Devlet okullarında bağış tartışması başladı, okuluna göre istenen tutar 10-100 bin lira: Eğitim fiilen paralı
Yeni öğretim yılı başlarken öğrenci ve veliler okul heyecanı yaşamak yerine masrafları nasıl karşılayacağını düşünüyor. Formadan kırtasiyeye eğitim masrafları için en az 12 bin TL gerekirken artık de yasak olmasına karşın devlet okullarından istenen 10-100 bin TL ortasındaki bağışla karşı karşıya. Eğitimciler ve veliler fahiş fiyat artışları ve bağış sisteminin nitelikli ve eşit eğitim hakkına tehdit oluşturduğunu savundu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Temmuz 2025 bilgilerine nazaran, geçtiğimiz yıla kıyasla en yüksek fiyat artışı yüzde 75.54 ile eğitim harcamalarında kaydedildi. Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın takvimine nazaran okulöncesi eğitim ile ilkokul 1’inci sınıfa başlayacak öğrenciler için 1-5 Eylül tarihleri arsında ahenk eğitimleri düzenlenecek, öbür kademeler içinse ders zili 8 Eylül’de çalacak.
İHTİYAÇLAR CEP YAKIYOR
En ucuz okul çantası 650, beslenme çantası 200, kalem çantası 100 TL. Yalnızca temel kırtasiye gereksinimlerini içeren bir sepet en az 4 bin lira tutuyor. Üniforma zaruriliği geri geldi, aileler forma için en az 1000 TL ödeyecek. Yeni bir çift ayakkabı en az 1200 TL. Öte yandan okul servislerinde kısa ara tarifesi Ankara’da 21 bin 745 TL’ye yükselirken, İstanbul’da yüzde 50 artırım talebi kabul edilirse 5 bin 274 TL olacak.
Vatandaş, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken’in “En az 10-12 bin lira gerekiyor” dediği masrafları karşılamaya çalışırken artık de değerli bir problemle karşı karşıya. Kayıtlar devam ederken devlet okullarının “bağış” ismi altındaki kayıt fiyatları tekrar gündemde. Okulun kayıt alanı içerisinde olan velilerden 10-20 bin TL; kayıt alanı dışında kalan mahallelerdeki velilerden 100 bin TL’ye kadar bağış isteniyor.
‘ACİL TEDBİR ŞART’
Veli-Der Başkanı Yılmaz, “Bir kaleme 200 TL denen yerde silginin kaç lira olduğu sorulmaz bile” diyor, masrafların yılda bir olmadığına da dikkat çekiyor. Üstelik araç gereçleri temin etmekle sıkıntılar bitmiyor. Yılmaz, şöyle konuşuyor:
“Bu sıcakta okullar açılacak. Bahçesinde koşuşturan çocuklarımızın kana kana su içeceği çeşmesi olmayan on binlerce okul var. Parası yoksa kantinden alamadığı suyu ya tuvaletten ya da arkadaşının suluğundan içmesi normalleştirilmiş. Çocuk, ailesi fakirse sağlıklı besine de erişemiyor.”
ÜCRETSİZ BESLENME ŞART
Velilerin birçoklarının minimum fiyat civarında maaşlar aldığını, okul terklerinin arttığını hatırlatan Yılmaz, fiyatsız bir öğün yemek ve su verilmesini, kırtasiye eserlerinde KDV’nin kalkmasını talep ederken “Eşit ve nitelikli eğitimin devletin topluma karşı sorumluluğu olduğu unutulmamalı” diyor.
Eğitim-Sen Genel Sekreteri Zülküf Güneş de bakanlığı acilen önlem almaya; kırtasiye, ulaşım, yemek ve barınma takviyesi vermeye çağırırken şunları söylüyor:
“Devlet okulları ve ders kitapları kâğıt üzerinde fiyatsız görünse de, eğitimin gerçek maliyeti velilerin sırtında. Bağış ismi altında toplanan zarurî katkılar, teknoloji ve toplumsal aktiflik masrafları bütçeleri zorlamakta. Öğretmen açığı, kalabalık sınıflar üzere yapısal problemler, velileri özel kurslara yöneltmekte; yardımcı kaynak kitaplarını zarurî hale getirmekte. Bu da eğitimin fiilen paralı hale gelmesi demek.
