En yeni mucizevi nemlendiriciyi ya da süratli tahlil sunan serumları keşfetmeyi kim sevmez ki! Harcama yapmaktan da çekinmiyoruz; gerçekten Birleşik Krallık’ta cilt bakım kesiminin 2,39 milyar sterlin bedelinde olduğu hesaplanıyor. Türkiye’de de cilt bakım dalının 1,65 milyar dolar olduğu kestirim ediliyor.
Daha genç ve daha düzgün görünmek ismine cilde yapılan kozmetik ve estetik müdahalelere harcama yapmak da artık daha yaygın hale geldi. Yaklaşık 7,7 milyon Britanyalı, görünüşlerini değiştirmek için dolgu yahut botoks üzere uygulamalar yaptırdıklarını söylüyor.
Sosyal medya filtreleri ve reklamlarda gördüğümüz rötuşlu fotoğrafların beklentilerimizi şekillendirdiği bu çağda, daha harika bir cilt için yapılan bu harcamalar çok da şaşırtan değil aslında.
Ancak gözden kaçırdığımız bir şey olabilir mi?
Beslenme alışkanlıklarını cilt bakım rutininin bir kesimi olarak görmeyenler için bu sorunun cevabı “evet.”
Diyetisyen ve öğretim vazifelisi Ellie Coles, yediklerimiz ve içtiklerimiz ile cildimizin sıhhati ortasında güçlü bir ilgi olduğunu söylüyor.
Coles’a nazaran beslenme, cildimizi etkileyen daha büyük bir yapbozun yalnızca bir kesimi.
Bu yapbozu “genetik, çevresel ve hayat biçimi faktörlerinin karmaşık bir etkileşimi” olarak tanımlayan Coles, beslenme alışkanlıklarını güzelleştirmenin ciltteki lekeler, kuruluk ve ince çizgiler üzere küçük problemler üzerinde somut bir tesiri olduğunu belirtiyor.
Gerçi tüm cilt sorunlarını tek başına çözebilecek mucizevi besinler yok fakat sağlıklı yeme içme alışkanlıklarının cildin genel görünümü üzerinde olumlu katkı yapacağına kuşku yok.
Coles “İyi haber şu ki, cilt sıhhatine katkıda bulunan teklifler genel sağlıklı beslenme tavsiyeleriyle epeyce benzer” diyor ve ekliyor:
“Besleyici ögeler bakımından güçlü ve istikrarlı bir diyet, cilt sıhhati üzerinde kıymetli ve olumlu bir tesir yaratabilir.”
Şimdi bilmeniz gerekenlere geçelim.
OMEGA-3 İÇEREN BESİNLER TÜKETİN
“Cildiniz için beslenme yoluyla yapabileceğiniz bir numaralı şey, diyetinizin bol ölçüde omega-3 yağ asidi içermesini sağlamaktır” diyor dermatolog ve bir cilt bakım markasının kurucusu Dr. Alexis Granite ve ekliyor:
“Araştırmalarda Omega-3’lerin ciltteki nemliliği artırmaya yardımcı olduğu ve birebir vakitte anti-enflamatuar (iltihap önleyici) özellikler gösterebildiği bulundu.”
Omega-3 yağ asitleri somon, ton balığı ve uskumru üzere yağlı balıklarda bulunuyor.
İngiltere’deki şimdiki beslenme kılavuzları, haftada en az bir porsiyon yağlı balık tüketilmesini öneriyor.
Ceviz, chia tohumu ve keten tohumu üzere bitkisel kaynaklar da ALA (alfa-linolenik asit) içeriyor.
Bu husus iltihaplanmayı azaltmaya, kan deveranını düzgünleştirmeye ve sağlıklı görmeyi desteklemeye yardımcı oluyor.
Omega-3’lerin, hücre zarlarını destekleyerek su kaybını azaltmaya ve ciltte aslında mevcut olan nemin korunmasına yardımcı olduğu düşünülüyor.
Ancak bunun tam olarak nasıl ve neden gerçekleştiğini anlamak için daha fazla araştırmaya gereksinim olduğu söyleniyor.
