Gayrimenkul bölümü temsilcileri, “stüdyo” olarak nitelendirilen “1+0” dairelerin yine inşa edilebilmesinin bölümde hareketlilik yaratacağını, kiralık konut piyasasındaki fiyatlamaları aşağı çekeceğini ve 250’den fazla alt kesimi destekleyeceğini belirtiyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazırlanan “Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 1+0 yahut stüdyo daire olarak da bilinen yapıların inşa süreçlerine dair teknik düzenlemeler yapıldı.
Bu konut tipinin inşası 2017 yılında yapılan düzenlemelerle durdurulmuştu. Yeni düzenlemeyle parseldeki bağımsız kısım sayısının yüzde 20’sinden fazla olmamak üzere oluşturulacak bağımsız kısımlarda bu dairelere yer verilmesine imkan tanındı.
Böylece inşa edilecek binalarda yine 1+0 dairelerin imaline müsaade verilmiş oldu.
TEK BAŞINA KALAN AİLE BÜYÜKLERİ İÇİN DE İHTİYAÇ
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, yapılan düzenlemeye ait değerlendirmede bulundu.
Değişen demografik yapı, artan öğrenci ve genç profesyonel nüfus ve yavaşlayan konut arzı ile bekleyen talep üzere etkenlerin küçük metrekareli daireleri yine gündeme getirdiğini belirten Cazibeli, yayımlanan düzenlemeyle bu daire tipinin üretimine başlanacağını söyledi.
Çekici, bu tip dairelerin sırf gençler için değil, tek başına kalan aile büyükleri için de kritik bir muhtaçlık olduğunu bildirdi.
Projelerin sadece metrekare değil toplumsal donatıları, lokasyonu ve kentsel planlama kriterleriyle birlikte ele alınması gerektiğini vurgulayan Alımlı, şöyle konuştu:
Stüdyo dairelerin üretiminin tekrar mümkün hale gelmesi, bekleyen birçok projede süratli bir hareketlenme yaratacak ve 250’den fazla alt dalı destekleyecektir. Dünyanın birçok metropolünde olduğu üzere Türkiye’de de farklı ömür biçimlerine uygun konut tiplerinin çeşitliliği artık kıymetli bir gereklilik haline gelmiştir. Yeni düzenleme sayesinde stüdyo dairelerin geri dönüşü, tek başına yaşayanlar, genç profesyoneller ve öğrenciler için erişilebilir bir alternatif oluşturabilir. Konut arzını çeşitlendirerek kiralık piyasasında istikrar ögesi yaratması açısından değerli bir gelişme. Yatırımcılar açısından bakıldığında ise bu tip daireler, yüksek kiralanabilirlik, süratli satış imkanı ve portföy çeşitlendirme avantajlarıyla öne çıkmaktadır.
KONUTA ERİŞİM KOLAYLAŞACAK
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu da düzenlemenin 1+0 daire üretimine kimi esaslar getirdiğine dikkati çekti.
Bu daire tipine artık binalarda yüzde 20 oranında yer verilebileceğine işaret eden Tellioğlu, “Binalar büsbütün 1+0 yapılmayacak. 3+1, 4+1 binaların inşaatında bu daire tipine de yer verilecek. Öğrenciler, emekliler, bekar yaşayanların hak mağduriyetine uğramaması ve onların da bütçesine uygun yapılar olması sağlanacak” dedi.
Tellioğlu, düzenlemenin Türkiye’de kaynak israfının da önüne geçeceğini savunarak, şunları kaydetti:
Örneğin bir öğrenci yahut süreksiz olarak bir bölgeye tayini çıkan şahıslar, bu daire tiplerini bulamadığı için daha büyük yapılara yöneliyordu. Bu da kaynak israfı oluşturuyordu. Artık bu yaşanmayacak. Ayrıyeten bu gelişme konut piyasasını hem arz hem de talep tarafında olumlu etkileyecek. Vatandaşın konuta erişimini de kolaylaştıracak.
ARTAN TEK KİŞİLİK HANE SAYISI
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Lideri Ziya Yılmaz, son düzenlemeyle 1+0 tipindeki dairelerin üretiminin önündeki mahzurların kaldırıldığını söyledi.
Bu düzenlemeyle kentlerde değişen sosyodemografik yapıya uygun konut çeşitliliği sağlamanın ve erişilebilir konut üretimini artırarak daha geniş bir bölümü mesken sahibi yapmanın amaçlandığını lisana getiren Yılmaz, “Yönetmelik esnekliği, hane halkı büyüklüğündeki düşüş, artan tek kişilik hane halkı sayısı ve yaşlanan nüfus üzere yeni toplumsal dinamiklere karşılık vermeyi amaçlıyor.” tabirlerini kullandı.
Yılmaz, 1+0 dairelerin daha küçük metrekaresi sayesinde hem metrekare verimliliği yüksek hem de ekonomik üretim modeli sunduğuna dikkati çekerek, “Bu tip daireler bilhassa kent merkezlerine yakın bölgelerde genç çalışanlar, öğrenciler, yalnız yaşayan yaşlılar ve bekarlar için işlevsel hayat alanları sağlıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
İSTANBUL’UN KONUT İHTİYACI
Bu tip dairelerin birebir blokta yahut sitede anne ya da babasına bakmak isteyen aileler için de çok büyük konfor sağlayacağına işaret eden Yılmaz, “Toplumdaki demografik değişim, 1+0 tipindeki konutların sırf bir inşaat tercihi değil, tıpkı vakitte toplumsal ömür biçimlerine uygun, zarurî bir konut tahlili olduğunu gösteriyor.” diye konuştu.
Yılmaz, 1+0 dairelerin yine yapılabilmesinin konut bölümünde arz çeşitliliğini artıracağını ve piyasanın canlanmasına katkı sağlayacağını belirterek, son devirde konut satışları artsa da birinci el satışların toplamdan aldığı hissenin yüzde 33’e kadar gerilediğini, bu oranın geçmiş yıllarda yüzde 45 düzeylerinde bulunduğunu hatırlattı.
Talebi karşılayacak erişilebilir konut üretiminin ve satışının tekrar ülkü düzeylere gelebilmesi ismine kıymetli bir adım atıldığını vurgulayan Yılmaz, bilhassa İstanbul’un konut gereksiniminde küçük ve orta ölçekli hanelerin başı çektiğini anlattı.
Yılmaz, Türkiye’de konut sahipliği oranındaki gerilemeye dikkati çekerek, “1+0 üzere erişilebilir fiyatlı konutların yine yapılabilecek olması, daha geniş bir kısmın mesken sahibi olabilmesine katkı sağlayacak ve toplumsal konut gereksinimine karşılık verecektir. Birebir vakitte, bilhassa büyük kentlerde önemli bir sorun haline gelen yüksek kira artışına da alternatif tahlil sunacağını düşünüyoruz.” dedi.
DÜZENLEME GEREKSİNİM MIYDI?
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de düzenlemeye ait şunları kaydetti:
Bu düzenleme bir gereksinimdi. Maliyetler nedeniyle konut üretim suratı istenilen düzeyde değil. Talep var fakat arz yoktu. Böylelikle inşaat firmaları daha fazla konut üretmeye başlayacaklar, bilhassa de kent merkezinde. Bir yandan kiralık daire sayıları artarken fiyatlarda düşüş meydana gelecek. Faizlerin de düşmeye başlamasıyla birlikte bilhassa bu dairelere ilgi artacaktır ve ruhsat sayılarında başlayan artış daha da hızlanacaktır.
