Dijital mühürle devleti teslim etmişler: ‘Sistematik istismar’

Sahte diploma, e-imza ve resmi doküman sahteciliğine ait soruşturma, Türkiye’de dijital kamu güvenliğinin çöküşünü ortaya koydu. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturmada, örgütün sırf geçersiz üniversite diploması değil, ehliyet, kimlik, pasaport, öğretmen atama belgeleri, kalfalık evrakları ve transkriptler de ürettiği belirlendi.
KÂĞIT ÜZERİNDE ÜNİVERSİTE
Sahte diplomayla gündeme gelen isimlerden biri olan, kendini psikolog olarak tanıtıp danışan kabul eden Volkan Uçak tezlere “Uluslararası Dublin Üniversitesi’nden 2016’da online psikoloji lisans ve yüksek lisans almaya başladım” cevabını vermişti. Lakin kendisini “International (Uluslararası) Dublin University” olarak tanıtan kurumun ne yerleşkesi var ne akademik takımı. İnternet sitesine nazaran Gürcistan’da, irtibat numarasına nazaran Ankara’da, LinkedIn’de ise Miami merkezli gösterilen bu kelamda üniversiteden Türkçe eğitimle, ALES ve yabancı lisan kuralı olmadan lisans, yüksek lisans ve doktora diploması alan en az 811 kişi tespit edildi.
Tıpkı yıllar evvel patlak veren Newport skandalı üzere, diplomalar parayla satılıyor; ders yok, imtihan yok, denklik zati yok. Öne sürülen bir başka teze nazaran ise kelam konusu üniversiteden bir kişi sadece iki yıl içinde psikoloji lisans eğitimini tamamlayıp yüksek lisansa başlamış görünüyor.
Cumhuriyet’e konuşan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuna Tuğcu, sorunun ferdî suiistimallerle açıklanamayacağına dikkat çekti. Tuğcu, “Yapılan şey kolay bir sahtecilik değil, dijital devlet sistemlerinin sistematik olarak istismar edilmesidir. Şayet bu kadar rahat e-imza alınabiliyorsa devlet kurumları vazifesini yapmıyor demektir” dedi.
Tuğcu, sırf düzmece diploma değil, akademik yapının temellerinin aşındığını vurgularken “Gerçek bir üniversite makus eğitim verebilir. Lakin burada karşımızda üniversite bile yok. Düzmece bir isim, uydurma bir internet sitesi, kiralık bir ofis adresi. Ve bu kâğıtlarla beşerler kamuya sızabiliyor. İşte YÖK’ün asli vazifesi bu yapıları engellemekti. Ancak o sırf takımları denetim altında tutmakla ilgileniyor” tabirlerini kullandı.
‘KURUMLAR SUSUYOR’
Tuğcu, başta YÖK, BTK ve KVKK olmak üzere ilgili kurumların vazifelerini yerine getirmediğini şu sözlerle tabir etti: “Kişisel datalarımız çok komik fiyatlara satılıyor. E-imzalar üretiliyor, kimlikler oluşturuluyor. Fakat bu kurumlar susuyor. Halktan bilgi de saklıyorlar. Bugün konuşuyoruz ancak önümüzdeki hafta bu gündem değişmiş olacak. Skandallar unutuluyor fakat sistem çürümeye devam ediyor.”
ŞEFFAFLIK VURGUSU
E-imza sistemine yönelik teknik açıklamalarda bulunan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuna Tuğcu, “Cebinizdeki aygıt kopyalanmıyor; direkt sizin isminize yeni bir e-imza üretiliyor. Islak imzanın dijital karşılığı bu. Düzmece kimlikle alınan bir e-imza aygıtı ile artık kişinin ismine her süreç yapılabiliyor. Bu dijital mühürle devleti teslim etmişsiniz” dedi. Tuğcu, bu sistemlerin sadece teknik tedbirlerle değil, kamusal kontrol ve şeffaflıkla güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.