Bilim dünyası alarma geçti: Pasifik’te beklenen patlama felakete neden olabilir
Pasifik Okyanusu’nun kuzeybatısında, Oregon kıyılarından yaklaşık 480 kilometre açıkta bulunan Axial Seamount, dünyanın en yakından izlenen denizaltı yanardağı olarak biliniyor. 1998, 2011 ve 2015’teki patlamalarıyla dikkat çeken bu dev, 2025 yılı içinde yine harekete geçmeye hazırlanıyor. Bilim insanları, yanardağın etrafına yerleştirilmiş fiber optik kablolar, kameralar ve sensörler sayesinde her an data topluyor.
AXİAL SEAMOUNT: PASİFİK’İN DERİNLERİNDEKİ DEV
Axial Seamount, küçük Juan de Fuca levhası ile devasa Pasifik levhasının kesişim noktasında yer alıyor. Bu pozisyon onu dünyanın en etkin denizaltı yanardağlarından biri haline getiriyor. Bilim insanları 2024’ün sonlarından itibaren yanardağın iç odacıklarının şiştiğini, bunun da yaklaşan bir patlamanın habercisi olduğunu belirtiyor.
OKYANUSUN EN YAKINDAN İZLENEN NOKTASI
Axial Seamount’u bu kadar özel kılan, devasa bir sensör ve fiber optik ağ ile donatılmış olması. Newport, Oregon’dan deniz tabanına kadar uzanan kablolar, bölgedeki kameraları ve bilimsel aygıtları daima olarak çalışır halde tutuyor.
YAŞAMIN KÖKENİNE DAİR İPUÇLARI
Bilim beşerlerine nazaran hidrotermal bacalar, ömrün yeryüzünde ortaya çıktığı birinci yerlerden biri olabilir. Axial Seamount da bu bahiste eşsiz bir laboratuvar sunuyor. Demir, kükürt ve pirit üzere minerallerle dolu bu bacalar, milyarlarca yıl evvelki birinci mikropların gereksinim duyduğu şartları barındırıyor. Anderson, “Erken devirdeki ömür büyük ihtimalle ısıya sağlamdı ve bu minerallere gereksinim duyuyordu” diyerek araştırmanın ehemmiyetini vurguluyor.
DERİN DENİZ MADENCİLİĞİ TEHDİDİ
Yaklaşan patlama, sadece tabiatın gücünü görmek için değil, tıpkı vakitte insan faaliyetlerinin yaratabileceği tesirlere ışık tutmak açısından da kritik. Derin deniz madenciliği, lityum ve ender metaller uğruna deniz tabanını tehdit ediyor.
