“Sıcak soğuk demeden, mevte sürülüyoruz” diyen moto kuryeler, hakları için örgütlenmeye başladı. Hayat hakları ve toplumsal teminatları için bir ortaya gelen moto kuryeler, “Moto Kuryelere Adalet Hareketi”nin kuruluşunu ilan etti.
‘ESNAF KURYE’ ALDATMACASI
Pandemi devrinde e-ticaretin altın çağını yaşadığına dikkat çeken hareket, moto kuryelerin bu süreçte sömürüldüğünü, haklarının gasp edildiğini ve canlarının hiçe sayıldığını belirtti.
Moto Kuryelere Adalet Hareketi ismine yapılan açıklamada, dalda çalışan 1 milyonun üzerindeki kuryenin büyük çoğunluğunun “esnaf kurye” ismi altında hukuken garantisiz, fiilen sorumsuz bırakıldığı vurgulandı.
“Şirketler moto kuryeleri kelamda ‘esnaf’ statüsüne hapsederek toplumsal garantiden, insanca fiyattan ve insan haklarından yoksun bırakmaktadır. Bu bir hukuksal aldatmacadır!’
120’DEN FAZLA KURYE HAYATINI KAYBETTİ
Hareketin paylaştığı bilgilere nazaran, son iki yılda trafikte 120’den fazla moto kurye hayatını kaybetti. Ölümlerin en büyük nedenlerinden biri olarak, şirketlerin kuryelere uyguladığı “hız baskısı” gösterildi:
“Hız baskısı, moto kuryelerin vefata gönderilen piyonlar olma halini perçinlemektedir. Sürat baskısı, moto kuryelerin mevte sürdüğü en kısa yoldur!” diyen hareket, mevt ve kaza risklerine karşın insani şartlarda çalışma taleplerinin karşılıksız kaldığını belirtti.
ÇOCUKLAR KURYE OLARAK ÇALIŞTIRILIYOR
Açıklamada yer alan en çarpıcı başlıklardan biri ise çocuk kuryeler. Pek çok çocuğun okul yerine Moto kuryelik yaptığı vurgulandı. Hareket bu durumu “toplumsal bir utanç” olarak tanımladı.
MOTO KURYELERİN 5 TEMEL TALEBİ SIRALANDI
1) ESNAF KURYELİK TARİFİ SON BULMALIDIR: Tüm kuryeler takımlı ve sigortalı çalıştırılmalıdır! İktidar bu bahiste gerekli yasal düzenlemeleri derhal hayata geçirerek, şirketlerin bu hukuk dışı sürecine acilen son vermelidir.
2) ÖMÜR HAKKI SAĞLANMALIDIR: Hız baskısı son bulmalı; mecburî trafik eğitimi, araç bakımı ve insani çalışma müddetleri insan hakları ve anayasadan doğan haklar temelinde tekrar düzenlenmelidir.
3) ÇOCUKLAR MOTO KURYE DEĞİL, ÖĞRENCİ OLMALIDIR: Çocuk işçiliğine son verilmelidir.
4) ADİL FİYAT: Asgari fiyatın altında çalıştırma yasaklanmalı; yıpranma hissesinin, fazla mesai ödemelerinin eksiksiz yapılma sağlanmalıdır.
5) DEVLET KONTROLÜ: İktidar kayıt dışı iktisada göz yummamalıdır. Moto kurye olmak isteyen vatandaşlara gerekli ve kâfi eğitimler devlet kontrolü ve teminatı ile sağlanmalıdır. İktidar, moto kuryelerin insanca bir gelir, insanca çalışma şartları, can güvenliği risklerinin ortadan kaldırılması için şirketlerin tüm sorumululuğu üstlenmesi ismine gerekli yasal düzenlemeleri derhal çıkarmalı ve bu doğrultuda kontrolleri artırmalıdır.
Moto Kuryelere Adalet Hareketi, tüm sivil toplum kuruluşlarını, emek örgütlerini ve hassas yurttaşları bu adaletsizliğe karşı birlikte uğraş etmeye çağırdı.
“Bu sayfa, moto kuryelerin örgütlü hak arayışının sivil platformudur. Sesimiz artık daha gür çıkacak. #MotoKuryelereAdalet”
BASINA VE KAMUOYUNA
📢 MOTO KURYELERE ADALET HAREKETİ – BASIN BİLDİRİSİ pic.twitter.com/MAnvqu891e
— Moto Kuryelere Adalet Hareketi (@motokuryeadalet) August 7, 2025
