İsrail ve İran ortasında, 13 Haziran’da patlak veren savaşın akabinde Tahran idaresi, hudut denetimleri ve mültecilere yönelik sınırdışı siyasetlerini sıkılaştırdı.
Birlemiş Milletler (BM) Mülteci Ajansı (UNHCR), 2025 yılında 1 milyondan fazla Afgan mültecinin İran’dan sınırdışı edildiğini duyurdu.
BM bilgilerine nazaran, İran’dan günlük geri dönüşler 13 Haziran’dan sonra önemli biçimde arttı. En yüksek sayı, 43 binden fazla kişinin geri döndüğü 1 Temmuz’da kaydedildi. Bu, Ocak-Haziran devrinde günlük ortalama 5 bin dönüşle karşılaştırıldığında keskin bir artışa işaret ediyor.
AJANLIK SUÇLAMASI
Geri dönüşler, Tahran idaresinin çoğunluğu Afgan asıllı olan çok sayıda yasadışı göçmeni, İsrail dış istihbarat servisi MOSSAD ismine ülkede sabotaj faaliyetleri düzenlemekle suçlayarak toplu halde yargılamasının çabucak akabinde geldi.
İran makamları, göçmenleri terör hareketlerinde kullanmak üzere insansız hava araçları ve bombalar üretmekle suçluyor.
Tahran idaresi, geri dönüş sürecini hızlandırmak için son iki yıldır Kabil’deki Taliban idaresiyle görüşmeler yürütüyor.
AFGAN GÖÇÜNÜN ART PLANI
1979‘daki Sovyetler Birliği işgali ve 2021’de Taliban‘ın iktidara geri dönmesiyle birlikte milyonlarca Afgan, pek çok sefer büyük dalgalar halinde İran ve Pakistan‘a göç etti. Bu durum, uzun yıllardır siyasi ve ekonomik krizlerle boğuşan İran’da yıllar içinde göçmen aksisi hisleri körükledi.
İran daha evvel yasadışı Afgan göçmenlere istekli olarak ülkeyi terk etmeleri için Temmuz ayına kadar mühlet vermişti. Fakat Haziran ayında İsrail ile yaşanan kısa vadeli savaştan bu yana, İranlı yetkililer ulusal güvenlik telaşlarını öne sürerek yüz binlerce Afgan’ı zorla hudut dışı etti.
