Sayıştay’ın TCDD denetim raporlarında çok sayıda bulguya yer verildi: Trene zarar ettirdiler

Yük nakliyeciliğinde üçüncü şahıslara ilişkin vagonların kulanıldığı, indirimli fiyatlar sonucu elde edilen gelirin ise toplam maliyetinin lakin yarısını karşılayabildiğine dikkat çekildi.   

Sayıştay’ın TCDD 2023 Yılı Kontrol Raporu’nda şu değerlendirmeler yer aldı:  

• Kira mühleti biten taşınmazlar birebir kiracıya kullanıldıldı. Mersin Akdeniz’deki akaryakıt istasyonu, otopark alanı kirası müddeti bitmesine rağmen ihalesiz ve daima olarak kullandırıldı. Sayıştay mevzunun tüm yönleriyle bakanlığın teftiş kurulu tarafından soruşturulmasını önerdi. 
• Anahtar teslim götürü bedel biçiminde yapılması gereken bina işlerinin ünite fiyatlı yapıldı. Bunlar Ankara-Sivas Yüksek Süratli Tren Projesi, Kayaş-Yerköy Yüksek Süratli Tren Projesi ile Yerköy-Sivas Yüksek Süratli Tren Projesi kapsamındaki kimi işleri kapsıyor. Raporda, “Söz konusu işler için uygulama projesi hazırlanıp anahtar teslimi götürü bedel kontrat yahut karma kontrat üzerinden mukavele imzalansaydı bu kadar yeni ünite fiyat oluşturulamayacaktı. Ayrıyeten anahtar teslimi götürü bedel teklif alınan işlerde iş artışı oranı yüzde 10 olduğu için bu kadar iş artışları da yapılamayacaktı. Ayrıyeten karma kontratlı işlerde iş programı takibi de ünite fiyat ve anahtar teslim götürü bedel kısımları için farklı başka takip edileceği için iş programındaki sapmalarda fiyat farkı da başka takip edilmiş olacaktı” denildi. 
• Mülkiyeti yönetime ilişkin Ankara Yenimahalle’deki 6 bin 487 m2’lik alan mevzuata ters olarak trampa mukavelesi suretiyle devredildi.
• Sayıştay’ın TCDD Nakliyecilik AŞ Kontrol Raporu’nda, sahibine ilişkin vagonlarla yapılan taşımalarda uygulanan indirim sonucu alınan fiyatın, taşıma maliyetinin altında kaldığı ve bu nedenle şirketin ziyan ettiği tespit edildi. 
• TCDD Nakliyecilik AŞ tarafından 2023 yılında taşınan yükün yaklaşık üçte biri 3. şahıs vagonları ile yapıldı. Bu taşımalarda eşya tarifesine dayanılarak taşıma fiyatı üzerinden yüzde 35 oranında indirim uygulandı. Lakin yapılan incelemede 3. şahıslara yapılan indirimli fiyatlar sonucu elde edilen gelirin toplam maliyetin yaklaşık yüzde 50’sini fakat karşıladığı görüldü. 

FATURA BELEDİYEYE

• Marmaray ve Başkentray ulaşım hizmetlerinden TCDD çalışanı ile TCDD Nakliyat AŞ çalışanının ticari indirimle bağdaşmayacak formda fiyatsız yararlandırıldığı tespit edildi. Fiyatsız yahut indirimli geçişlerden ötürü oluşan fiyat farkının İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından karşılanacağına ait UKOME kararı olduğu, Ankara’da Başkentray için de benzeri kararlar bulunduğuna işaret edilen raporda, lakin İstanbul ve Ankara’da muhakkak tarihlerde alınmış olan UKOME kararların hiçbirinde TCDD çalışanı ile TCDD Nakliyecilik AŞ çalışanına fiyatsız yahut indirimli geçiş hakkına ait karar bulunmadığına vurgu yapıldı. 

ZARAR EDİLDİ

• TCDD Nakliyat A.Ş. mülkiyetinde bulunan 4 adet dizel elektrikli ve 15 adet elektrikli tren lokomotifi, teşebbüs gereksinimi bulunmasına rağmen öteki bir demiryolu tren işletmecisine kiralanmaya devam edildiği belirtildi. . TCDD Nakliyecilik AŞ 2023 yılı bilançosunu 2.8 milyar TL periyot ziyanı ile kapattı.