Houston Üniversitesi’nden Dr. Xinyue Wang liderliğindeki takım, Geophysical Research Letters mecmuasında yayımlanan çalışmada Uranüs’ün Güneş’ten aldığı güçten yüzde 12,5 daha fazla ısı saldığını tespit etti.
1986’da NASA’nın “Voyager 2” uzay aracı Uranüs’ün yanından geçerken, gezegenin sadece Güneş’ten aldığı güçle ısındığını gösteren datalar toplamıştı. Meğer birebir uzay aracı Jüpiter, Satürn ve Neptün’ün dışa yanlışsız çok daha fazla güç yaydığını da kaydetmişti.
Bu durum, Uranüs’ü uzun yıllar boyunca “soğuk ve sessiz” bir gezegen olarak tanımlamamıza neden oldu. Lakin Dr. Wang ve ekibi, arşiv bilgilerini yine incelediklerinde Uranüs’ün hâlâ erken devirden kalma içsel ısıyı dışarı sızdırdığını ortaya koydu.
Dr. Wang, “Bu bulgu, Uranüs’ün nasıl oluştuğunu ve vakit içinde nasıl değiştiğini anlamamız açısından kritik kıymette. Gezegen, yaklaşık 4,5 milyar yıl evvelki doğumundan kalan sıcaklığı yavaş yavaş kaybediyor” dedi.
Bilim insanları, “Voyager 2”nin Uranüs’ü gözlemlediği periyotta Güneş aktivitesinde süreksiz bir artış olabileceğini yahut gezegenin mevsimsel olarak olağandışı bir devirden geçiyor olabileceğini düşünüyor.
URANÜS’ÜN MEVSİMLERİ GÜCÜNÜ ETKİLİYOR
Uranüs’te mevsimler yaklaşık 20 yıl sürüyor. Gezegenin eğik dönüş ekseni nedeniyle bu uzun mevsim döngüleri, güç salınımlarında büyük değişikliklere neden olabiliyor. Bu da Uranüs’ün hem yörüngesini hem de dönme hareketini istikrarsız hale getiriyor.
Araştırmaya nazaran, Uranüs’ün güç davranışlarındaki bu farklılık, onun öbür gaz ve buz devlerinden farklı bir iç yapıya yahut evrimsel sürece sahip olabileceğine işaret ediyor.
Jüpiter ve Satürn üzere dev gezegenler, sahip oldukları devasa kütle nedeniyle içlerinde kütle çekimsel sıkışmayla ısı üretmeye devam ediyor.
Bu ısı, yüzeyden uzaya salınıyor. Neptün’ün neden bu kadar sıcak olduğu hâlâ gizemini korurken, Uranüs’ün “soğuk” olduğu varsayımı bu son çalışmayla sorgulanmaya başlandı.
GEZEGENİ YAKINDAN TANIMAK GEREKİYOR
Houston Üniversitesi’nden Prof. Liming Li, elde edilen bulguların sırf Uranüs’ü anlamak açısından değil, genel olarak gezegen atmosferleri ve iklim sistemlerinin işleyişini çözmek açısından da kıymetli olduğunu vurguladı:
“Uranüs’ün ısıyı nasıl depolayıp kaybettiğini anlamak, hem gezegenin geçmişini hem de atmosferlerin evrimini çözmemize katkı sağlıyor. Bu birebir vakitte Dünya’daki iklim sistemleri hakkında da bedelli bilgiler sunabilir.”
Bilim insanları, Uranüs’ün iç yapısında binlerce kilometre derinlikte okyanuslar olabileceğini ve birtakım uydularının ömrü destekleyebileceğini düşünüyor. Bu da Uranüs’ü yalnızca bir buz devi değil, tıpkı vakitte astrobiyoloji açısından da son derece farklı bir gaye haline getiriyor.
