruz ve bu raporların dava belgelerine vaktinde eklenmesini istiyoruz.”