Trump’la Putin’in görüşmesi, Ukrayna’da natürel ki hayal kırıklığı yarattı. Tepeden evvelki sert üslubuna karşılık Trump, tepeden sonra Rusya’ya olumlu iletiler verdi. Hepsi bir yana Putin’in Amerikan toprağında kırmızı halıyla ve Trump tarafından karşılanması bile dünya siyasetinde Rus tersi çevrelerin üç buçuk yıldır yürüttükleri Rusya’yı izole etme gayretlerini da silip süpürüverdi.
Rusya’nın ateşkes koşulları ortasında, Donetsk ilinin tamamının teslimi var. Bildiğimiz üzere, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesi, Donetsk ve Lugansk vilayetlerinden oluşuyor. Rusya, bu iki ile ek olarak, Zaporijya ve Herson vilayetlerini de resmen kendi topraklarına kattığını ilan etmişti (ilhak etmişti).
Ne var ki bunlardan yalnızca Lugansk vilayetini büsbütün ele geçirebilmiş durumda. Donetsk’te vilayet merkezi ve ilin yüzde 70’i Ruslar’da, kalan kısmı Ukrayna denetiminde. Herson ve Zaporijya’daysa durum daha karışık. Yüzde yetmişerlik kısımların Ruslarda olmasına karşılık, yüzde otuzarlık kısımlar ve Herson ve Zaporijya vilayet merkezleri, Ukrayna’nın elinde. Artık Rusya’nın dillendirdiği formüle nazaran, ateşkes için Ukrayna’nın Donetsk ilinin tamamını teslim etmesi istenirken Rusya bunun karşılığında,Herson ve Zaporijya vilayetlerinin Ukrayna denetimindeki kısımlarına saldırmamayı vaad ediyor. Lakin Zelenski bunun yerine savaşın mevcut ateş sınırı boyunca durdurulmasını istiyor (“Ruslar evvel işgal ettiği topraklardan çekilsin, biz anca ondan sonra müzakere yaparız” dedikleri günlerden eser yok artık. Rusların daha 2014’te ele geçirdiği Kırım’ınsa ismini anan yok). Zelenski, Donetsk ilinin tamamını savaşmadan teslim ederse iç siyasette çok sıkıntı duruma düşer. Ayrıyeten Rusların burayı almasından sonra ateşkesi bir mazeretle bozup Ukrayna’nın yumuşak cephe gerisine ilerlemeyeceğinin hiçbir garantisi yok. Bu mevzuda kim kimi ikna edecek göreceğiz.
Ne var ki Putin’le Trump’ın ortası, Ukrayna’daki Biden sempatizanlarının gösterdiği kadar tozpembe değil. Trump, Putin’le görüşmeden kısa mühlet evvel, Belarus Cumhurbaşkanı Lukaşenko’yu aradı. Belarus şu anda Rusya’nın en yakın olduğu ülkelerden. Cumhurbaşkanı Lukaşenko evvelce Rusya’yla Batı ortasında istikrar kurmaya çalışırken beş yıl önceki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Batı yanlısı muhalefetin isyan etmesi ve Batılı ülkelerin ağır yaptırımlar uygulaması sonucunda bu hareket imkânını kaybedip büsbütün Rusya’ya sığınmak zorunda kalmıştı. Bu olaylar öncesinde Belarus, Rusya’yla askeri ittifak içinde olmasına karşın ülkesine Rus askerini sokmazken, Batı’nın yaptırımları sonrasında Rus askerlerini kabule mecbur kalmıştı. Bu da Rusya’nın 2022’de Kiev’e Belarus üzerinden saldırmasını kolaylaştıracaktı.
İşte artık Rusya’yla Belarus ortasında eylül ayında tekrar büyük bir tatbikat yapılacak ve çok sayıda Rus askeri Belarus’a girecek. Trump’ın, Biden’dan farklı olarak Lukaşenko’ya yalnızca sopa değil havuç da gösterdiği, yani muhalefete baskıyı yumuşatmasına ve kimi tutukluları hür bırakmasına karşılık Belarus’tan birtakım yaptırımları kaldırmaya hazırlandığı görülüyor. Böylece Rusya’nın Kiev’e yine kuzeyden saldırması önleneceği üzere Trump, Rusya’ya batıdan sopa göstermiş olacak. Yani Kafkasya’daki “Trump Koridoru”ndan sonra artık de Belarus üzerinden Rusya’yı sarma teşebbüsü. Görüldüğü üzere Trump’ın Rusya siyasetini “siyah” yahut “beyaz” diye isimlendirmek güç. ABD ile Rusya ortasında birtakım alanlarda yumuşama yaşanırken birtakım alanlarda da yeni kördüğümlerin atılacağı izlenimi oluşuyor.
