Gözlük, görme bozukluklarını düzelten en kıymetli icatlardan biridir. Fakat gözlüklerin icadı 13. yüzyıla dayandığına nazaran, ondan evvel yaşayan beşerler görme sorunlarıyla nasıl başa çıkıyordu? Tarih boyunca beşerler, görme bozukluklarını doğal metotlarla ya da farklı tekniklerle telafi etmeye çalışmıştır.
Görme Bozukluklarının Tarihçesi
İnsan gözü, yaşlandıkça yahut genetik faktörlere bağlı olarak miyop (uzağı görememe), hipermetrop (yakını görememe) ve astigmatizma üzere sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir. Antik çağlardan beri bu sıkıntılar bilinmekteydi. Antik Mısır, Yunan ve Roma medeniyetlerinde görme zorlukları yaşayan beşerler olduğu biliniyor, lakin bu bozukluklar için çağdaş manada bir düzeltme metodu yoktu.
Doğal Telafi Mekanizmaları
Gözlüğün icadından evvel beşerler görme sorunlarını çeşitli yollarla telafi ediyordu:
Çevresel Ahenk: Beşerler, görüş aralıklarını optimize etmek için ışık şartlarına ahenk sağlamaya çalışıyordu. Örneğin, yazı yazarken yahut okuma yaparken bol ışık kullanmak yaygındı.
Beden Duruşu ve Odaklama Teknikleri: Görme sorunu yaşayan şahıslar, nesnelere daha yakın durarak ya da gözlerini kısarak daha net görmeye çalışıyordu.
Görsel Yardımcılar: Antik çağlarda kimi beşerler cilalanmış kuvars yahut cam modüllerini büyüteç olarak kullanıyordu. Romalı filozof Seneca’nın yazıları büyütmek için bir su kabarcığından faydalandığına dair kayıtlar vardır.
İlk Optik Araçlar
Gözlüğün atası sayılabilecek büyüteçler ve okuma taşları, birinci defa 10. yüzyılda Arap ve Çinli bilim insanları tarafından kullanılmıştır. Orta Çağ’da Avrupa’da bilhassa manastırlarda, el yazmalarını okumak için büyüteçler kullanılıyordu. 13. yüzyılın sonlarında ise birinci gözlük İtalya’da icat edildi ve vakitle yaygınlaştı.
