CHP Dış Politika Koordinatörü Prof. İlhan Uzgel: ‘Riskli hamleler bunlar’

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Suriye’yi bölme teşebbüslerine “tehdit sayarız, müdahale ederiz” çıkışı ve MSB’nin Suriye’nin Türkiye’den yardım talep ettiğini’ söz etmesi “bölgedeki istikrarsızlığa Türkiye’nin ne derece dahil olabileceği” sorusunu gündeme getirdi. Bahse ait Cumhuriyet’e konuşan Emekli Tümgeneral Ali Er, “Bu etkin diplomasinin geliştirilmesinin bir kesimidir, boyutları kıymetli, şayet takviye TSK’nin bölgede aktifiydi halinde olacaksa bu en çok Türkiye’nin güvenliğine ziyan verir” dedi.

Yetkililerin açıklamalarını kıymetlendiren CHP Dış Siyaset Koordinatörü Prof. İlhan Uzgel ise “Türkiye zati Suriye’nin yüzde 15 civarında bir toprak kesimini koruyor, bunun ötesi istikrarsızlıklara yol açabilir. Riskli ataklar bunlar” diye konuştu.

Suriye’deki gelişmeleri değerlendiren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan önceki gün bölgeye yönelik çeşitli ikazlarda bulundu. Fidan, “Hiçbir küme parçalamaya yönelik hareket içine geçmesin. Diplomasi yoluyla konuşacağımız çok şey var. Fakat bunun ötesine geçerek, şiddet kullanarak bölmeye ve istikrarsızlaştırmaya yanlışsız giderseniz, biz bunu kendi ulusal güvenliğimize yönelik direkt tehdit olarak algılar ve müdahale ederiz. Bölünme dışında ne konuşuyorsanız konuşun. Ne talepleriniz varsa yapın. Biz bu mevzuda nasıl yardımcı olacaksak olalım lakin bunun ötesine geçtiğiniz vakit biz kendimizi tehdit altında tutmayız” dedi.

Milli Savunma Bakanlığı kaynakları da dün “Suriye idaresi tarafından, savunma kapasitesinin güçlendirilmesi ve başta DEAŞ olmak üzere tüm terör örgütleriyle uğraş kapsamında Türkiye’den resmi takviye talep edilmiştir. Bu talep doğrultusunda, Suriye’nin savunma kapasitesini artırmaya yönelik eğitim, danışmanlık ve teknik dayanak sağlanması için çalışmalarımız devam etmektedir. Türkiye’nin öncelikli amacı, Suriye’nin siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü desteklemek, bölgede kalıcı barışın sağlanmasına yönelik uğraşlara öncülük etmektir” açıklamasını yaptı.

‘TÜRKİYE’NİN GÜVENLİĞİNE ZİYAN VERİR’

Cumhuriyet bölgede yaşanan gelişmeleri ve son açıklamaları uzmanlara sordu. Fidan ve MSB’nin açıklamalarını pahalandıran Emekli Tümgeneral Ali Er, “Bu faal diplomasinin geliştirilmesinin bir kesimidir ancak boyutları değerli. Şayet takviye TSK’nin bölgede etkinliği biçiminde olacaksa bu en çok Türkiye’nin güvenliğine ziyan verir” diye konuştu. Meclis tarafından Suriye’ye gönderilen askerler konusunda hükümete verilen yetkinin boyutlarının tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini belirten Er, “Her ne kadar vazife talimatında tam olarak yazmasa da askerimizin orada bulunmasının sebebi sistemsiz göç hareketlerinin Türkiye için yaratabileceği güvenlik problemlerinin sonun ötesinden önlenmesidir. Bu talimatla orada misyon yapan askerlerin Suriye’deki çatışmalarda merkezi hükümetin talebiyle onların iradesine uygun olarak kullanılacak olması, Meclis’in mevzuyu tekrar değerlendirmesini gerektirir” dedi.

‘TÜRK ASKERİ İSTİKRAR ÖGESİ DEĞİL’

Suriye’nin takviye talebine ait konuşan Er, “TSK’nin sahip olduğu tecrübeyi barışçıl gayeyle komşu ülkelerle kurulacak olan merkezi orduyla paylaşması Türk ordusunun kutup yıldızı olarak anılması manasına gelir, ki bu siyasi olarak bir tartışmanın modülü yapılmamalıdır” sözlerini kullandı. “Asıl bahsin TSK’nin çatışmada taraflarının leh yahut aleyhinde kullanılması olduğunu” belirten Er, “Biz askerimizi Suriye’ye çatışmalarda istikrar ögesi olsun diye göndermedik. Türkiye’nin orada asker bulundurmasının ne kadar asıl niyet ve amacına hizmet edeceği Meclis’te çok düzgün değerlendirilmeli” diye konuştu.

‘TÜRKİYE ASLINDA SURİYE’NİN YÜZDE YAKLAŞIK 15’İNİ KORUYOR’

Konuya ait Cumhuriyet’e açıklamalarda bulunan İlhan Uzgel ise “Suriye alanı stabil ve istikrarlı değil. Türkiye esasen ülkenin yaklaşık yüzde 15 civarında bir toprak kesimini koruyor. Bunun ötesinde Türk askerini daha fazla Suriye alanına sokmak yeni istikrasızlıklara da yol açabilir. Türkiye’yi Suriye krizine askeri olarak daha fazla angaje etmek manasına da gelebilir. Bir askeri teşebbüste bulunacaksanız bunun hudutları ve amaçları ne olacak? Riski ataklar bunlar, bir de bölgede İsrail faktörü var. İsrail’in bölgedeki faaliyetleri muhakkak milletlerarası hukuka alışılmamış olmakla birlikte bu türlü de bir realite de var. Bunu da göz gerisi edemeyiz. Şayet Türkiye Suriye’ye daha fazla angaje olacaksa bunun nasıl hangi şartlarda yapılacağı titizlikle belirlenmeli” dedi.

Suriye’nin toprak bütünlüğünün değerli olduğunu vurgulayan Uzgel “Yeni kurulan hükümetin ülkedeki öbür bileşenleri kapsaması gerektiğini de vuruluyoruz. Bu bahiste maalesef yeteli bir teşebbüs yok, ya da teşebbüsler kâfi sonucu vermiyor. Türk hükümetinin Şara Hükümetine dönüp ‘sen de ülkedeki başka bileşenleri kapsayan bir hükümet kur, buna nazaran birlikte anayasa yap. Kendi hükümetini toplayıp kendini cumhurbaşkanı seçtirmen hakikat değil’ demesi gerekirdi” diye konuştu. Bölgedeki Dürzi çatışmasına da değinen Uzgel “Dürziler ile ilgili yaşananlarda Sayın Fidan’dan da daha aktif bir teşebbüste bulunmalarını beklerdik zira burada katledilenler bizim vatandaşlarımızın akrabaları” tabirlerini kullandı.