AKP 8. Olağan Kongresi: Teşkilatlardaki değişim parti yönetimi ve Kabine’ye de yansıyacak mı?
Getty ImagesCumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 22 yıllık iktidarında partisinin ikinci sırada tamamladığı 31 Mart mahallî seçimlerinin akabinde “Milletin sınıfta bıraktığını, baş tacı yapacak değiliz” diyerek parti takımlarında değişim iletisi verdi.
14 Mayıs 2024’deki bu konuşmanın akabinde, yalnızca teşkilat, genel merkez takımları değil, kabinede de geniş kapsamlı değişime gideceği beklentisi hayli yüksekti.
Geçmiş yıllardaki uygulamalarına bakıldığında bu bahiste tepkisel yahut ani kararlar vermediği bilinen Erdoğan, bu değişimi 23 Şubat’a çektiği partisinin 8. Olağan Büyük Kongresi’ne erteledi.
Adalet ve Kalkınma Partisi, hafta sonu yapılacak olan İstanbul kongresiyle vilayet kongrelerini tamamlayacak.
23 Şubat’ta yapılacak olan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tek genel lider adayı olacağı kongrede, parti idaresi takımlarında kapsamlı değişim bekleniyor.
Bu değişimin, kabineye de uzanabileceği kulislerde uzun müddettir konuşuluyor.
TEŞKİLATLARDA NELER DEĞİŞTİ?
Erdoğan seçim sonrasında yaptığı açıklamalarda teşkilatlar ve parti idaresinde kapsamlı değişiklik iletileri verdi.
AKP kaynaklarının verdiği bilgiye nazaran tamamlanan vilayet kongrelerinde değişim yüzde 75’ler düzeyinde.
İlçe kongrelerinde ise değişim oranı 60’a yakın oldu. Bayan ve Gençlik Kolları’nda da başkanlar değişti.
PARTİ İDARESİ VE KABİNE’DE DEĞİŞİM SENARYOLARI
Cumhurbaşkanı Erdoğan 2023 seçimlerinde, parti tüzüğünde yer alan üç periyot kuralını büyük oranda işletmiş ve parlamentodaki değişim oranı yüzde 65’i bulmuştu.
7 Ekim 2023’te yapılan 7. Harikulâde Kongre’de partinin en büyük karar olma organı olan Merkez Karar İdare Heyeti’nin (MKYK) üçte ikisine yakını değişmiş, lakin partinin “icracı” organı olan Merkez Yürütme Konseyi’nde (MYK) değişim sınırlı kalmıştı.
Parti kulislerinde ise kongredeki değişim oranları ve bunun kabineye uzayıp uzamayacağı konusunda farklı iddia ve senaryolar konuşuluyor.
AKP kulislerinde konuşulan parti idaresi, kabine ve TBMM kümesinde yapılacak değişikliğe ait konuşulan seçenekler şöyle:
‘EŞ VAKİTLİ DEĞİŞİM OLABİLİR’
Getty ImagesBu görüşü savunanlar, Mayıs’ta yapılması planlanan kongrenin 23 Şubat’a çekilmesini kapsamlı bir değişimin işareti olarak yorumluyor.
Erdoğan’ın kabine dışında kalacak bazı isimleri parti idaresine almak için kongreye birkaç gün kala kabine revizyonuna gidebileceği tabir ediliyor.
Bazı AKP kurmayları ise kongre ile MKYK’nin tıpkı gün toplanarak, yeni MYK’nin belirlenmesini yüksek mümkünlük görüyor.
Kabine değişimi tartışmalarına son vermek için de birebir akşam, kabinede gidilebileceğini tabir ediyor.
MYK’YE ‘PARTİ HAFIZASI’ FRENİ GELEBİLİR” Mİ?
Kulislerde kapsamlı değişiklik beklentisi lisana getirilse de BBC Türkçe’ye konuşan birtakım AKP kurmayları, MYK’de değişim hudutlu kalabileceğini savunuyor.
Kongre’de seçilecek MKYK’de kapsamlı değişikliğe gidebileceği ve bu değişim oranının teşkilatlardaki değişim oranlarına denk gelebileceği lakin bunun MYK’ye yansımayabileceği vurgulanıyor.
Bu görüşü savunanlar, Erdoğan’ın MKYK’de “üç dönemi” tamamlayan yahut çok uzun müddet vazife yapan birtakım isimlerle yollarını ayırabileceğini lakin “parti hafızasını” korumak için MYK’de daha dar kapsamlı bir değişiklikle yetineceği iddiasını lisana getiriyor.
MYK’de en uzun misyon yapanlar arasında Siyasi İşler Başkanı Hayati Yazıcı, Teşkilat Lideri Erkan Kandemir ve Seçim İşleri Başkanı Ali İhsan Yavuz yer alıyor.
‘TEŞKİLATLARDAKİ DEĞİŞİM, MYK’YE DA YANSIR’
Ancak kimi kaynaklar, karşıtı görüşü savunuyor.
Erdoğan’ın çeşitli açıklamalarında her kademede değişim olacağı bildirisini verdiğini anımsatan birtakım partililer, “Olağanüstü kongrede, MKYK’de büyük oranda değişim oldu fakat temel karar süreçlerinde tesirli olan MYK üyeleri değişmedi. Üzerinden 31 Mart seçimleri geçti ve parti ikinci sırada bu yarışı tamamladı. O nedenle, kongrede yalnızca sayısal değil, niteliksel de bir değişim göreceksiniz” değerlendirmesini yapıyor.
Bu çerçevede 16 üyeli MYK’nin en az 10’un değişebileceği argüman ediliyor. Partinin Meclis kümesinde da değişikliğe gidilmesi sürpriz görülmüyor.
‘KABİNEDE SONLU DEĞİŞİM OLABİLİR’
Getty Images Kulislerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’u misyondan alabileceği konuşuluyor Kulislerde lisana getirilen bir öteki argüman ise kapsamlı kabine değişiminin daha sonraya kalabileceği tarafında. 31 Mart lokal seçimlerinden sonra da kabine revizyonu savlarının gündeme geldiğini belirten kimi AKP kurmayları, bunun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile hudutlu kaldığına dikkat çekiyorlar.
Başkanlık sistemine geçilmesinden sonra Erdoğan’ın revizyonu 2023 seçimleri sürecinde yaptığı, bunun dışında toplu bir kabine değişikliği yapmadığı anımsatılıyor.
Bu görüşü savunanlar kabine değişikliğinin, Kartalkaya’daki otel yangını sonrasında MHP lideri Devlet Bahçeli’nin de isim vermeden eleştirdiği Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ve birkaç bakanla sonlu kalabileceğini, Erdoğan’ın kabine değişikliklerini vakte yapabileceğini sav ediyor.
