Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’deki çatışmalı durum ve Gazze’deki kriz başta olmak üzere gündeme ait açıklamalarda bulundu.
“ATILACAK ADIMLAR ÖNEMLİ”
Schengen vizesinde kolaylık kararını pahalandıran Bakan Fidan, “Bu konuda ağır bir diplomasi sürdürüldü. Avrupa ile vize serbestisi ile atılacak atımlar değerli. Bu mevzu Türkiye’nin AB perspektifinin canlı tutulması için önemli” dedi.
NTV’de konuşan Bakan Fidan’ın açıklamalarından satırbaşları şöyle:
“Suriye’nin Türkiye’nin ulusal güvenliği için olan kıymeti tartışılmaz. Komşularımız bizim için hayati ömür alanları. Buradaki sorunlarla meşgul olmak istemiyoruz. Bu topraklarımıza göç, ekonomik sakinlik vb. olarak geri dönüyor. Bir numaralı gayemiz bölgede istikrarı,. suküneti ve güvenliği sağlamak. Bizde hegemonik bir yaklaşım yok.
Suriye’nin bölünmesinden, istikrarsızlığından faydalanacak aktörlerin Suriye’nin içinde bulunduğu çaresizlik ve ümitsizlik çukurunda debelenmesini görüyorduk. Başta İsrail’in bu türlü bir gayesi olduğunu düşünüyoruz. Netanyahu bunu açıkça söz etti. Süveyda’daki olayları fırsat bilen kimi öteki kümelerin hareketlendiğini gördük. Biz iktidar olarak ikazımızı vermek zorundaydık. Zira Suriye’de birlik bütünlük istiyoruz. Oradaki kümelerin bunun altın istikrarını bulup o formülle gitmeleri gerekiyor.
Biz İsrail’e hem kendi istihbarat kanallarımız üzerinden, ister muhataplarımız üzerinden birebir bildirisi gönderiyoruz. Bizim zımnî ajandamız yok. Biz diyoruz ki hiçbir ülke Suriye’ye tehdit oluşturmasın, Suriye de kimseye tehdit oluşturmasın. Bizim anlayışımız bu. Biz bölgenin evlatları olarak barış içinde yaşamayı becermemiz, bu sistemi kurmayı becermemiz lazım. İşbirliği yapmak kadar olağan bir şey yok. Biz bunu Irak ile öteki ülkelerle de yapıyoruz, Suriye’de neden yapmayalım? Suriye’de temel devlet kurumlarının yine yapılandırılması konusunda çok önemli yardımlara muhtaçlığı var.”
YPG/SDG’YE DAVET: ‘VAKİT KAYBETMEDEN HAREKETE GEÇİLMELİ’
“Süreç devam ederken artık Süveyda’daki durum ortaya çıkınca bir gündem kayması ister istemez ortaya çıkıyor. Lakin bizim gündemimiz kaymıyor. SDG’nin vakit kaybetmeden, gönüllük içerisinde merkezi hükümetle bir muahedeye varması, bu mutabakatın harekete geçmesi için gerçek ve aması olmayan adımlar atması, güvenlik için Türkiye’nin şahit tutulması değerli. Belirli şeyleri mazeret ederek bu ülkede silahlı yapıların varlığını devam etmesi kabul edilebilir değil. YPG’nin silah bırakmasını bekliyoruz.”
‘BİR 40 YIL DAHA KAYBETMEYE SABRIMIZ YOK’
“Biz Irak’taki PKK senaryosunu, Suriye’deki PKK senaryosunu tekrar tekrar yaşayıp ülkemizin, halkımızın gelecekteki 40 yılını evvelki 40 yılı üzere yaşatmaya hakkımız yok. Türkiye, her türlü senaryoya hazır. Bir 40 yıl daha kaybetmeye sabrımız yok. Süreç devam ederken vatandaşımızın endişelenmemesi lazım. Beklentimiz hiçbir tehdidin kalmaması.
Irak’ta, Suriye’de, İran’da silahlı ögeler var. Bunların hepsi takip edilmesi gereken konular. Son 10 yıldır PKK’yı bu topraklardan attık Suriye’de Irak’ta bela. Biz ‘bana ne’ diyebiliriz buna. Silah ve çatışma lisanını kullanmadan daha uygar bir anlayışla dönüşüm mümkün. Biz örgütün, halkın ve öbür ülkelerin başına bela olmasını önlemeyi çalışıyoruz.”