Günde 5 porsiyon meyve-sebze tüketin (özellikle sarı, turuncu ve kırmızı olanları)
Diyetisyen Coles, “Farklı tıpta meyve ve sebzelerden oluşan bir diyet, cildi oksitlendirici gerilimden koruyan, tamir ile yenilenmeyi destekleyen temel vitamin, mineral ve antioksidanları sağlar” diyor.
Dr. Granite ise “Havuç, tatlı patates, dolmalık biber üzere sarı, turuncu yahut kırmızı olan sebzelerde bulunan beta-karoten, bedende A vitaminine; A vitamini de retinole dönüşür ve bu da cildin sağlıklı kalmasına yardımcı olur” diye ekliyor.
Dr. Granite aynı besinlerin C vitamini açısından da güçlü olduğunu belirterek “Ciltte kolajen üretimi için C vitamini gerekli. Hem A vitamini hem de C vitamini güçlü antioksidan özelliklere sahiptir” diyor.
Bu ortada şu uyarıyı da yapmak gerekiyor: İstikrarlı bir diyetin kıymetli bir modülü olsalar da, dışarıdan alınan A vitamini desteklerine yönelmeden evvel kesinlikle bir sıhhat uzmanına danışmalısınız.
Çünkü çok ölçüde A vitamini sıhhatiniz için tehlikeli olabilir.
DAHA ÇOK SIVI TÜKETİN LAKİN ALKOLDEN UZAK DURUN
Uzmanlara nazaran kâfi sıvı tüketimi, cilt sıhhati için hayati değere sahip.
Diyetisyen Cole, “Tıpkı öbür hücreler üzere cildin de fonksiyon görebilmesi için sıvıya muhtaçlığı var. Bu nedenle günde en az 2 litre sıvı tüketmeye çalışmalısınız” diyor:
“Bu yalnızca su olmak zorunda da değil; çay, kahve, şekersiz meyve konsantresi ve süt de sıvı alımınıza dahildir.”
Ancak şunu da vurguluyor:
“Gereğinden fazla sıvı tüketmek, kuru cilt sorununu sihirli bir biçimde çözmez.”
Alkol, cildi susuz bırakabilir ve bu da cildin nemi tutma kapasitesini azaltır.
Ayrıca egzama, sedef hastalığı ya da akne üzere cilt sıkıntılarını kötüleştirebilir ve alevlenmelere neden olabilir.
Coles şayet alkol tüketecekseniz, haftalık önerilen hudut olan 14 ünitesi (bir kadeh şarap yaklaşık iki üniteye denk geliyor) aşmamayı ve en az iki günü alkol tüketmeden geçirmeyi öneriyor.
Ayrıca, alkol alırken yanında kesinlikle su içerek bedenin sıvı kaybını önlemek gerektiğini de hatırlatıyor.
ÇİNKOYU ARTIRIN
Dr. Granite, “Beslenmenizde yeterli çinko aldığınızdan emin olmak da kıymetlidir. Brokoli, kabuklu deniz eserleri ve baklagiller, cilt sıhhatini ve cilt işlevlerini desteklemek açısından kusursuz kaynaklardır” diyor.
Vücudumuz çinkoyu kendi başına üretemez; bu yüzden beslenme yoluyla sistemli olarak alınması gerekir.
Çinko, hücreleri hasardan koruyan antioksidanlar üzere çalışır. Ayrıyeten yaraların güzelleşmesiyle de bağlı.
Bazı araştırmalar çinkonun cilt üzerine haricen uygulamaları üzerine ağırlaşsa da, beslenmeyle yahut destek halinde ağızdan alınmasının, akne, egzama, sedef hastalığı ve kronik yaralar üzere meselelere sahip bireyler için yarar sağladığı tarafında deliller da mevcut.
RAFİNE ŞEKERLİ BESLENMEDEN KAÇININ
Dr. Granite, rafine şeker tüketiminin sonlandırılmasını öneriyor.
Bunun nedenini de “Bu cins şekerler, hür radikallerin cilde ziyan vermesine yol açabilir ve bu da kolajen ve elastin dokusunun yıkımını tetikleyebilir” diye açıklıyor.
