Kırgızistan’da çarşaf, burka, tebliğ faaliyetleri ve dinin siyasete alet edilmesi yasaklandı
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov, dini alanda esaslı değişiklikler içeren yeni bir yasa imzaladı. Izvestia‘da yer alan habere nazaran bu yasa, kadınların kamuya açık yerlerde çarşaf ve burka üzere yüzü büsbütün örten kıyafetler giymelerini yasaklarken, kurala uymayanların 20 bin som (yaklaşık 8 bin TL) para cezası ödemesini öngörüyor.
Habere nazaran ayrıyeten, bireylerin zorla dini etkinliklere iştiraki; hapishaneler, gözaltı merkezleri, askeri birlikler, huzurevleri ve engelli bakım meskenleri üzere yerlerde dini toplantılar düzenlenmesi de yasak kapsamına alındı. Bu yasağa uymayanların ise 20 ila 65 bin som (yaklaşık 8 ila 26 bin TL) ortasında para cezası ödemesine hükmedildi.
Yasa kapsamında, ‘davet’ (tebliğ) faaliyetleri de büsbütün yasak kapsamına alındı. Yasa uyarınca; kendini vaiz ilan eden şahısların yahut sıradan dindarların meskenlere, okullara, üniversitelere ve kamu kurumlarına giderek dini görüşlerini yayması, dini kitaplar yahut sesli ve görsel malzemeler dağıtması yasaklandı.
Yetkililere nazaran, radikal İslamcı kümeler çoklukla ‘davet’ faaliyetleri ile taraftar topluyor.
DİN, SİYASETİN BÜSBÜTÜN DIŞINA ÇIKARILDI
Izvestia’da yer alan habere nazaran, yasa kapsamında birebir vakitte din ve devlet işlerini birbirinden ayırmaya yönelik tedbirler de getirildi.
Yeni yasaya nazaran:
- Ülkede dini temelli siyasi partiler kurulamayacak.
- Seçim kampanyalarında din kullanılamayacak.
- Dini münasebetlerle finansman sağlanamayacak.
- Kamu vazifelileri ve milletvekilleri, din adamı olarak çalışamayacak.
‘TEK GECELİK NİKAH’ TARTIŞMASI
Yasa tasarısı parlamento tarafından görüşülürken, kimi milletvekilleri maddeyi yumuşatmayı önerirken, kimileri da daha katı tedbirler talep etti.
Milletvekili Dastan Bekeşev, çarşaf ve burka yasağına yönelik para cezalarının çok yüksek olduğunu belirterek, bu kıyafetleri giyen bayanların çoklukla yoksul olduklarını ve bu cezaları ödeyemeyeceğini söyledi.
Milletvekili Baktiyar Kalpayev, devlet kurumlarının, namaz odalarını (namazkan) kapatabileceğine yönelik telaşlarını lisana getirdi.
Öte yandan, birtakım milletvekilleri maddeyi daha da sertleştirmeyi talep etti. Milletvekili Aysulu Mamashova, dini nikahların daha sıkı bir düzenlemeden geçmesini önerdi.
Mamashova, medreselerde genç kızlara erken evliliğin teşvik edildiğini ve erkeklere çok eşlilik fikrinin empoze edildiğini söyledi. Mamashova, hususa ait demecinde ayrıyeten, “Bir öteki sorun daha var: Yasal fuhuş. Bir gecelik dini nikah (nike) kıyılıyor ve sonra bayanlar terk ediliyor” dedi.
Kırgız Milletvekili Aysulu Mamashova
Sonuç olarak, yasa tasarısı Kırgız Meclisi‘nde birinci haliyle kabul edildi.
CUMHURBAŞKANI CAPAROV MADDEYİ YORUMLADI
Yasanın imzalanmasının akabinde Cumhurbaşkanı Caparov, radikal kümelerin ülkenin güvenliğini tehdit etmeye devam ettiğini vurgulayan bir açıklama yaptı.
Caparov, “Bu kümeler güçlendiğinde, çatışmalar başlar, kan dökülür. Biz küçük bir ulusuz, kendi klasik dinimizin sonları içinde yaşamalıyız” dedi.
Caparov ayrıyeten, davet uygulamasına ait görüşlerini de lisana getirdi. “Bazı bireyler davvet için yola çıkıyor ve ailelerini perişan halde bırakıyorlar. Halkımız, bu vaizlerin eğitim seviyesine ve söylediklerinin sağlam olup olmadığına dair önemli sorular soruyor” dedi.
“Eğer mescitlerde, düğünlerde, cenazelerde yahut pazar yerlerinde yapılırsa, hakikat bir halde yürütülen davet asla ziyanlı olmaz” diyen Caparov, denetimli ve kurallara uygun davet uygulamalarının önünde rastgele bir pürüz olmadığının altını çizdi.