ABD-Çin ticaret savaşı hakkında neler biliniyor?

Dünya’nın en büyük iki iktisadı ortasındaki ticaret savaşı tekrar başladı.
Çin, ABD’nin Çin mallarına yönelik yeni gümrük vergilerine süratli bir karşılık olarak ABD ithalatına gümrük vergisi koydu.
Trump’ın, Çin’den ABD’ye ithal edilen tüm eserlere getirdiği %10’luk ek gümrük vergisi Salı günü yürürlüğe girdi. Birkaç dakika içinde Çin Maliye Bakanlığı, ABD kömürü ve LNG için %15, ham petrol, tarım ekipmanları ve birtakım arabalar için %10 vergi uygulayacağını açıkladı. Bakanlık, ABD ihracatına yönelik yeni tarifelerin 10 Şubat’ta başlayacağını söyledi.
Çin ayrıyeten, ABD’nin Çin mallarına %10 gümrük vergisi koyması için belirlenen son tarihin geçmesinden birkaç dakika sonra Google’a yönelik bir soruşturma başlattığını duyurdu. Devlet Piyasa Düzenleme Yönetimi’nden yapılan kısa bir açıklamaya nazaran Çin, ABD’li teknoloji şirketini anti-tröst ihlalleri savıyla soruşturacak.
ÇİN’DEN DTÖ’YE DAVA
Çin, ABD’nin Çin mallarına yönelik gümrük vergilerini arttırmasına karşılık olarak “meşru hak ve çıkarlarını savunmak için” Dünya Ticaret Örgütü’ne şikayette bulunduğunu söyledi.
Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ABD’nin aksiyonlarının “kötü niyetli” olduğu belirtilerek, “Çin, DTÖ uyuşmazlık tahlil sistemi kapsamında ABD’nin tarife önlemlerine karşı bir dava açmıştır” denildi.
ÇİN’İN ABD’YE İHRACATINI KISITLADIĞI ELEMENTLER NELER?
ABD’nin Çin mallarına yönelik gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesine karşılık olarak Çin tarafından açıklanan önlemler ortasında birtakım doğal elementlere yönelik ihracat denetimleri de yer alıyor.
Çin Ticaret Bakanlığı ve Gümrük İdaresi, ülkenin “ulusal güvenlik çıkarlarını korumak” için tungsten, tellür, rutenyum, molibden ve rutenyumla ilgili eserlere ihracat denetimleri uyguladığını söyledi.
Avustralya Ulusal Üniversitesi ve ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’na nazaran tungsten, tellür, molibden ve rutenyum ileri teknolojiler, pak güç ve ulusal güvenlik için gerekli olan kritik mineral gereçlerdir.
Tungsten yeryüzündeki en ender elementler ortasındadır ve floresan lambalarda, havacılık ve uzay sanayisinde ve aşınmaya sağlam metallerde kullanılmaktadır. Tellerium güneş panellerinde kullanılır. Rutenyum güneş pillerinde ve bilgisayarlardaki elektrik kontaklarında ve çip dirençlerinde kullanılır. Molibden’in kullanım alanları ortasında jet motorları da bulunmaktadır.
ABD ŞİRKETLERİNİ ‘GÜVENİLMEZ KURULUŞLAR LİSTESİ’NE EKLEDİ
Çin ayrıyeten ABD şirketleri PVH Group ve Illumina, Inc. şirketlerini de “Güvenilmez Kuruluşlar Listesi”ne eklediğini duyurdu.
PVH Group, Tommy Hilfiger ve Calvin Klein üzere markaların sahibi olan bir Amerikan giysi şirketidir. Illumina Inc, genomik dizileme konusunda uzmanlaşmış bir biyoteknoloji şirketidir ve kısa mühlet evvel sıhhatle ilgili yapay zeka teknolojisi konusunda Nvidia ile ortaklık kurdu.
NE OLMUŞTU?
ABD Başkanı Trump, 1 Şubat’ta imzaladığı kararnameyle Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata yüzde 25, Çin’den yapılan ithalata ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmişti.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Çin’e yönelik gümrük vergisi artışının münasebeti olarak, Çinli yetkililerin, sentetik afyonun hammaddesi fentanil ve öncü kimyasallarının ABD’ye akışını denetim etmekte başarısız olması gösterilmişti.
Açıklamada ayrıyeten Çin’in, “fikri mülkiyet hırsızlığı, zorla teknoloji transferi ve öteki makul dışı davranışlarının” yanı sıra “terör izleme listesindeki şahıslar dahil Çin’den sistemsiz göçün artması” da ek verginin sebepleri ortasında sayılmıştı.
Trump, Kanada ve Meksika’ya getirilen vergilerin yürürlüğe girmesini, bu ülkelerin hudut denetimlerini sıkılaştırılması karşılığında 1 ay ertelediğini duyurmuş, lakin Çin’e yönelik bir erteleme yapılmamıştı.