Hangi zeytin ağacının taşınıp hangisinin söküleceğine karar verecek: Şirkete özel ‘heyet’ devri

Kamuoyunda Muğla’daki zeytinlikleri yok edeceği için tenkit konusu olan, yansıların sürdüğü düzenlemenin altından bir skandal daha çıktı. Madencilik için hangi zeytin ağaçlarının taşınacağına, hangisinin söküleceğine, nereye dikileceğine “uzman heyet” karar verecek. Lakin bu “uzman heyetin” oluşturulmasına ait yükümlülükler ise ruhsat sahibine yani şirkete ilişkin olacak. Ayrıyeten şirket hangi zeytinliklerin taşınmasını istiyorsa Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na başvuracak.

Muğla Milas ve Yatağan’daki zeytinliklerin madencilik faliyetine açılmasına yönelik yasanın yürürlüğe girmesinin akabinde Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı da uygulamanın nasıl olacağına dair tarz ve temelleri yayınladı. Buna nazaran hangi zeytin ağaçlarının taşınacağına, bu ağaçların tahsis edilen yerlerden hangisine dikileceğine, arazi ve mevsim kaideleri göz önünde bulundurularak taşıma süreçlerinin hangi periyotlarda ve ne kadar müddette tamamlancağına “uzman heyet” karar verecek. Heyet bunun için plan ve proje hazırlayacak. Raporlar bakanlıkça uygun görüldükten sonra uygulamaya konulacak.

ŞİRKETE AİT

Bu “uzman heyet” akademik unvana sahip iki ziraat mühlendisi ve bir biyologdan oluşacak. Lakin bakanlığın yayınladığı temellere nazaran “bu heyetin oluşturulmasına ait yükümlülükler ise ruhsat sahibine” yani şirkete ilişkin olacak. Bakanlığın yayınladığı temellerde “uzman heyeti” şöyle tanımlanıyor:

“Akademik unvana sahip iki ziraat mühendisi ve bir biyologdan oluşan ve oluşturulmasına ait yükümlülüklerin ruhsat sahibine ilişkin olduğu heyet.”

KRİTERLER VAR

Bakanlığın asıllarına nazaran, taşınacak ağaçların tespitinde taşınma durumunda tutma ihtimali, randımanı, taşınmasında fizikî mahzur olup olmadığı üzere kriterler gözetilecek.

YA YER YOKSA

Taşınma süreçlerinde, maden alanlarının bulunduğu ilçe ve vilayet sonlarına öncelik verilecek. Şayet maden alanlarının bulunduğu ilçe ve vilayet sonlarında uygun yer bulunamazsa nasıl bir yol izleneceği, ağaçların diğer bir kente gönderilip, gönderilmeyeceği ise bilinmeyen.

MÜDÜRÜ ŞİRKET GÖREVLENDİRECEK

Ruhsat sahibi yani şirket, profesör ünvanına sahip bir ziraat mühendisini proje müdürü olarak görevlendirecek. Proje müdürü, uzman heyeti üyelerinden de seçilebilecek.

AÇIK KAPI

Zeytin ağaçlarının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda maden

sahalarının bulunduğu ilçe ve vilayet sonlarına öncelik verilmek suretiyle yeni zeytin alanı tesis edilmesi de mecburî olacak. Lakin burada da yeniden sahanın bulunduğu ilçe ve vilayet dışında yer tesis edilmesine açık kapı bırakılıyor.

ÇEŞİDİ DE ‘HEYET’ BELİRLEYECEK

Yeni zeytin alanı, taşınan ve taşınamayacağına dair uzman heyetince karar verilmiş zeytin ağacı sayısının en az iki katı zeytin ağacı ile oluşacak. Dikilecek zeytin ağacının çeşidine de tekrar “uzman heyeti” karar verecek.

Uzman heyeti, taşınmasına karar verdiği ağaçların bu zeytin alanına dikilmesine müsaade verebilecek.

BİR DE KİRA ÖDEYECEKLER!

Yeni zeytin alanları; talep eden maliklerden varsa bölgedeki kendilerine ilişkin topraklarında, muhtaçlık duyulması ve uygun bulunması halinde Hazine taşınmazlarında ya da maden alanlarının bulunduğu vilayet sonlarındaki kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) ilişkin taşınmazlarda tesis edilecek. Lakin Hazine toprakları ve KİT yerleri zeytinlik sahibine verilmeyecek. 20 yıl mühlet ile kiralanacak. Zeytin ağaçlarının taşınmasından ve yeni zeytin bahçesi tesisinden kaynaklanan her masraf ve taleplerden, ruhsat sahibi yani şirket sorumlu olacak. Lakin kiralama bedeli, kiralayan tarafından ödenecek. Yani zeytini taşınan ya da sökülen bireyler üzerine bir de kira ödeyecek.

ŞİRKET BAŞVURACAK

Zeytin ağaçlarının taşınması ve yeni zeytin alanı tesisi için şirket tarafından Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne müracaatta bulunulacak. Müracaatta; madencilik faaliyeti yapılması planlanan alandaki zeytin ağaçlarından hangilerinin taşınabilir olduğuna, zeytin ağaçlarının taşınacağı ve yeni zeytin alanı tesis edilecek alanların zeytinciliğe uygun olduğuna ait hazırlanmış uzman heyeti raporu; taşınacak zeytin ağaçlarının taşınma sürecine ve prosedürüne dair hazırlanmış proje; zeytin ağaçlarının taşınacağı ve yeni zeytin alanı tesis edilecek alanın mülkiyetiyle ilgili kamu kurum yahut kuruluşlarından alınan olumlu görüş yahut özel mülke mevzu taşınmazlarda tasarruf hakkını gösteren evrak de ibraz edilecek.