Ciltbilimciler genelde genetik, morötesi ışın (UV) hasarı ve altta yatan patolojik durumlar üzere etmenlere atıf yapar. Ancak cilt kırışma kuramlarında birden fazla ispat, hesaplamalı modelleme kullanılarak cilt katmanının vakitle nasıl değiştiğinin varsayım edilmeye çalışıldığı araştırmalardan geliyor. Kuramlar, çok az deneyde gerçek cilt örneklerinde doğrulanıyor. Bu doğrultuda Binghamton Üniversitesi ve New York Eyalet Üniversitesinde çalışan araştırmacılar farklı bir yaklaşım benimsemişler. Bilim insanlarının bulguları, kendi tipinde birinci olan ve kırışıklık çizgilerinin birinci başta nasıl oluştuğuna yönelik kayda paha ölçüde kolay bir açıklama sunan sonuncu bir tahlili temsil ediyor. Araştırmacıların geçtiğimiz gün Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials bülteninde yayımlanan çalışmalarına nazaran durum genel olarak hareket ile alakalı.
Biyomedikal mühendisi ve makalenin eş müellifi Guy German, “Artık bu yalnızca bir teori değil” diyor bir açıklamada. “Artık yaşlanmanın arkasındaki fizikî işleyişi gösteren sağlam deney bulgularımız var.”
Popular Science Türkçe’de yer aldığı üzere German, araştırma ekibinin bulgularını cilt mekaniğinin “Kutsal Kasesi” formunda isimlendiriyor; bilhassa de birçok cilt bakımından fazla göz boyama olan her cinsten dermatoloji biçimine adanmış multi-milyar dolarlık bir sanayi bağlamında.
German şöyle açıklıyor: “Alana girdiğimde amaçlarımdan biri de buydu; yaşlanmayı çözebilir miyim diye düşünüyordum. Zira TV’ye, radyoya, internete, mağazalara baktığımda cilt sıhhatimi nasıl iyileştireceğime dair 1.000 farklı söyleniyordu ve hangisinin gerçek olup hangisinin olmadığını bilmek istiyorum. Ben de sadede gelip kendim çözmeyi düşündüm.”
German ve meslektaşları cildin özelliklerini daha düzgün anlamak için yaşları 16- 91 ortasında değişen bir küme istekli toplamış. Akabinde düşük kuvvetli bir gerilimölçer yardımıyla bu şahısların ciltlerini ufak şeritler biçiminde gererek bedenin bu en büyük organına uygulanan gündelik kuvvetleri taklit etmişler. Sonuçlar, cilt tek istikamette gerildiğinde başka istikamette de büzüldüğünü açık biçimde göstermiş. Bu büzülmeler yaşla birlikte genişleyerek, süreç içerisinde kırışıklıklar meydana geliştiriyor. German bu dinamikleri meşhur, elastik bir çocuk oyuncağına benzetiyor.
“Örneğin Şapşal Macun’u gerdiğinizde dikey formda uzuyor ancak başka tarafta de daralıyor; inceliyor. Cilt de bunu yapıyor” diyor. “Siz yaşlandıkça bu büzülme artıyor. Şayet cildiniz çok fazla büzülürse, kıvrılıyor. Kırışıklıklar bu türlü oluşuyor.”
Fakat ortada Şapşal Macun’dan biraz daha fazlası var. German’a nazaran cildinizin mekanik özellikleri, siz yaşlandıkça bir formda “oynak” hale geliyor ve “işler biraz bozuluyor.”
“Görünüşe nazaran cilt yanlamasına daha fazla geriliyor ve bu durum, oluşan o gerçek kırışıklıklara sebep oluyor. Bunun en başta olmasının sebebi ise cildinizin gerilimsiz bir durumda olmaması” diyor. “Aslında biraz gerilmiş halde. Bu yüzden cildinizin içerisinde dahili kuvvetler var ve kırışıklıklara gerçek giderken itiş gücü sağlayan şeyler de bunlar.”
Bu sebeple inşaat personelleri üzere fizikî bakımdan daha etkin meslek hayatları olan şahısların ofis çalışanlarına nazaran daha yaşlanmış, kırışmış ciltlerinin olması beklenen. Ancak German, grubun vardığı sonuçların cilt bakımı kelam konusu olduğunda kimseyi sorumluluktan kurtarmadığını vurguluyor.
Kırışıklıkların başlangıçtaki gelişmesinde en büyük etkiyi mekanik gerilim oluşturabilse de; güneş hasarı ve hormonal dengesizlikler üzere kıymetli hususlara karşı müdafaa sağlamak cildinizi sağlıklı tutacaktır. Cildin pürüzsüz olması, morötesi radyasyona karşı bağışıklı olduğu manasına gelmez. Hasebiyle kendinize SPF boca etmeye devam edin. Kırışsın ya da kırışmasın, bunu yaptığınızda bedeniniz daha yeterli durumda olacak.
