Bilimden çığır açan keşif: İnsan DNA’sındaki ‘süper güçler’ Alzheimer’a çözüm olabilir
Utah Üniversitesi’nde yapılan çığır açıcı bir araştırma, kış uykusuna yatan hayvanların metabolizmalarını büsbütün kapatıp tekrar başlatabilme yeteneğinin, insan DNA’sında da bâtın olabileceğini gösterdi. Araştırmacılar, memelilerde ortak olan protein kodlayan genlerin ötesine geçerek, gen aktivitesini açıp kapatan “düzenleyici DNA bölgelerine” odaklandı. Bulgular, insan bedeninin, kimi genetik “kilitlerin” açılmasıyla metabolizma esnekliğini artırabileceğini ve nörolojik hastalıklara karşı korunabileceğini ortaya koyuyor.
KIŞ UYKUSU SIRRI DNA’DA GİZLİ
Araştırmacılar, “yağ kütlesi ve obezite” (FTO) bölgesi olarak bilinen gen kümesinin, kış uykusuna yatan hayvanların bu fevkalâde yeteneklerinde kritik rol oynadığını keşfetti. Enteresan bir biçimde bu genler insanlarda da mevcut ve obeziteyle alakalı en güçlü genetik risk faktörlerinden biri olarak biliniyor. Lakin kış uykusu yaşayan çeşitler, bu genleri farklı biçimde kullanarak, evvel süratlice kilo alıp akabinde haftalarca metabolizmalarını yavaşlatabiliyor.
GENETİK “FRENLER” VE METABOLİZMA ESNEKLİĞİ
Çalışmada, kış uykusu hayvanlarına mahsus DNA bölgelerinin metabolizma suratını, beden ısısını ve kilo değişimlerini ince ayarlarla denetim ettiği görüldü. Farelerde yapılan deneylerde, bu bölgelerdeki mutasyonların kilo alma suratı, güç kullanımı ve ısıl istikrar üzerinde değerli tesirler yarattığı tespit edildi. Araştırmacılar, bu DNA bölgelerinin aslında “yeni fonksiyonlar eklemekten” fazla, metabolizma denetimini sınırlayan kimi kısıtlamaları ortadan kaldırdığını düşünüyor.
