Barajlar alarm veriyor: İzmir için acil su tasarrufu çağrısı

İzmir, iklim değişikliğinin en çarpıcı tesirlerinden biri olan su kıtlığı ile karşı karşıya. Son yıllarda artan sıcaklıklar, sistemsiz yağış rejimleri ve süratli kentleşmenin yarattığı baskı, kentin içme suyu kaynaklarını önemli formda tehdit ediyor.
İzmir’in su muhtaçlığının büyük kısmını karşılayan Tahtalı Barajı, 2025 yazı prestijiyle son 10 yılın en düşük düzeyine geriledi. İZSU bilgilerine nazaran, barajın doluluk oranı Temmuz 2025’te yüzde 10,68 seviyesinde ölçüldü. Bu sayı, İzmir için sadece bir su istatistiği değil, yaklaşan bir krizin habercisi. Uzmanlar, bu gidişatın devam etmesi halinde önümüzdeki yıllarda İzmir’in içme suyunda önemli külfetler yaşanabileceği ihtarında bulunuyor.
İKLİM KRİZİ VE ARTAN NÜFUS BASKISI
Dünyada su kaynakları giderek azalıyor. OECD’nin Environmental Outlook to 2050 raporuna nazaran, 2050 yılına kadar global su talebi yüzde 55 oranında artacak. Bu artışın en ağır hissedileceği bölgelerden biri Akdeniz havzası. İzmir de bu tablonun tam ortasında yer alıyor.
İzmir Planlama Ajansı’nın uydu imgeleri üzerinden yaptığı tahlil, 2015-2025 ortasında Tahtalı Barajı yüzey alanının önemli biçimde küçüldüğünü ortaya koydu. Bu sadece miktarsal bir azalma değil; birebir vakitte ekosistem istikrarı, ziraî üretim ve kent güvenliği için büyük bir tehdit manasına geliyor.
SU TÜKETİM ALIŞKANLIKLARI ALARM VERİYOR
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2024 bilgileri, kentte yaz aylarında su tüketiminin kritik düzeylere ulaştığını gösteriyor. Bilhassa tarım, hayvancılık, turizm ve yeşil alan sulamaları, su tüketiminde başı çekiyor.
● Turistik tesislerin tüketimi: 731,7 m³’ten 1328 m³’e,
● Endüstride su kullanımı: 837,3 m³’ten 1534 m³’e,
● Park ve mezarlık sulamaları: 379,8 m³’ten 568,6 m³’e yükseldi.
● TÜİK bilgilerine nazaran ise konutlarda da kişi başı günlük su kullanımı ise 210 litreyi buldu. Bu sayılar tasarruf alışkanlıklarının güçlendirilmesi gerektiğini net biçimde ortaya koyuyor.
İZMİR’DE SU TASARRUFU İÇİN ALINAN ÖNLEMLER
İzmir Büyükşehir Belediyesi, son yıllarda su krizine karşı değerli adımlar attı. İçme suyu sınırları yenilendi, su kayıp-kaçak oranı düşürüldü, taşkın riskine karşı dere temizlikleri gerçekleştirildi. Yağmur suyu ve atık su çizgileri ayrıştırıldı, yenilenebilir güç projeleriyle çevresel tesir azaltıldı.
Kurumsal su kullanımında yüzde 30 tasarruf amacı belirlendi, izleme sistemi kuruldu. Park ve yeşil alanlarda akıllı sulama sistemleri devreye alındı. Belediyeye ilişkin süs havuzları kapatıldı. Bahçe sulamaları ve paklık çalışmaları gece saatlerine alındı. Su fatura sistemine “tasarruf farkı” gösteren ikaz eklendi. Yeni park, çim alan ve süs bitkisi sulama abonelikleri süreksiz olarak durduruldu. Yüksek su kullanımını önlemek emeliyle kademesiz su tarifesi kademeli hale getirildi. Su arıza gruplarının sayısı artırıldı.
İZSU’DAN İZMİRLİLERE DAVET: “HER DAMLA DEĞERLİ”
İZSU Genel Müdürlüğü “Her Damla Değerli” vurgusuyla bahçe sulamasının sınırlanması, mümkünse damla sulamanın tercih edilmesi, araç yıkama ve havuz doldurma için su kullanımının azaltılması, gri su kullanımının (banyo ve lavabo sularının tekrar kullanımı) teşvik edilmesi, konutlarda yağmur suyu depolama sistemlerinin kurulması, gereksiz su kullanımından kaçınılması davetinde bulundu.