Kanserin büsbütün genetik bir hastalık olduğunu söylemek hakikat olmaz. Birçok kanser, çevresel faktörlerin ve hayat şekli tercihlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Lakin genetik yatkınlık, kimi bireylerde kanser riskini artırabilir.
Kanser ve Genetik İlişkisi
Kanser, hücrelerin denetimsiz bir halde büyümesi ve çoğalmasıyla ortaya çıkar. Bu durum, genetik mutasyonlardan kaynaklanabilir. Fakat tüm kanser tipleri genetik değildir. Kanserler iki ana kategoriye ayrılır:
Kalıtsal Kanserler
Kanser hadiselerinin yaklaşık yüzde 5-10’u kalıtsaldır.
Kalıtsal kanserler, aileden geçen mutasyona uğramış genlerle bağlantılıdır. Örneğin:
BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar, göğüs ve yumurtalık kanseri riskini artırır.
APC geni mutasyonu, kalın bağırsak kanserine yatkınlık sağlar.
Eğer ailede birden fazla bireyde birebir kanser tipi görülüyorsa, bu durum genetik bir yatkınlığın işareti olabilir.
Kazanılmış (Sporadik) Kanserler
Kanserlerin yüzde 90-95’i çevresel ve ömür biçimi faktörleriyle bağlıdır.
Sigara, makus beslenme, radyasyona maruz kalma ve enfeksiyonlar üzere dış etkenler, genetik mutasyonlara yol açarak kanser riskini artırabilir.
Kanserin Genetik Olup Olmadığını Anlamak İçin İpuçları
Ailede birden fazla kuşakta tıpkı cins kanserin görülmesi.
Genç yaşta (örneğin 50 yaş altı) kanser teşhisi konulan aile bireylerinin olması.
Nadir kanser çeşitlerinin bir ailede sık görülmesi.