Ancak çikolatanın sivilcelere ve akneye neden olduğuna dair yaygın inanış, bilimsel araştırmalara pek dayanamıyor.
Coles’a nazaran bu iddiayı destekleyecek güçlü ispatlar yok.
Hatta birtakım araştırmalar, bitter çikolatanın içerdiği yüksek flavonoid ölçüsü sayesinde cilt için potansiyel yararlar sunabileceğini öne sürüyor.
Yine de favori çikolatanıza yönelmeden evvel Coles’un şu ikazını dikkate almakta yarar var:
“Özellikle sütlü ve beyaz çikolatalar, yüksek oranda şeker ve yağ içerebilir.
“Bu da çok tüketildiğinde bedende iltihaplanmaya neden olarak cilt sorunlarını artırabilir.
“İltihaplanma, cildin olağan tamirat sürecini bozar.
“Aşırı iltihaplanma ise ciltte tahriş, rahatsızlık ve kızarıklığa neden olabilir, ayrıyeten akne ve sedef üzere cilt rahatsızlıklarını da şiddetlendirebilir.”
Coles, “Tüm besinlerde olduğu üzere burada da ‘ölçülü davranmak’ anahtar kavram” diye son bir hatırlatma yapıyor.
SÜT ESERLERİNDEN GEREKSİZ YERE KAÇINMAYIN
Diyetisyen Coles süt eserlerinin cilde ziyan verdiği ve hatta egzama üzere birtakım cilt hastalıklarına neden olabileceği tarafındaki görüşün, delile dayanmayan yaygın bir yanlış inanış olduğunu söylüyor.
“Çikolata ve süt eserleri hakkındaki efsanelere dikkatle yaklaşmak gerekir. Bu çeşit telaffuzlar, beslenme, hormonlar ve cilt sıhhati ortasındaki çok daha karmaşık etkileşimi ziyadesiyle kolaya indirgemiş olur” diye de ekliyor.
Ancak Coles yağın çok tüketildiğinde iltihaplanmayla ilişkilendirilebildiğini göz önünde bulundurarak, diyette az yağlı süt eserlerine yer verilmesini öneriyor.
Bunlar ortasında yağsız süt, yağsız yoğurt ve az yağlı lor peyniri sayılabilir.
Az yağlı süt eserleri, Birleşik Krallık Ulusal Sıhhat Sistemi’nin (NHS) hazırladığı Eatwell Guide’a dayanan istikrarlı beslenme tekliflerinin de bir modülü.
Bu eserler, tam yağlı muadilleriyle birebir seviyede kalsiyum, protein ve başka besin öğelerini içeriyor.
BAĞIRSAK SIHHATİNE ÖNCELİK VERİN
Bağırsak sıhhatine dair araştırmalar şimdi erken evrelerde.
Bağırsak mikrobiyotası ile cilt sıhhati ortasındaki ilgi tam olarak anlaşılmamış olsa da, birincisini güzelleştirmenin ikincisi üzerinde tesiri olabileceğini gösteren ispatlar mevcut.
Hatta vakitle egzama, gül hastalığı (roza), akne ve sedef üzere cilt problemlerinin bağırsak sıhhatine odaklanarak tedavi edilebilir hale geleceğine dair umutlar da var.
Diyetisyen Cole, “Sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotasını korumak için meyve, zerzevat ve tam tahıllı karbonhidratlar üzere lif açısından varlıklı besinler tüketmeli, ayrıyeten fermente besinlerde bulunan probiyotikleri de beslenmemize dahil etmeliyiz” diyor.
Esmer pirinç, kinoa ve yulaf tam tahıllı karbonhidratlar ortasında yer alırken kimchi, lahana turşusu ve kefir de fermente besinler ortasında yer alıyor.
Ayrıca Britanya Diyetetik Derneği şunu da hatırlatıyor:
“Diyet yoluyla cilt sıhhatini düzgünleştirmeye yönelik gayretler kesinlikle yeterli bir gerilim idaresi, nizamlı uyku alışkanlıkları, sigaradan kaçınma ve güneş esirgeyici kullanımıyla birlikte ele alınmalıdır.”
