Ege Denizi’ndeki deprem hareketliliği sonrası uzmanlar uyardı: İzmir ve çevresi için korkutan ‘tsunami’ tehlikesi
Ege Denizi’nde son devirde artan sismik hareketlilik, Ada sakinlerinde büyük tasa yaratırken bilim insanlarının da bölgeye ağırlaşmasına neden oldu.
Ege Denizi’nde meydana 500’den fazla zelzele fırtınası nedeniyle ihtarda bulunan uzmanlara nazaran, bu zelzeleler volkanizmayla alakalı olup, uzun müddet devam edebilecek bir sarsıntı fırtınasının kesimi olabilir.
KORKUTAN SENARYO!
Ancak asıl kaygı verici senaryonun bu hareketliliğin Amorgos fayını tetikleyerek büyük bir sarsıntıya yol açma ihtimali olarak belirtiliyor.
1950’li yıllarda bölgede 7’den büyük bir sarsıntının meydana geldiğini hatırlatan araştırmacılar, misal büyüklükte bir sarsıntının İzmir ve etrafında önemli bir tsunami riski oluşturabileceği konusunda uyarıyor.
“VOLKANİZMAYLA İLİŞKİLİ”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Jeofizik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hamdi Alkan, Prof. Dr. Serkan Öztürk ile birlikte 2024 Kasım ayında yayımladıkları bilimsel çalışmada, Ege Denizi’ndeki sarsıntılarla ilgili öngörülerde bulunduklarını belirtti.
Bilimsel çalışmada bölgede beklenen zelzeleler konusunda değerli tespitlerde bulunduklarını tabir eden Alkan, “Nitekim şu an prestijiyle 500’den fazla zelzele meydana geldi ve sarsıntılar devam ediyor. Zelzelelerin en büyüğü 5.1 büyüklüğünde olup, sığ derinlikte ve olağan fay sistemine sahip. Tüm bu parametreleri bir ortaya getirdiğimizde, zelzelelerin volkanizmayla bağlantılı olduğunu açıkça söyleyebiliriz” diye konuştu.
“CİDDİ BİR TSUNAMİ RİSKİ KELAM KONUSUDUR”
Afrika plakasının kuzeye yanlışsız hareketiyle Santorini ve etrafındaki 5 sismik jenerasyondan biri olan Amorgos fay sınırında ağırlaştığını gözlemlendiğini lisana getiren Alkan, “Depremler, kalderanın tam merkezinde değil, kuzeydoğusuna gerçek, Amorgos fay sınırı boyunca ağırlaşmış durumda. Bu zelzelelerin büyük ölçekli olmaması ve belli bir aralıkta sıkışmış olması, nispeten olumlu bir durum olarak kıymetlendirilebilir. Lakin, bu cins zelzele fırtınalarının 1-2 yıl boyunca sürebildiğine dair literatürde yeni örnekler mevcuttur. Asıl kaygı verici olan nokta, bu volkanik kaynaklı sarsıntı fırtınasının Amorgos fayını tetikleyerek büyük bir sarsıntıya yol açma ihtimalidir. Tarihe baktığımızda 1950’li yıllarda bu bölgede 7’den büyük bir sarsıntı meydana gelmiştir. Şayet benzeri büyüklükte bir sarsıntı yaşanırsa, İzmir ve etrafı için önemli bir tsunami riski kelam mevzusudur. Bilhassa kıyı bölgelerinde büyük yıkımlar meydana gelebilir. Bu nedenle, devletimizin ilgili kurumlarının önleyici önlemler alması hayati kıymet taşımaktadır” formunda konuştu.
Türkiye’nin kıyı bölgelerinde tsunami tehlikesinin göz gerisi edilmemesi gerektiğini söz eden Alkan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Depremler, 11 vilayetimizi direkt etkileyerek önemli yıkımlara ve kayıplara yol açtı. Emsal halde, İzmir ve etrafında 2020’de de bir zelzele yaşanmıştı. Şayet mevcut zelzele fırtınası, tektonik hareketlerle büyük bir zelzeleye ve akabinde bir tsunamiyi tetiklerse, olası can ve mal kaybı epey yüksek olabilir. Bu nedenle, riskleri göz arkası etmeden gerekli tedbirleri almak büyük değer taşımaktadır.”
