ABD merkezli Smithsonian Enstitüsü ve kimi paleobiyologların yürüttüğü teorik araştırmalara nazaran, dinozorlar ile insanların birebir devirde yaşaması durumunda gezegenin ekolojik ve toplumsal yapısı kökten farklı olabilirdi.
YIRTICI TEHDİT: İNSAN YERLEŞİMLERİ MÜMKÜN MÜYDÜ?
Araştırmalar, bilhassa etçil dinozor çeşitlerinin (örneğin Tyrannosaurus rex ve Velociraptor) büyük yıkımlara yol açabileceğini öne sürüyor. Bu tıp canlıların varlığı, insanların savunma odaklı ömür alanları kurmasını zarurî kılardı. Bilim beşerlerine nazaran, çağdaş kentlerin kurulması neredeyse imkânsız olurdu. Beşerler, muhtemelen mağaralarda ya da yeraltı yapılarında yaşamak zorunda kalırdı.
TARIM VE EVCİLLEŞTİRME SÜRECİ SEKTEYE UĞRARDI
Ziraat ve hayvancılığın gelişimi, insanlık tarihinin dönüm noktalarından biri olarak kabul ediliyor. Lakin otçul dev dinozorların (örneğin Brachiosaurus) yoğunlukta olduğu bir dünyada, tarım topraklarının korunması çok daha güç olabilirdi. Bitki örtüsüne olan ağır gereksinimleri nedeniyle tarım alanları daima tehdit altında olurdu. Ayrıyeten, büyük hayvanların varlığı evcilleştirilebilir çeşitlerin azalmasına yol açabilirdi.
EKOSİSTEM İSTİKRARI NASIL DEĞİŞİRDİ?
Ekosistemdeki besin zinciri dinozorların yükte olduğu bir yapıda dramatik biçimde farklılaşırdı. İnsanların avcı-toplayıcı periyotları çok daha uzun sürer, teknolojik gelişmeler gecikebilirdi. Öte yandan kimi uzmanlar, insanların dinozorları vakitle gözlemleyerek savunma stratejileri geliştirebileceğini ve makul cinsleri “evcilleştirmese de yönlendirebileceğini” savunuyor.
BİLİM KURGU DEĞİL, BİLİM TEMELLİ ÖNGÖRÜLER
Cambridge Üniversitesi’nden evrimsel biyolog Prof. Laura Stegner, “Bu senaryo bilim kurgu üzere görünse de, aslında ekolojik yapıların anlaşılması için verimli bir niyet deneyidir. Dinozorlarla birlikte evrimleşen bir insan çeşidi, bugünkünden çok farklı olabilir, hatta hiç var olmayabilirdi” diyerek tartışmanın teorik boyutuna dikkat çekiyor.