GAZZE’DE ATEŞKES
“Bu başı gözü dönmüş azgınlığın bir yerde son bulacağı açık. Bu dünyanın mı İsrail’in mi başına bela açacak, bunu göreceğiz. Lakin Dünya’da herkes bundan bir formda etkileniyor. İsrail’i destekleyen birçok ülke reaksiyon göstermeye, bizim bu şeytanla işimiz yok demeye başladılar. Son olarak Fransa Filistin’i tanıyacağız diye bir açıklama yaptı.
Görüşmeler epeydir devam ediyor. ABD’liler istikametinden bir krize girilmiş üzere görünüyor. Üç tane tıkanmış alan var. Ateşkes olduğu vakit insani yardımlar kim eliyle dağıtılacak. Bu bahiste taraflar anlaşamıyor. İkinci husus, şu anda Gazze’nin içerisinde bulunan İsrail kara birliklerinin geri çekilmesi ve konuşlanacakları yerler. Üçüncü husus, bu iki bahiste anlaşıldığı varsayılırsa, Hamas tarafı tekrar soykırım sisteminin tekrarlanmaması için garantiler istiyor. İsrail soykırım siyasetinde şöyle bir şey yapıyor: Gazze’yi yakıp yıkmanın dışında insanları açlıktan öldürerek de yaşanmaz bir yer haline getirmeye çalışıyor. İsrail istihbarat yetkililer ülke ülke dolaşarak, Filistinli mültecileri almaya zorluyorlar.”
RUSYA-UKRAYNA BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
“Bu hafta bizi meşgul eden bir bahisti. Cumhurbaşkanımızın çok prensipli bir tavır izlediği, kurumların çok uygun koordine olduğu bir süreç yürütülüyor. Bu savaşın bölgesel global çok önemli tesirleri var. İnsani trajedisi bir tarafa, koca koca kentler mahvolmuş, bunlar bir tarafa, milletlerarası arenada daha büyük bir savaşı ve bölünmeyi mümkün kılacak bir durumla karşı karşıyayız. Bu karmaşık ve maliyetli bir savaş.
Nükleer silah hariç her şeyin kullanıldığı bir savaş. Toplantıda önderler hangi koşullar altında nasıl bir ortaya gelmesi konusu tartışıldı. Türkiye’de bir önderler doruğu düzenlenmesi konusunda prensipte anlaşılmıştı. Burada müzakere heyetlerine büyük iş düşüyor. Artık ağır ağır konuşuldukça ortada buluşulmaya yönelik bir irade görüyorum. Bu formda devam edilirse bir orta tahlilin çıkacağına inanıyorum. Herkesin açmadığı bir el var. Biz ortam oluşturmaya çalışıyoruz.”
EUROFIGHTER ALIMI
“Çok katmanlı bir süreç var. Belirli uçakların gözden geçirilmesi, yerli üretimler vs. Eurofighter’ı envanterinde bulunduran ülkeler var. İki üç yıldır görüşmeler sürdürüyoruz. Aldığınız uçak yalnızca uçurmayla ilgili değil. İşçi, mühimmat, yazılımları, bakım tamiratları üzere birçok konu var. Kolay bir karar değil.
Bir sistemi değiştiriyorsunuz. Cumhurbaşkanımızın hem kendi seviyesinde hem de bizler aracılığıyla görüşmeleri ile aşikâr bir seviyeye getirildi. İnşallah bundan sonra teknik heyetler bu hususta kendi muhataplarıyla yapacakları görüşmelerde bir noktaya gidecekler. Karşınıza beklenmedik kaideler çıkabiliyor. Siyasi olarak tıkandıkları bir husus olursa, tıkandıkları noktada bize gelebilirler.”
SCHENGEN VİZESİ
“Birkaç ülkenin aldıkları muhalefet kararları var. Bu mevzuda ağır bir diplomasi sürdürüldü. Çok önemli bir çalışma oldu. Sonucunda bu türlü bir karar alındı. Avrupa ile vize serbestisi ile atılacak atımlar kıymetli. Bu bahis Türkiye’nin AB perspektifinin canlı tutulması için değerli.”
İRAN-İSRAİL ÇATIŞMALARI
“Yeni bir çatışma mümkünlüğü her vakit mümkün. Taraflar 12 günlük savaştan çıkardıkları dersleri şu anda hayata geçiriyorlar. Bilhassa İsrail bir durup bunlara bakabilir. Ben İran’ın kendisine saldırılmadan, saldırmayacağına inanıyorum. Nükleer müzakerelerde bir uzlaşmaya ulaşılırsa ben bir savaş görmeyeceğimiz düşünüyorum.”
