CHP İstanbul İl Yönetimi’nin görevden alınmasında mahkeme, anayasa ve temel normu hiçe saydı: ‘Hukuk ayaklar altına alındı’
CHP İstanbul Vilayet Yönetimi’ni misyondan alan İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin orta kararının anayasa ve temel norma uygun olmadığı saptandı. Orta kararda; siyasi partilerin il-ilçe kongreleri kapsamındaki seçimleri düzenleyen Siyasi Partiler Kanunu’nun (SPK) 21. unsuru ile “Seçim mevzularıyla ilgili itirazları inceleme ve karara bağlama misyonu Yüksek Seçim Kurulu’nundur” kararını içeren anayasanın 79. hususuna atıf yapılmadığı görüldü.
Buna ait Ankara Barosu Lideri Av. Mustafa Köroğlu; “Bu, hem SPK’ye hem anayasaya karşıt. Fiilen seçim işlerinin asliye hukuk mahkemelerine devredilmiş üzere bir tablo var” dedi. Anayasa hukukçusu Dr. Öğr. Üyesi Volkan Aslan ise “Görevsizlik kararı verilmemesi bir de üstüne önlem kararı verilmesi hukukun ayaklar altına alınmasıdır” diye konuştu.
CHP İstanbul Vilayet Yönetimi’nin İstanbul 45. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin evvelki günkü verdiği orta kararıyla vazifeden alınıp, eski CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin’in kayyum olarak atanmasının yankıları sürüyor. Kelam konusu orta kararda mahkeme anayasa ile “Siyasi Partiler Kanunu (SPK)”, “Türk Uygar Kanunu”, “Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun”una atıf yaptı. Fakat hukukçular mahkemenin maddelere düzgün atıf yapmadığı belirtti. Örneğin orta kararın münasebetinde SPK’nin vilayet ve ilçe kongre seçim işleyişini düzenleyen 21. hususuna atıf yapılmadığı görüldü. Kelam konusu husus; vilayet ve ilçe kongrelerinin o yer il/ilçe seçim şuraları nezaretinde yapılacağı, itirazların seçim şuralarına yapılacağı, seçim şurasının birebir gün inceleyip, YSK yargıcının usulsüzlük tespit etmesi sonucunda bir aydan az ve iki aydan fazla bir mühlet içinde seçimlerin yenileneceği düzenlemesi bulunuyor.
ÇELİŞKİLİ KARARDA ANAYASA DA YOK
Bunun yanı sıra mahkemenin orta kararında anayasanın “Seçimlerin genel idaresi ve denetimi” başlıklı 79. hususuna de atıf yapılmadığı görüldü. Anayasanın kelam konusu unsurunda “Seçim hususlarıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama vazifesi Yüksek Seçim Kurulu’nundur. Yüksek Seçim Kurulu’nun kararları aleyhine öbür bir mercie başvurulamaz” kararı bulunuyor. En dikkat çeken noktalardan biri de mahkemenin dava konusu 8 Ekim 2023’te gerçekleşen “İstanbul Vilayet Kongresi’nde alınan tüm kararların kararlarının tedbiren durdurulması” talebini reddetmesi oldu.
‘MAHKEME KENDİNİ ÇELİŞKİ HALE GETİRİYOR’
Ankara Barosu Lideri Av. Mustafa Köroğlu; söz konusu mahkeme kararını Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Köroğlu; “kongrede alınan tüm kararların iptali” talebinin mahkemece reddedilmesinin “çelişki” oluşturduğunu belirterek; “Eğer kongre kararları iptal edilmemişse ki dava devam ediyor ancak tedbiren bu kararlardan doğan organların misyondan alınmasının tüzel temeli de ortadan kalkıyor. Bu, hem metoda hem de karar mantığına muhalif. Mahkeme kendi gerekçesiyle kendi kararını çelişkili hale getirmiş durumda” dedi.
‘MAHKEME, VAZİFE VE YETKİ SONLARINI ZORLAMIŞ’
SPK’nin 21. unsuruna atıf yapılmamasının “kararı zayıflattığını” vurgulayan Köroğlu; “Yargısal kontrol konusunda en kritik norm göz arkası edilmiş. Halbuki SPK 21. unsur açık: denetim seçim kurulu yargıcına ilişkin, asliye hukuk mahkemesine değil. Burada mahkeme, vazife ve yetki sonlarını zorlamış. Fiilen seçim hukukun askıya alındığını söyleyen Köroğlu; “Mahkeme bu kararla kendisini seçim kontrol merciine dönüştürmüş oluyor. Bu, hem SPK’ye hem anayasaya karşıt. Fiilen seçim işlerinin asliye hukuk mahkemelerine devredilmiş üzere bir tablo var. Bu Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na ve hukuk sistemine aykırı” diye konuştu.
‘GÖREVSİZLİK NEDENİYLE REDDİ GEREKMEKTEDİR’
Anayasa hukukçusu Dr. Öğr. Üyesi Volkan Aslan ise “SPK’de özel olarak düzenlendiğinden Türk Uygar Kanunu’ndaki dernek genel heyetinin iptaline ait düzenleme vilayet kongresinde yapılan seçimler için uygulanamaz. Münasebetiyle vilayet kongresine karşı hukuk mahkemesinde açılmış bir davanın misyonsuzluk sebebiyle reddi gerekmektedir. Hal böyleyken misyonsuzluk kararı verilmemesi bir de üstüne önlem kararı verilmesi hukukun ayaklar altına alınmasıdır” tabirlerini kullandı.
