Bu belirtiler varsa dikkat! Uzmanlar uyarıyor: Tatil sonrası sendrom tükenmişliği artırıyor
Uzman Klinik Psikolog Serra Kamış, tatil sonrası yaşanan ruhsal zorluklara dikkat çekerek, bu devrin yanlışsız yönetilmediğinde verimliliği düşürebileceğini, tükenmişliği tetikleyebileceğini ve ömür doyumunu azaltabileceğini vurguladı. Kamış, “Tatil müddetince beynin ödül sistemi etkinleşiyor. Yeni yerler görmek, dinlenmek ve toplumsal etkileşimler dopamin ve serotonin düzeylerini artırıyor. Lakin tatil bitip sorumluluklar devreye girdiğinde bu dopaminerjik aktivite azalıyor, kortizol yani gerilim hormonu yükseliyor. Bu süratli geçiş, bilhassa gerilimle başa çıkma hünerleri zayıf olan bireylerde daha ağır yaşanabiliyor” diye konuştu.
‘BU BEŞ BELİRTİ VARSA DİKKAT EDİLMELİ’
Araştırmaların kimi bireylerin tatil sonrası sendromundan daha fazla etkilendiğini ortaya koyduğunu aktaran Kamış, “Tükenmişlik seviyesi yüksek, iş-yaşam istikrarı bozulmuş, mükemmeliyetçi kişilik özelliklerine sahip bireyler ile tatili sahiden zihinsel ve fizikî kopuş olarak yaşayanlar bu süreçte daha fazla zorlanıyor. Sendromun belirtileri ise şunlardır:
“Keyifsizlik ve huzursuzluk
“İşe gitme isteksizliği
“Yorgunluk hissi
“Uyku nizamında bozulma
“Konsantrasyon zahmeti ve dikkat dağınıklığı”
Tatil sonrası devirde uygulanabilecek başa çıkma sistemlerine değinen Kamış, “Tatile döndükten çabucak sonra işe başlamamak, 1-2 gün evvelden dönmek ve uyku nizamını yine oturtmak süreci kolaylaştırır. Rutinlere kademeli dönüş yapmak, kısa maksatlar belirlemek ve olumlu anıları hatırlamak motivasyonu artırır. Kristin Neff’in ‘öz-şefkat’ kuramı da bu devirde çok kıymetlidir. Bireyler kendilerine karşı daha anlayışlı olmalı. Şayet bu belirtiler iki haftadan uzun sürerse, günlük fonksiyonellik önemli biçimde bozulursa ya da ağır anksiyete ve depresyon belirtileri eklenirse kesinlikle bir klinik psikologdan profesyonel takviye alınmalı. Tatil dönüşleri yalnızca bir bitiş değil, daha sürdürülebilir bir ömür stili kurmak için bir fırsat olarak görülmeli. Dinlenme hakkınız olduğu üzere yine başlamak için de vakte gereksiniminiz var” diye konuştu.
